Dinowane tša Bomakgolo: Go dula le go Phela le Balekabe ba go Tlaiša

Maloka a mabedi a Grandmothers Against Poverty and Aids ba bolela ka boitemogelo bja bona go phela le banna ba go tlaiša.

Beauty Skefile

©Eric Miller

Morago ga dikgwedi tše mmalwa ke se no hlakana le Victor, ke be ke na le mengwaga te masomepedi, re ile ra nyalana. E be e le monyanya o mošweu gomme batho kamoka mo setšgabeng ba ile ba tla, ba be ba le ba bantši kudu. Go be go le bose. Mengwaga ye lesome ya mathomo mo leyalong la rena, re be re na le tšhelete ya go lekana gomme re thabile.

Victor o be a nthekela diaparo e bile a rekela le bana ba rena, o be a re fepe ka mokgwa wo a kgonago. Ke be ke nagana gore bophelo bo tla be bo le ka mokgwa wo go fihlela. Eupša o ile a tlogela mošomo, o be a nyaka go boela kua Qunu mo Eastern Cape, mo a tšwago gona. Mathata a ile a thoma gona fa. Sebaka nnyana dilo di be di sepela gabotse mo Qunu.

Re be re dula mo ntlong ya go agiwa ka ditena gomme re bjadile tšhemo ya rena ka me mmedi le marotse. Re bjetše dijo tše ntši, re be re sa bolaye ke tlala. Eupša Victor o be a se na mošomo. Mohlomongwe se se ile sa mo gatelela. O ile a thoma go mpetha. O be a bowa gae a tagilwe ge a mpona ke dutše le bana, a mpotšiše a re, 'Dijo tšaka di kae?' a be thoma go ngaga le nna, a mpotšiša dipotšiša gore a kgone go lwa le nna, napila a mpethe.

A tšea sepetho sa go nyala mosadi wa bobedi, mosadi wa buti wa gagwe wo a hlokofetšego. Se ke setšo sa seXhosa. O swanetše go bona gore bahlolo le bana ba bona ba a fepiwa. E fela nna ke be ke palela ke go kgetlelela. Ge nka mo arabiša o be a mpetha. Lerato le be le fedile mo lenyalong e bile go be go se na selo se se bose mo Qunu. Ke ile ka paka dipeke. Go kaone go katana kua gae mo Cape Town, e sego mo.

Felicia Mfamana

©Eric Miller

Lapa la mmona waka, Bobuti, bosesi le mme ba be ba le batho ba go loka, eupša yena o be a tšwafa e bile o tloga a le kgoa. O be a gola tšhelete ka go lokiša dintlo tša batho, e fela a ka se mple le cent. Mmatswale waka o be a tseba mekgwa ya gagwe e bile o be a sa dumelane le yona.

O be a mpha dijoo le tšhelete ya bana. Nomanani, ngwana wa rena wa pele o ile a belegwa, morago e be go tla, Noxolo, Nonkosi le Phumla, le ge go sa le bjalo Milton o be a se re fepe. O be a nwa bjalwa kudu e bile a bowa gare ga bošego, e be a ra tšoša, a re botšiša ka modumo, 'Le dira eng, le robetše? Dijo tšaka di kae?' La mathomo ge a mpetha ke ge ngwana wa rena wa bobedi Noxolo, a le lesea. Morago ga mengwaga ye senyane ke ile ka mo tlogela.

O be a se gona letšatši kamoka le bošego kamoka. Gare ga bošego, bjalo ka mehla o ile a tla a kokota mo lemating laka. A botšiša; 'Ke swere ke tlala. Dijo tšaka di kae?' Nna ka re, 'Ga go na dijo kagobane ga se wa mpha tšhetele ya go di reka.' E be a re 'O se ke wa mpotša maaka.

O rekiša malekere, o nale tšhelete.' Nna ka re 'Tšhelete yeo ke ya go fepa bana, ga se tšhelete ya gago.' A thoma go mpetha, o be a sa emiši. O ile a mpetha mo sefahlegong, ge ke be ke sa le mo fase a nraga. 'ke tlo go bolaya' a hweletša. Sesi waka Neliswa o be a dula le rena.

O ile a thoma go lla le go hweletša, a leka go tšena gare ga rena gore a kgone go mo kgarametša. O rile, 'Aowa, bolaya nna pele, bolaya nna pele o bolya sesi waka.' Baagišane ba rena ba ile ba kwa mašata gomme ba tla ba kitima. 'Leša! Motho yo ke mosadi wa gago!' O ile a hweletša, a kgarametša Milton. O ile a leletša maphodisa. Ga se a tla, eupša gare ga go tagwa ba gagwe o ile a emiša moya. Ka moso e be ke sepela.

Translated by Lebogang Sewela