Mandela namakhetho wango -1994 Raymond Louw

© Eric Miller

Ukwabelana ikhambo elifanako

Woke umuntu ukhuluma ngamakhetho wakazweloke womnyaka ka-1994 atjhugulula iSewula Africa ekubusweni baphathi abaninana ngobuhlanga yaba ,yinarha yedomokhrasi enganinani ngobuhlanga kwabanga mkarisomraro.

Malangeni ngaphambi kobana kubenamakhetho,amalunga anomguruguru we-militarist neo Nazi AWB, namkhana i-the Afrikaner Weerstabdsbewiging (Afrikaner Resistance Movement) aphehla intukgu ,ngokutjala iinthuthumbisi ezabulala abantu abanengi.

Bekumzamabo wokujamisa amakhetho agade bawabona njengephawu elikhombisa ukuphela kwendlela yabo yokuphila eyayimnandi nanyana ingasi njalo bekuzabe kukupheliswa kwabo njengabantu. UMandela nokgulumende babhala, ukuthuseleka ikhetho laragela phambili.

Kodwana igadango amabhuru alithathakweli, ladala bonyana abanye abantu balobe iimpilo zabo begodu kwamotjheka nemakhiwo. Ikhetho laragela phambili ngomoya wokulifisela iinlokotho ezihle nokusebenzisana kwenhlanga zenarha le.Into efana nale, bengakhenge kheyibonwe lapha eSewula Africa.

Bekungathi abantu abanzima, kunye nalabo abamhlophe kukhona bazibona kokuthoma, bonyana bababantu abakhamba ikhambo linye elifanako. Ubuhlobo obukhona phakathi kwabo besigcila, nomphathi walo, ebebubabambe, iminyakanyaka kwaba anga, buphele ngathi khenge khebube khona.

Iminyaka emasumi amathathu yangaphambilini

Nangaphandle kokukarwa mnyanya loyo, uMongameli uMandela bekazabe angasimumuntu nakagade azange akhumbule emva, ngomvulo loya kaSihlabantangana 1964.

Qitjhe iminyaka eyi-30 eyadlulako lokhanyana ajama ngaphambi kwakaMagastrada azokuthoma ukuzijamela ngomlandu ebegade apharwe ngawo, wokumorosa ngesikhathi salokha ekwaziwa ngokobanyana yiRivonia Trail: Lokho kwakusikhathi lapha ekhotho ethulileko, afunda khona ama-iri amane isitatimende azi kuhle kobana ukumorosa mlandu omkhulu nokobana, lokho akutjhoko kungafaka intambo entanyeni zalaba ebekasebenza nabo.

Waphetha ikulumo yakhe ngokobana athi: “Ngilwe, ngilwisana nokuphathwa, ngabamhlophe, ngalwa, ngilwisana nokuphathwa ngabanzima .Ngibeke eduze kwehlizwami umbono wesitjhaba esinedemokhrasi begodu nesitjhaphulukileko, lapha boke abantu baphilisana khona ngokuthula begodu banamathuba alinganako. Kumbono engithemba ukuwuphilela ,nokuwubona uphetheka. Kodwana Zimu wami, nakunetlhogeko, kumbono engizimisele ukuwufela”.

Translated by Busisiwe Skhosana