UMongameli uNelson Mandela Nelungu le-ANC u-Andrew Masondo

© Dr Peter Magubane
uMongameli Nelson Mandela nongumlandeli we ANC uJenene Andrew masondo. Womabili lamadoda akumfaniswano wawo woMkhonto we Sizwe (MK), kukhona namanye amasosha ayesebekile phansi izintambo behlangene e Orlando Stadium kunomcimbi.

Phakathi nonyaka ka-1961, abaholi be-African National Congress (ANC) bahlangana ngasese futhi bathatha isinqumo esinzima sokwakha umkhonto weSizwe (MK), ukulwa nomzabalazo wokulwa nobandlululo. UMandela waba umholi. Isinqumo - ukuhlaselwa kuzokwenzelwa impahla, futhi ngeke kube khona ukubulawa kwabantu.
Lokhu kususelwa ekukholweni kwe-ANC kuMgomo kaMahatma Gandhi wokungaboni ubudlova futhi okwesibili ekubukeni kwembono ukuthi ukubulala abamhlophe kuzosebenza kuphela ukuqinisa ukwesaba kwabo ukubuswa iningi.
Le nqubomgomo yagcinwa emashumini amathathu eminyaka alandelayo. Ngenqubomgomo entsha endaweni, uMandela wadabula i-Afrika waya eBrithani naseSoviet Union.
Uhulumeni wayeqaphele ukubuya kwakhe kodwa wehluleka ukumthola ephuma e-Bechuanaland ngaleso sikhathi, manje eyiBotswana. Iziphathimandla zaseBrithani zazi ukuthi zizofika nini eNingizimu Afrika, kodwa azizange zitshele iPitoli.
Ngatshelwa lokhu ngumphathi wezokuphepha, uGerry Forrest, futhi ngikholwa nguye ngoba ngayazi kusukela ekuxoxweni kwangaphambilini ukuthi ube nombono ophansi wamaphoyisa aseNingizimu Afrika futhi engathandi abalingani bakhe bokuphepha ngenxa yokuzikhandla kwabo. Esinye isenzakalo esamcasule ngesikhathi eshayela eNingizimu Afrika futhi iphoyisa elisemngceleni wamyala ukuba avule ibhuthini yemoto yakhe. 'Ucabanga ukuthi ngifihla uMandela enjini?' UForrest wayebuze ngokudabuka.
Ngo-Ncwaba 1962, uMandela wathunjwa ngesikhathi ehamba eNatali, futhi wazama ukugwetshwa futhi washiya izwe ngokungemthetho.

“Uma uzoma phambili lapho kunobungozi khona. Abantu bazokuhlonipha ubuholi bakho.” ~Nelson Mandela

Mandela 100 - Mandela: A Man of Principle

U Brenda Fasi owayaziwa ngelika 'MaBrr' owayeno mculo ohlukile ekwazi nokujika noma yini ayenze iculo. Waye dume kakhulu ngokuthi adansise o...more

Mandela 100 - The Charm of Mandela

U Nelson Mandela wabuyela ekhaya emva koku phuma e jele ngo 1990. U Nelson wakhulela e 8115 e Vilakazi Street esaya jikwa kwaba indlu yombuk...more

Mandela 100 - The Fight for Freedom

uMandela wayethandwa kakhulu ngabalandeli bakhe futhi wayeyinkomba yenkululeko yabo bonke....more

Mandela 100 - Timeless Madiba

Izishoshovu ezahlukane zepolitiki, kubalwa kuzo noNelson Mandela owayengummeli ngaleso sikhathi bama bebekwe icala lokuvukela umbuso ngeminy...more