Knob Thorn
Muṋanga
Dzina
Muṋanga [Acacia nigrescens]
Tshivhumbeo
Hoyu muri wo lapfa ubva kha 5-18m nahone a u fari mulilo. Una zwiguluguḓa kha tsinde. maṱari a hone a vha a mahulu a mela zwiṱari zwiṱuku zwiṋa kha ṱari ḽithihi. Muvhala wa ṱari ḽiswa ndi mutswuku.
Maluvha
Muṋanga u pupumisa maluvha nga Ṱhangule u swika nga ǹwedzi wa Ḽara. Maluvha awo a mela e na mipfa yo lapfaho u swika kha 100mm. maluvha atshi thoma u pupumisa avha a muvhala wa musumbusumbu ono putuluwa a vha muvhala mutshena. Mutshelo wa hone u ḽeswa nga Ṱhuḓwa na dziǹwe phukha. Nḓou I ḽesa maṱari. mapfeṋe na ṱhuḓwa dzi ḽesa mutshelo wa muṋanga.
Mushumo wa Muri
Zwiṋoṋi zwo no funesa milindi ya miri dzi dzula khawo. U shumiseswa u ita dzibodo na thulusi dzi shumiswaho milindini ya maini. Muṋanga u ya bvisa bulannga ḽavhuḓi ḽa maṱhakheni ḽi no ita fanitshara.
Ngudo
Mipfa ino wanala kha muri uyu hupfi ivha ikho u tsireledza kha dziNḓou.
I wanala fhii?
Hoyu muri u wanalesa fhethu ho omaho sa vhuba ḓuvha ha Afrika na vhukovhela ha Tanzania. Vhugala phukha ha Kruger National Park ndi hayani ha muri Muṋanga.