U Shandukiswa ha Tshimela
Iḽa zwithu zwiṱuku ya ṱoḓa pfushi ine ya vha ṱhukhu u fhira zwinwe zwimela. Zwine zwa amba uri unga i ṱavha nga murahu wo no ṱavha zwimela zwinwe. Vhunzhi ha zwimela zwi nga kona u tevhela leek nga nnḓa ha dzi ṋawa na dzi nyala.U ḓala - tonnes nga hectare
U hula yo no swika 12 cm uya kha 15 cm i tshena na u ṱanḓavhuwa ha 2 cm uya kha 3 cm.Ya fhasisa: 15 tonnes
Yo linganelaho: 25 tonnes
Ya vhuḓi: 40 tonnes
U Kaṋa
U kaṋa zwi bva kha tshivhumbeo na lushaka lwa zwine zwa vha zwi tshi khou ṱoḓea maragani. Dzine dza vha uri dzo no hula ndi musi dzi thanda dza hone dzo no swika 150 mm u lapfa na u ṱanḓavhuwa ha 20 mm na 30 mm. Dzine dza vha dzi tshi kha ḓi vha ṱhukhu dzi kaṋiwa dzi tshi swika 10 mm na 15 nga u ṱanḓavhuwa. U kaṋa dzine dza vha dzi nnzhisa zwiitwa nga mitshini. Mitshini ya tshizwino iya kona u bvisa mavu ya bvisa mudzi wayo na maṱari zwa ya nnṱha.Hezwi unga zwiita na nga zwanḓa, arali huna vhashumi vhane vha vha vhanzhi, u tshi khou bvisa mavu kha yo nga fosholo kana forogo wa bvisa tshimela zwavhuḓi. Musi wo no dzi bvisa, midzi iya khathiwa u swika kha 10 mm yone iḽe ya pakiwa kha macrates ya vhewa hune havha uri hu khou rothola u saathu thoma u dzi paka.
U Vhewa
Unga kona u i vheya zwine zwa swika minwedzi miraru kha mufhiso wa 1°C uya kha 2°C na u dzhena ha muya zwine zwa swika 85%+. Dzine dza khou tea u vhewa dzi fanela u vhewa hune ha khou rothola nga u ṱavhanya.Zwikhokhonono
Aphids, Cut worms, Snails, Thrips.Malwadze
Phytophthora, Rust, White rot.Ndi zwavhuḓi u thoma wa amba na vhaḓivhi nga ha u tsireledza tshimela uri vha kone u tsivhudza kha u kona u thivhela malwadze kha zwimela.Translated by Khalirendwe Nekhavhambe