Oyili we Rose Geranium

©Alice Notten of Kirstenbosch
Cape rose geranium yi oyili lebalulekile – Pelargonium capitatum x radens (imbali) – nguyinye letsandzekako etinhlobeni letimakhulu lasikhombisa egeranium lelinywako kanye nentalo yaletimbili yaletintsatfu yenkhicito ye oyili ye pelargoniums. Kukhona kuhlangahlangana ngaleligama; lesihlahla siyi perlagonium kepha le ‘geranium’ satiso sihleti iiminyaka lengetulu…
Lesihlahla satalelwa/sakhulela khona la Ningizimu Afrika lapho khona bantfu bantfu bebe Sotho basebentisa lamacembe kwentela kwakha kwekubeka nabalapha tilondza kanye nenyama levulekile. Lesicelo senhlangano sifaka kulashelwa iPMS kanye netinkinga tekukhula tebesifazane phindze isetjentiswe njengekucindzeteleka nayisimisa imizwa. Njengesinongo kumakha/kwekugcobisa, kufanelekile kunciphisa lining le oyili lecinile iphindze isite ekubuyiseni imikhicito lenelibala leliphinki. Le oyili lebalulekile ye Cape Rose Geranium ayinawo emagciwane, ayisiyo ingoti emlilweni phindze itsiye tilwanyana njengoba iphetse/itfwele igeraniol kanye ne citronellol.
Noma tisintfu la Ningizimu Afrika, iyalinywa mhlabawonkhe ikakhulu eNdiya, Shayina nase Gibhithe. Lamacembe avunwa ngesikhatsi lesikatsatfu kuya kulesine ngemnyaka munye kantsi futsi ayabiliswa kwentela kukhokha oyili locinile lomtfubi losaluhlatana. Letindzawo lekungutona tekukhicitela tala Ningizimu Afrika te rose geranium kuse Mpumalanga, KwaZulu-Natal, Western Cape kanye neSifundza sase Limpopo. Lesihlahla siyincelencele nakumakhata/nakubandza.

Inchazelo Yemutsi

Lwati lwalemfundvo kanye netidzingo telwati kuphela ngekutsi kungahle kungatsatfwa njengekucebisa ngekwemutsi. Lolwati alukahlelwa kutsi lumelele kucebisa ngekwemutsi noma kwelapha lokunikwa tati letibuke temphilo.

Translated by Phindile Malotana