Cinsaut

© Glenneis Kriel

Tlhalošo

Cinsaut noir ke mohuta wa beine ya merara, gagolo o šomišwa go tšweletša beine ye khubedu le beine ye sele, gape le brandies le port. Nyakišišo ya DNA e bontšitše gore mohuta wo, o k aba ngwana wa Rivairenc. Boitsebišo bja motswado o mongwe ga bo tsebagale.

Tlholego

Cinsaut noir ke mohuta wa Mediterranean. O tšweletše kua borwa bja France, ka go nepagala, kua seleteng sa Languedoc-Rousillon, go tloga magareng a 1600, gagolo e tšweletše bjalo ka motswako wa morara.

Maina a Mangwe

Mohuta o na le maina a mantši, gomme Cinsault ke lona la go tsebegala. O be o tsebegala o le Hermitage mo Afrika Borwa, go fihlela ge Dr Abraham Izak Perold wa kua Unibesithi ya Stellenbosch a hlatsela gore mouta wo, o swana le Cinsaut noir ka ngwaga wa 1927 ya borwa bja France.

Tšweletšo mo Afrika Borwa

Mohuta o tšweletše mo Afrika Borwa go tloga ka ngwaga wa 1850 gomme o bopile thekgo ya intasteri ya beine e khubedu go fihlela ka 1960, kagobane mohuta o na le bokgoni ba go tšweletša puno ya ka godimo. Peleng, mohuta o be o tšweletš dibeine tše koto, e fela morago ga sebaka, le metswako ya go tumo kudu mo Afriks Borwa.

Mohuta o be o bjetšwe gagolo sebaka se se telele, le dirapa tse bjetšwego, tša go fetiša lekga la boselela, tša mehuta ya dibeine, tše gare ga tše selela tša godimodimo; ka ngwaga wa 1976.

E fela mohuta wo, o ile wa felela ke mogau ka ngwaga wa 1990, ka ge bagodiši ba dibeine ba ile ba thoma go lebelela kudu tšweletšo ya dibeine tše bose, tša khwalithi, e be go tlhaga, Cabernet Sauvignon, Shiraz le Pinotage gomme e be Cinsaut noir e wa mo boemong bja yona, ka ge e be e le ona mohuta o bjetšego gagolo.

Mohuta o be o e ipshina ka tšošološo ya kgahlego mengwaga e fetilego bjalo ka lešika le lefsa la bagodiši ba di beine, ba be ba thomile go itemogela ka ditaele tše mpsa le mehuta ya go tšweletša dibeine tša Cinsaut, go šupetša gore mohuta o na le tshepegalo ya tšweletša ya dibeine tše bose, tša maemo, ge di hlokomelwa gabotse.

Lefelo la tšweletšo le ile la fokotšega gomme lehono Cinsaut e emelela phesente e sa fetego palomoka ya lefelo la tšweletšo ya beine ya morara. Ka ngwaga wa 1925, e ile ya hlakanya le Pinot Noir gore e tšweletše mohuta wa nnete wa Afrika Borwa, wa Pinotage.

Dilete tša Tšweletšo

Paarl le Breedekloof di na le mafelo a magolo a tšweletšo ya Cinsaut noir, e be go latela Swartland fao e hwedišego leina “Pinot noir” la selete kagobane e tšweletša dibeine tše bose tša khwalithi.

Go Gola

Mohuta o gola ka lebelo le lekanetšego ka mokgwa wa go khukhuna le dikala tš sese. O ka tšweletšwa mo tseleng ya legora goba mo lešokeng la serap. E na le tshepegalo ya godimo ya tšweletšo, gare ga 16 t/ha to 20 t/ha, e fela puno swanetše e lekantšwe ge lebaka e le go tšweletša dibine tše bose tša khwalithi.

Go Butšwa

Merara e butšwa magareng a sehla, go thoma ka magareng a mathomo a Matšhe.

Dithetlwa

Go thwe dithetlwa ke tše koto go fetiša dithetlwa mehuta e mengwe ya morara o khubedu. Di na le mmala o mo tala ge di tšweletšwe tlase ga peelano ya go butšwa gomme mmala wa gona o ba o mose kudu, ge di tšweletšwe tlase ga peelano e sego bogale. Letlalo ke le le sese e bile le tile mola nama ta gona e na le todi.

Matlakala

©Glenneis Kriel
Matlakala a na le sebopego sa nkgokolo, mathoko a matlhano le mmala o mo tala.

Dikhukhwane le Malwetši

Mohuta o bokoa go letšatši ge lefiša kudu le monola wa godimo o ka dira gore dithetlwa di thome go palega.

Šomišo

Mohuta o šomišwa go tšweletša mohuta wa beine o tee, e fela gagolo go oketša boleta le moanegwa, bjalo ka Carignan, Shiraz le Grenache.

Tatšo

Mohuta o tšweletša dibeine tše boleta, tša dienywa tša go fapana, bjalo ka berries le pomegranates. Di beine di lokile go nwewa ka bogolo b aka tlase.Translated by Lebogang Sewela