Ukuninwa mphakathi ngebanga lentumbantonga

© Eric Miller
UAlicia Mdaka, okunguye yedwa otlhogomela umndeni woke wakhe, wabelana ngobuhlu, nehloyo yokuloba abentwabakhe, kanye nabentwana babentwana bakhe ngobulwelwe bentumbantonga, nokobana umuzi wakhe ubizwe bona, ’muzi wentumbantonga’.

‘Indlu yentumbantonga’

Ngonyaka ka-1964 ngaba nomntwana ibizo lakhe kwaba ngu Olive.Ngonyaka ka-1966 ngabanomunye ibizo lakhe kwaba ngu Phyllis lo esele aneminyaka eyi-15 enengongwana ye HIV/Aids.UKenneth wabelethwa ngonyaka ka -1969 kanye no Prudence owahlongakala ngobulwelwe bentumbantonga njengo Olive, umntwanomntwanami wabelethwa eminyaka emibili ngemva kwalokho.

Untwanomuntwanami uZizipho wabelethwa anengogwane ye- HIV/Aids ngombana ummakhe, uPrudence,gade anayo. Lokha nangingekho abomakhelwani bami babiza umzami “indlu yentumbantonga” Umtwanomntwanami uJuliet wabezwa bakhuluma ngathi, wangitjela.

Abomakhelwanaba batjela abantwabami bona,’Asifuni bona nidlale nabantwabethu ‘Ekhenu kunentumbantonga enengi, begodu nizokuthelela abentwabethu. Kwakungesikhathi lapha abantu bebanganalwazi elinengi ngobulwelobu, begodu woke umuntu bekabusaba. Kwanjesi izinto sele zitjhugulukile. Soke siyabazi abantu ababhubha ngobulwelobu, khulukhulu amalunga wemindeni yethu.

Amalanga la nangabe ilunga lomndeni, liyagula nanyana liphethwe yintumbantonga, abodade bekeregeni bayeza bazongihlola, bangilethele nesobho, nokudla, sikhulume nangabo. Akusafani nalokha ngangiba, nomzwangedwa njengaphambilini. Kwanjesi sesinesekelo.

Sele kuminyaka eyi-15, indodakazi yami uPhyllis alwisana nobulwelwe bentumbantongobu Sele kusikhathi eside aphethwe bulwelwe besifuba obubhalela amaphilisi/TB wahlala esibhedlela iinyanga. Kwanjesi abodokgodere bathi sele apholile, kodwana unekankere yamathumbu, nesbindi.

Enyangeni ezimbalwa ezadlulako wangitjela bona, ngeze asaphila isikhathi ephasinapha.Kwangiphatha kabuhlungu khulu lokho.

Translated by Busisiwe Skhosana