Dihlong tša HIV/Aids

© Eric Miller
Alicia Mdaka, mothekgi wa lapa kamoka o tlhaloša bohloko bja gagwe le sekgopi sa go lahlela ke bana ba ba gagwe le ditlogolo tša gagwe ka lebaka la bolwetši bja HIV/Aids, le gore lapa la gagwe le be le bitšwa ‘lapa la Aids’.

‘Lapa La Aids’

Ka ngwaga wa 1964 ke ile ka ba le ngwaga wo ba mmitšago Olive. Ka ngwaga wa 1966 ke ile ka hwetša o mongwe - Phyllis, yo a lego mo gwageng wa gagwe wa lesomepedi hlano a na le bolwetši bja HIV/Aids. Kenneth o belegwe ka ngwaga wa 1969 le Prudence, yo a bolailego ke bolwetši bja Aids, bjalo ka Olive, o be a belegwe morago ga mengwga e mebedi. Motlogolo waka wa mosetsana, Zizipho, o belege ka HIV ka lebaka le mme wa gagwe,Prudence, o be a na le HIV.

Baagišane ba ka ba be ba bitša lapa la ka, 'lapa la'. Setlogolo sa ka o ile a ba kwa ba bolela gomme a mpotša. Baagišana ba ile ba re go ditlogolo tša ka, 'Ga re nyake gore le raloke la bana ba rena. Ka lapeng la lena go na le Aids e ntši, gomme le tla fetetša bana ba rena.’ Ka nako yeo batho ba be ba sa tsebe ka bolwetši bja Aids gomme batho bohle ba be ba bo tšhaba. Blale dilo di fetogile. Re tseba batho ba ba hwilego, gantši malapeng a rena.

Matšatšing a; ge yo mongwe wa leloko a lwala, le ge e le Aids, basadi ba kereke ba tla go tlo re hlola, ba re tlišetša sopo le dijo e bile ba kgona le bolela ka yona. Ga go sa na bodutu ba go swana le ba pele.

Blale re na le thekgo. Mengwaga ye lesomepedi hlano, morwedi waka Phyllis o be a lwantšha bolwetši bja Aids. Sebaka se se telele bo a na le TB (tuberculosis) e sa dumelego dihlare gomme o be a le mo sepetlela dikgwedi tše ntši. Bjale dingaka di re TB ya gagwe e fodile, eupša o na le kankere ya mpa le sebete. Dikgwedi tše fetilego o mpoditše gore a ka se phele sebaka mo fefaseng. Se se ile sa nnyamiša gape.

Translated by Lebogang Sewela