Cinsaut

© Glenneis Kriel

Ṱhaluso

Ndi veini ya nḓirivhe ine ya shuma u bveledza veini tsuku na veini ya maluvha, iya kona u ita na dzi brandy na port. Uya nga ha dzi DNA inga kha ḓi vha i muḓulu kana ṅwana wa Rivairenc. Thaluso ya munwe mubebi a i ḓivhei.

Vhubvo

Hoyu ndi muri wo no bva Mediterranean. Wo vha u tshi khou bveledzwa hangei vhukovhela ha France, nga maanda Languedoc-Rousillon ubva vhukati ha ṅwaha wa 1600 i tshi ḓivhela sa veini yo no shuma yo vanganyiwa na dzinwe.

Manwe Madzina

Ina manwe madzina manzhi vhukuma ane avha Cinsault ine ya vha yone ine ya ḓa lwa vhuvhili. Yo vha i tshi ḓivhea sa Hermitage kha ḽa Afrika Tshipembe u swika dokotela vho -Abraham Izak Perold vha gudedzini ḽa Stellenbosch nga ṅwaha wa 1927 vha tshi ḓa na vhutanzi vhufushaho ha uri ndi muri muthihi na Cinsaut Noir ya vhukovhela ha France.

U Bveledzwa kha ḽa Afrika Tshipembe

Muri hoyu wo thoma u bveledzwa kha ḽa Afrika Tshipembe nga ṅwaha wa 1850 ya vha yone muṱodo wa shango heḽi ḽa dzi veini u swika nga 1960 ngauri ya vha i tshi kona u bveledza zwithu zwinzhi. Yo vha i tshi kona u bveledza veini dzi nnzhisa fhedzi hu sikale na dzinwe dzi veini dza ḽa Afrika Tshipembe dza vha dzi tshi vho kona u bveledza.

Yo ḓo vha yone veini tsuku ye ya vha yo ṱavheswa na dzinwe dza rathi nga 1976. Fhedzi ha nga ṅwaha wa 1990 ya vho ḓo vha isi tsha ṱavhiwa nga vhunzhi ngauri ha vha ho no vha na dzinwe dzine dzanga Cabernet Sauvignon, shiraz na Pinotage toppling Cinsaut noir kha vhuimo hayo ngauri yo vha i tshi khou ṱavheswa nga vhunzhi.

Muri hoyu uya takalela u shandukiswa lwa minwaha minzhi yo fhiraho uri u kone u kwama minwe mirafho musi vhaiti vhaswa vha veini vha tshi thoma u shumisa nga inwe nḓila na nḓila dza u bveledza veini Cinsaut, zwine zwa amba uri muri hoyu uya kona u bveledza mvelelo dza vhuḓi arali wo ṱavhiwa wa ṱhogomelwa zwavhuḓi.

Naho zwo ralo fhethu hunzhi a i tsha ṱavhiwa, fhethu hunzhi i fhasi ha 2% hune ya bveledzwa hone. Nga nwaha wa 1925, yo vha yo ṱanganiswa na Pinot Noir u bveledza ya vhukuma ya Africa Tshipembe, Pinotage.

U Bveledza kha Mavunḓu

Paarl na Breedekloof ndi hone hune ha vha na muri hoyu nga vhunzhi ya tevhelwa nga Swartland, hune ya vha nnzhi ngauri i bvisa veini ya Pinot Noir ya maṱhakheni.

U Aluwa

Iya hula nga maanḓa lwa tshitaela yo sekena. Inga bveledzwa yo ita muri wa ḓaka. Ina u bveledzwa hu hulwane ine ya vha henefha kha 16t/ha uya kha 20t/ha fhedzi u hula hu ya guma arali muhumbulo muhulwane hu uri i bveledze veini ya maṱhakheni.

U Kaṋiwa

I kaṋiwa mathomoni a khalanwaha, kha ṅwedzi wa Ṱhafamuhwe.

Mitshelo

Mitshelo ya hone ndi mihulwane u fhira ya dzinwe dzi veini tsuku, dzina muvhala wo no nga makole arali yo ṱavhiwa kha mavu matete dzi ya swifhala. Lukanda lwo oma lwa khwaṱha ngeno zwa nga ngomu zwina muthetshelo wa vhuḓi.

Maṱari

©Glenneis Kriel
Matari a hone ndi tshipulumbu, avha na zwivhanana zwiṱanu avha na muvhala wo linganelaho mudala.

Zwiḽi na Malwadze

Muri hoyu a u pfani na ḓuvha zwine zwa ita uri mitshelo ya hone ivhe na mitwe.

Mushumo

I shuma u ita veini ine yavha yo ḓiimisa nga yoṱhe, fhedzi hunzhi iya shumiswa sa veini ya u ṱanganiswa na dzinwe iya disa thethe, dzinwe dzine dza ṱanganiswa nadzo ndi Carignana, Shiraz na Grenache.

Muthetshelo

Muri hoyu u bveledza veini ine ya vha na mitshelo mitete na muthetshelo wa mutshelo u bva ho kha mitshelo ya tombo uya kha dzi berries na Pomegranates. Veini heyi iya tenda u nwiwa i tshe ṱhukhu.Translated by Khalirendwe Nekhavhambe