Šetso ya Malwetši a Temothuo ya Dihlapi tša ka Meetseng a Hlwekilego

© Dr David Crosby, VSU
Maemo a tša maphelo a dihlapi e huetšwa ke dintlha tše tharo: hlapi (mong), twatši (motseta a hlolago bolwetši) le tikologo (meetse).
Le ge e le gore go phulega ga malwetši a se go tlwaelegilego ka dipathotšene tša temothuo ya dihlapi ya meetse a hlwekilego tše di ka hlolago bolwetši le malwetši di gona ka mehla ka tikologong ya ka meetseng. Balemirui ba swanetše go tšwetša pele maemo a maphelo a mabotse ka dihlaping tša bona ka go kgonthiša boleng bjo bo kaone bja meetse (tikologo) le go lekola go ba gona ga hlapi ye e nago le bolwetši.
Se bohlokwa kudu, taolo ya maphelo a mabotse e thoma ka go reka dihlapi tša maphelo a mabotse go tšwa go baabi ba ingwadišitšego.

Dilo tše di Hlolago Mathata a tša Maphelo ka Temothuong ya Dihlapi

Ka ditshepedišong tša temothuo ya dihlapi tša ka meetseng a hlwekilego, go na le mabaka a mmalwa ao a dirago gore mathata le maphelo a dihlapi le bolwetši bo ka hlaga. Se se ka akaretša malwetši a go fetela (a a hlolwago ke diphelakadingwe le ditwatši), khuetšo ya tikologo (boleng bjo bo fokolago bja meetse), ditiragalo tša taolo tše fokolago le tiro efe goba efe goba tiragalo yeo e hlolago kgatelelo. Megato ye mengwe le ye mengwe ye e kgonegago e swanetše go tšewa go fokotša kgatelelo godimo ga dihlapi. Sedi e swanetše go tšewa ka dinamelwa le mosepelo wa hlapi, go swara le go kgethwa gammogo le go fepa puno ya dihlapi.

Go Šetša Bjang Malwetši a Dihlapi

Go šetša maphelo le go phela gabotse ga dihlapi ke mošomo wa taolo ya ka mehla. Tlhahlobo ya ka mahlo le go šetša go swanetše go dirwa letšatši ka tšatši ka ge o fepa dihlapi. Tekolo ye e tseneletšego ya maphelo e swanetše go dirwa kgwedi le kgwedi le nyakišišo ye e tseneletšego e swanetše go diragala ka pela ge boemo bja bolwetši bo lemogilwe.
Go šetša malwetši go akaretša tše di latelago:
Phetolo ya dijo: Na dihlapi di ja ga nnyane?
Maitshwaro: Boitshwaro bjo bo sa tlwaelegago bofe goba bofe bo swanetše go šupiwa.
Go hema: Na dihlapi ba palelwago ke go hema?
Tshepelo ya go rutha: Na dihlapi di lekeletše fela ka meetseng?
Tebelelego: Lekola mmala wa letlalo, phopholego le mabala mafe goba mafe a bonalago goba dišo.
Tikologo ya meetse: Teko ya ponagalo ya meetse, oksitšene, themperetšha, pH le maemo a ammonia

Bohlokwa bja go Šetša Bolwetši ka Temothuong ya Tša Meetseng?

Thibelo e phala kalafo. Šetšo ya ka mehla e tla thuša go hlaola mathata a bolwetši bja dihlapi ka pela mo kgonegago ge bo tšwelela mola o tšwetša boleng bja meetse a mabotse pele (tikologo ye botse) e bohlokwa go maphelo a mabotse. E dira kgopolo ya ekonomi go thibela bolwetši go hlaga bakeng sa go leka go alafa bothata. Sa mathomo, dikalafi gantšhi ke tša theko ya godimo (mehutahuta ye e lekanyeditšwego ya ditšweletšwa go šomišwa le dihlapi). Sa bobedi, kalafo ya malwetši le yona e tšea nako gomme e ka swarelela thekišo ya dihlapi ka lebaka la dinako tša go kgaotša. (Nako yeo sehlare se e tšeago go tlošwa go tšwa mmeleng go netefatša nama e bolokegilego go jewa ke batho.)

Maswao a Bolwetši ka Dihlaping

©Dr David Crosby, VSU
Hlapi e lwalago ga e gole gabotse gomme e tla bontšha phetošetšo ye e fokolago ya dijo. (Phetosetšo ye e fokolago, ke ge furu ye ntšhi e nyakegago gore hlapi e hwetše boima.)

Lekola ge eba go na le maswao a tlwaelegilego a maphelo a fokolago goba bolwetši:
Tahlegelo ya kganyog ya dijo.
Dihlapi di a fokola, ge di rutha ka go nanya goba go ifega ka meetseng.
Maitshwaro a sa tlwaelegago a go swana le go ntha dikgapetla goba go tlola. (Go ntšha dikgapetla ke ge hlapi e ikgohla kgahlanong le bokagodimo go fediša diphelakadingwe.)
Phetogo ka tebelelegong - mmala o a fokotšega, hlapi e ba leswiswi, mamima a mantšhi.
Mabala a lego molaleng a le gona mmeleng goba maphekong a hlapi, tshenyo, dišo goba go bola ga lepheko la hlapi.
Mahu a oketšega (dihlapi tše di hwilego hwetšwa gantšhi go feta).

O ka Thibela bjang Malwetši a Dihlapi

Boleng bjo bo botse bja meetse ka temothuong ya tša meetseng bo bohlokwa go maphelo a hlapi a kaone. Meetse a hlwekilego a tla thekga mašole a mmele a maleba ka taba ya go tšwelela ga bolwetši.
Boleng bjo bo botse bja meetse bo akaretša thempheretšha ye botse ya magareng ga 8 le 20°C, pH ye magareng ga (pH 5 go ya go 8), maemo a fase a ammonia (fase go feta 1mg/litara) le maemo a oksitšene a godimo (go feta 7mg/L).

Translated by Lawrence Ndou