Small-Spotted Genet
Nsimba-maxanatsi

© Nigel Dennis

Vito

Nsimba-maxanatsi [Genetta genetta]

Xivumbeko

Nsimba leyi ya mavala lamantsongo iyi ntsongo nyana eka leya mavala lamakulu naswona mavala lawa iya ntima naku basa ntsena kurihava rhosi. Ncila wayona wubasile nyana lemakumu ka wona kasi lowa lexa mavala lamakulu iwa ntima lemakumu. Muhlovo wa miri wayona hinkwawo wuendla ingaku iwobasa lowo thyakela nyana wutlhela wuva namavala yantima lawa ya endlaka milayeni kusuka enhlokweni kuya encileni.
Kasi laha nhlaneni I voya lebyikulu byo leha. Yitlhela yiva na mavala yobasa exikandzeni laha hansi ka matihlo laha yanga fikeki enon’weni nale gon’weni. Nsimba leyi yina min’wala leyi tumbetekaka. Ncila woleha wuva na swirhendzevutani swantima no basa.

Swakudya

Nsimba leyi yidya swihadyani leswintsongo na switsotswani. Kasi mangedyani, swinyenyani na swikokovi switsariwe tani hi swin’wana swa swakudya swayona. Switlhela switikomba yidya mihandzu yintsongo swinene loko yipimanyisiwa nale ya mavala yakulu.

Kutswalana

Nsimba yitswala kambirhi hi lembe laha kutswariwaka vana vambirhi kumbe vanharhu. Ku tika switeka kwalomu ka 70- 77 wamasiku. Matihlo ya vana vayona yapfuleka endzhaku ka 5- 18 wamasiku. Matinu yasungula kumila eka nhweti yosungula. Vana vayona vakota kudya swakudya swotsindziyela endzhaku ka mavhiki nyana kambe vaya emahlweni vamama eka mana wavona.

Mahanyelo

Nsimba yirhandza kufamba yoxe, mintlawa ya kala kuyi vona handle ka minkarhi yo endla vana. Vundzhawu yitsakela kutshama eka tindzhawu leti kunga na mintsandza yo oma hambi leswi yitsakelaka na laha kunga na milambu. yitala kutlela ehenhla ka minsinya nanhlekani kambe yikumeka ngopfu eminkeleni nale mabakwini kukuma vutumbelo.

Laha xikumekaka kona

Hambi leswi muxaka lowu wa nsimba wuvonakaka wutele na tiko leri rale Dzongeni wa Afrika yikumeka eka swifundzha leswi nga oma swahaleno Dzongeni wa Afrika. Ayikumeki evupela dyambu bya Namibia xikan’we nale Dzongeni na vupela dyambu bya Afrika Dzonga.

Swo switiva

Swihadyani leswi swaswikota kufuweka laha kutshamaka vanhu ngopfu ngopfu eka tindzhawu ta vuwiselo laha swikhandziyaka matafula hinkarhi wa swakudya swilava swakudya leswidyiwaka hivanhu.