Ndi Gai Hune wa nga Renga Kholomo dza Mafhi?
Nga murahu ha musi wo no dzhia tsheyo uri u khou renga ifhio, ndi hafho hune wa fanela u renga. Kholomo dzine dza ḓo kona u beba dzi fanela u rengiwa u itela uri dzi vhe dzi tshi khou dzhenisa tshelede. Kholomo dza mafhi dzi vha dzi tshi khou u bveledza huvhili, dzi nga vha dzi na mafhi kana dzi sina mafhi. Musi dzo oma dzi fanela u ḓi hwala hu saathu fhela maḓuvha a 60. Ṱhukhu dza tsadzi dzi ya kona u ḓihwala, zwine zwa amba uri minwaha ya kholomo i ambiwa nga u kona u bvisa mafhi. Sa tsumbo u bvisa mafhi lwa u thoma yo beba, ubva mafhi nga murahu ha u beba lwa vhuvhili. Tshinwe tshifhinga dzi ya ṱaluswa kha upfi dza u thoma u beba kana dza vhuvhili.Ndi khwiṋe u renga kholomo kha vhathu vhane vha vha uri vha ya ḓivhea kha zwa mafhi. Kanzhi hafha vhathu vha ya takalela u vhudza vhathu nga ha tshenzhemo yavho kha zwa kholomo dza mafhi. Hezwi zwa thusa vhathu vhane vha kha ḓi tou thoma. Zwinwe zwavhuḓi ndi zwauri urenga kholomo ine ya vha uri yo ḓi hwala zwi ya u gudisa u ṱavhanya uri dzi fariwa hani kha ḓuvha nga ḓuvha na u ḓivha zwoṱhe nga ha u bveledza mafhi. Kholomo dza mafhi unga kona na u dzi renga kha auction. Uya kha auction ḓuvha ḽa hone ḽisaathu swika zwi tshusa uri u kone u vhona uri ndi dzi fhio dzine wa vha u tshi khou ṱoḓa dzone. Kanzhi muḓivhi uya kona u bvisa na ṱhanziela ya kholomo ine ya vha i tshi khou amba nga ha mutakalo wayo, arali hu na vhuthda na dzine dza vha uri dzi kha auctiona vha ya kona nau u vhudza hone. Arali u tshi khou kana kana nga ha mutakalo wa yo u songo irenga.
Ndi Mini Genetic Merit ya Kholomo dza Mafhi?
I ṱaluswa nga ya munna danga ḽa kholomo. Zwine zwa amba uri kholomo ya vhukuma ri i vhona nga vhabebi vha yo. Arali u tshi ḓivha vhabebi vha kholomo zwi nga thusa kha u ṋanga ine wa kha ṱoḓa u renga. Kholomo i ṱuṱuwedziwa nga zwe ya dzhia kha vhabebi na kuḽele na ha u dzula na u langa. Dzi rikhodo dza u bveledza musi u tshi khou ṋanga. Zwine zwa zmba uri u fanela u vhudzisesa nga ha mme na nga ha khotsi uvha ḓivhe.Zwi nga vha zwavhuḓi urenga kha muthu ane avha uri uya zwi ḓivha vhukuma. Ngauri vha ya kona u bveledza ndivho yoṱhe nga ha dzi gen dzayo, na nḓivho nga ha u bveledza kha kholomo dzoṱhe. Nga fhasi ha hezwi mafhi manwe na manwe ane abviswa aya dzhiiwa aya u ṱoliwa u vha hone ha fat, Lactose, somatic cell count (SCC) na milk urea nitrogen (MUN) nga ha u bvelela. U ḓala ha mafhi (vhana vhane vha vha vho bveledzwa) a vhalelwa nga maḓuvha 305-. SCC uvha tsumbo ya inflammation na uvha hone ha mastitis-inflammation kha ṱhungu kana ḓamu. U bveledzwa na u tevhela mulila wa vhana zwo leluwa u bebiwa ha nwana, kha dza tsadzi na dza tshinna dzi ya ṱolwa na musi hu tshi khou pangiwa semin. Asi zwavhuḓi uri unga renga kholomo isinaho ḓivha zwakale.Translated by Khalirendwe Nekhavhambe