Ukukhululwa kukaMandela

© Eric Miller

Ukuvulwa komlomo kwe-ANC

Kusukela ngoVelabahlinze ngonyaka ka-1986 uMandela wayethintana namalunga karhulumende, ekuthomeni noMinista wezobulungiswa uKobie Coetzee, noMinista walokha wezokuthuthukiswa komthetho sisekelo uGerriet Viljoen. Ekugcineni waba nomhlangano noMongameli wenarha u-PW Botha ngoVelabahlinze ngonyaka ka-1989 e-Tuynhuys NgoNobayeni ka-1989 wahlangana noMongameli omutjha u-FW de Klerk.

Ngezi 2 zakaMhlolanja ngonyaka ka-1990 uMongameli u-De Klerk wamemezela bonyana ihlangano ye-ANC ayisakaqothwa ,nezinye iinhlangano zepolotiki,lokhanyana abeka ikulumo yokuvula ipalamende .UMandela wakhitjhwa entrogweni ngezi 11 zakaMhlolanja ngonyaka ka1990. UMandela khonokho wakhuluma emhlanganweni omkhulu eKapa , Soweto kanye neDurban laphanyana adosa iinkulungwana zabantu.

Naziya emakhethweni ka-1994

Iminyaka eyalandela ukufika emnyakeni ka1994 beyimajadu. UNelson Mandela wakhamba Isewula Africa yoke, waya nakwezinye iinarha, ahlangana namalunga abalulekileko karhulumende nawe-ANC. Wathoma ngokuya Elusaka akuyokuhlangana nekomidi ekulu ye-ANC ngoNtaka ka-1990.

UMandela wakweriyela uMongameli we-ANC u-Oliver Tambo eSweden, kodwana kwafanele bonyana abuye msinya ngombana bese kuthoma umguruguru lapha eSewula Africa. NgoMkgayili 1990,uMandela waba sthuywa esidosa phambili se-ANC ebesibambe iinkulumiswano nabajameli bakakgulumende weSewula Africa e-Groote Schuur NgoMgwengweni, wathatha ikhambo lemveke ezisithandathu eliya e-Europe ,e- the United Kingdom, North America kanye ne-Africa.

Bekaziwa koke lapha bekakhamba khona. Phakathi konyaka ka -1992 ,waragela phambili ngejima lokobana akhambele iinarha zangaphandle , lapha akweriyela khona e-Tunisia , Libya neMorocco.Yena noMongameli wenarha waskhatheso u-FW de Klerk ngokuhlanganyela bamukela i-Unesco Houphouet-Boignoy Peace Prize, e-Paris ngezi 3 zakaMhlolanja.

Ngaskhathi sinye amadoda la womabili aya e-World Economic Forum e- Davos, Switzerland. Ngezi 13 zakaShlabantangana uMandela wabiza inkhoferense yababikindaba, lapha abazisa khona bona yena nomkakhe uWinnie, bavumelene bona bayatlhalana ngebanga lokungaboni ngelihlo linye, lokho ekuvele enyangeni ezidlulileko.

Ukutlikitlwa kwe- Record of Understanding

UMandela wakhombisa ngoKhukhulamungu ka1992 bona uzilungiselele ukuhlangana no-De Klerk, kwaphela nakangavuma bona uzokususa ukukhonjiswa emphakathini iinkhali eziyingozi nokobana uzokukhulula zoke iimbotjhwa zepolotiki.

Bahlangana ekupheleni kwenyanga begodu iinkulumiswano lezi zadala kobana kutlikitlwe i-record of understanding phakathi kwabadosi phambili ababilaba, nokwenza bonyana iinkulumiswano zithome.

Ukukhethwa kwaMongameli

Ngokhukhulamungu ka 1993, uMandela wakweriyela e-America warabhela bona abadosi phambili bamakgwebo benarha ezingaphandle bona baphakamise ama- economic sanctions eSewula Africa.

Ngeskhatheso incenye yonyaka ka-1993 nonyaka ka-1994 uMandela bekafuna amavoti ngegama lehlangano ye-ANC, enzela amakhetho womnyaka ka-1994 begodu bekakhuluma nabantu abanengi emaralini nakumaforamu. Ngonyaka ka1994, ikhetho lokuthoma labanjwa, libanjelwa woke amalunga womphakathi akhona enarheni le.

Ngezi 9 zakaMkgayili 1994 uMandela wakhethwa njengoMongameli wenarha yeSewula Africa umnyanya wokubekwa kwakhe wenzeka ngelanga elilandelako e-Union Buildings ePitori nalapha kweza khona aboMongameli abanengi bamazwe ngamazwe eSewula Africa.

Lokha abeka ikulumo yakhe yokubekwa njengoMongameli, wabawa bona kubeneskhathi sokupholisa amanceba watjho nokobana urhulumende wakhe ngeze avumela ibandlululo elinye, nelinye. Wathembisa ukwakha istjhaba lapha boke abantu beSewula Africa bazakukhambela phezulu ngaphandle kwevalo.

Ilanga kudana

Ngonyaka ka-1999 uMandela wabeka phasi imisebenzi yepolotiki ,kodwana waragela phambili ukukhuluma ngendaba zezepilo nezefundo,okudanisako uNelson Mandela wahlongakala ngezi 5 zakaNobayeni 2013 sele aneminyaka eyi-95.

ISewula Africa nephasi zadana ngokulahlekelwa yindoda elunge nenesbindi kangaka.Kodwana sisamkhumbula ngejima lakhe le-Foundation kaNelson Mandela , kanye neNelson Mandela ‘s children fund.

Translated by Busisiwe Prudance Skhosana

Mandela and the 1994 Elections by Raymond Louw

Woke umuntu ukhuluma ngamakhetho wakazweloke womnyaka ka-1994 atjhugulula iSewula Africa ekubusweni baphathi abaninana ngobuhlanga yaba ,yin...more