Qetellong ya 1950, Nelson Mandela o ne a itlamme ka ho teba mokgatlong wa ANC. E bile e mong wa batho ba matla ba mokgatlo wa batjha wa ANC, e leng se ileng sa b eya mokagatlo tseleng ya ho ntjhafatsa le phepetsa mmuso wa kgethollo ho tliseng phetoho ho boetapele ba 1949.
E ile yaba moithaopi ya eteletseng pele letsholo la bohanyetsi ka 1952, a ba a kgthwa ele moetapele wa profinsi ya Transvaal mme a qobellwa ho tswa ho yona ka qobello ke melao ya thibelo ya mmuso.
Ka 1956 e ile yaba a ahlolwa ka teko ka phethola mmuso. Ka ntle ho tsena tshohle setshwantsho sa moshanyana ya bapalang se ilesa mamarela Mandela.
O ne a sa tiya ha kalo dipolotiking e ne ele sehlwela sa ANC. O ne a fapane le baetapele ba bang: a le molelele, a ahehile mme a boheha, o ne a apara hantle, o ne a ena le serithi sa ho buwa le batho, a kganna koloi, molekane wa hae wa bobedi e motle, Winnie. Mme o ne a ena maemo a ikgethileng a ho ba e mong wa batho ba batsho eo e leng moemedi wa molao ya nang le mangolo.
Ha dilemo di ntse di ipaka, hore setshwantsho seo se neng nahanwa e ne e sena ho nnnete e tswelang pele. Mandela ka ho tseba le boitelo a ikenya ka hara pitsa ya madipotwana ya polotiki moo makgowa ka nako eo baneng bana le matla ohle ho fa motho ya neng a hanana le bona kapa a le sebete sa ho buwa kahlolo. Mandela o ne a se aile a ba letatso ya lekgotla la dinyewe moo ba neng ba etsa diteko mmoho le mosebetsi mmoho le yena wa ANC, OR Tambo.
Feme ya bona e ne ena le dikantore tse seng kae Chanceller House ha o tshele mmila moahong o moholo wa lekgotleng la dinyewe mmileng wa Fox, Johannesburg, mme haufinyana moahong o ka fatshe e ne ele dikantoro tsa ANC. Ho mhlahela makgotleng a dinyewe moo boholo e neng e le makgowa ho ne ho se bonolo.
Bo makgistrata ba ne a sa tsistsi, ba ba mabifi ha ba tlameha ho tobana le baemedi ba batho ba batsho. Ba ne ba lokela ho fumana mekgwa e metle ya lekgotla, empa ho ne ho hlakile hore ba bang ha ba rate ho tobana le batho ba batsho ka mokgwa o motle ebile ba ne bona ba sa lekane. Mandela ha ha ne a tlo kopana le bona lekgotleng o ne a ba lemekgwa e metle empa o ne a totobatsa seo a se emetseng.
Translated by Sibongile Sonopo