Knob Thorn
Sibambo Selinyeva

© Roger de la Harpe

Ligama

Sibambo Selinyeva, Knob Thorn

Ligama Lelathini

Acacia nigrescens

Inchazelo

Sikhula sibe ngemamitha lasihlanu kuya kulalishumi nesiphohlongo ngebudze futsi asikavami kutfolwa ngumlilo. Lamagama lajwayelwe esingisi ne Afrikaans libhekiswe kumanyeva, lekutibambo. Lamakinobho, abanjwe ngulesicu nalamagala, ayashoda ngalowamelele. Lamacembe ahlangene kabili. Letitjalo tiwa emacembe bese letihlahla ababete emacembe ngesikhatsi sebusika kanye nasekucaleni kwentfwasahlobo. Lokwakheka kwalelicembe lalamacembu.
Mane kuya kulasitfupha kuphela lamacembe ecembeni linye futsi lawa makhulu nesisekelo. Loluhlanga lwalelicembe lingatsi litjekile futsi likhokha imigogodla lemincane. Kukhula kwelicembe lelisha ngalesinye sikhatsi libabovu lokhanyako.

Timbali ne Sitselo

Timbali tiyaphakama tiphindze tiphume emkhatsini wenyanga yeNgci nenyanga yeNgongoni. Letimbali teliphunga titalwa tinemagagane langaba likhulu ngema mm budze. Nasekusikhatsi sekuphuma kwembali lencane tibabovana losansundvu ngelibala, tijike tibe mhloshana nasetiphume ngalokuphelela.
Lesitselo sibasigogo lesilikhulu lema mm ngebudze bese siba lishumi nakutsatfu kuya kumashumi lamabili nesihlanu ngema mm bubanti (leligama lelitsi‘nigrescens’ lisho’ kuba mnyama’ phindze kungenteka lisho sigogo sesitselo noma inhlanyelo, lejika ibe mnyama uma ikhula). Tidliwa tiNdlulamitsi kanye naletinye tilwane. Tindlovu tidla emagala, emacembe nemahlanga, ema Kudu ayaluka lamacembe nemahlanga bese tiNdlulamitsi neTimfene tidla timbale.

Kusetjentiswa

Letihlahla tisetjentiswa macembu etinyoni kuphumulela khona. lesigodvo sicinile futsi asivami kuba nemuhlwa. Sisetjentisiwe ekwakheni emabhodi nekusimisa emayini. Lamacembu akavami kutfolwa somiso kepha atfolwa sitfwatfwa. Siphindze sente sifundvo lesihle se bonsai. Sigodvo lesicinile kakhulu lesisetjentiswa sikhatsi lesidze. Asikavami kusetjentiselwa kwakha tintfo tasendlini. Sinendlela yaso yekucina, noma sisihle ekwenteni simende wetingodvo.

Lapho titfolakala khona

Letitihlahla tisakateke kabanti, tivela etindzaweni letomile tase Ningizimu Afrika khashane ngange nyakatfo yeTanzania, kakhulu phansi, sihlabatsi lesintofotelako futsi tisakateke etitandini. Kusiganga lesatiwako etivakashini letiya eKruger National Park.

Umbhalo Lohlanganisiwe

Lamanyeva lanetibambo etihlahla letincane letinetimbali te nigrescens kucatjangwa kutsi ekutivikela etindlovini letibulala emagcolo, futsi ke etindzaweni letinye lapho Tindlovu tingasaveli khona lamanyeva akhomba ngatsi ayehla.