Tshenzhemo ya Muvhuso wa Tshiṱalula

Vho -Beauty Skefile vha Khayalitsha, vha humbula tshi tshavha vha tshi khou lwa na mapholisa, vha tshi khou shavha mmbwa dza mapholisa nga tshifhinga tsha musi vhathu vha tshi khou kombetshedziwa u pfuluwa, ubva mafhandeni, Cape Town, nga vho 1980.

Mikhukhu ire Mafhandeni

©Eric Miller

Nga murahu ha minwaha minzhi murahuni, muṱa wanga na nṋe ro ḓo pfuluwa ra ya u dzula mafhandeni ra fhaṱa mikhukhu. Mafhande hayo zwa zwino ho no tou vha fhethu hu hulwane hune ha dzula vhathu zwi siho mulayoni, fhedzi riṋe ri vhaṋe vha miṱa ya u thoma u swika henefho, nahone ho vha hu tshi tou vha fhethu hune ho ḓala nga ḓaka. Hezwiḽa zwifhinga zwo vha zwi tshi khou konḓa vhukuma, athi ḓivhi na uri lwa minwaha mingana.

Khamusi minwaha yo no swika ya rathi kana malo ro dzula kha mikhukhu ine yavha uri yo tikwa nga dzi thanda. Fhedzi ro vha ri tshi dzula ri tshi khou dzumbama tshifhinga tshoṱhe ngauri mapholisa vho vha vha tshi dzulela uḓa, vho vha vha sa zwi funi ri tshi dzula mafhandeni. Cape Town ho vha hu fhethu ha vha tshena na hone ri songo tendelwa u vhea mikhukhu yashu.

Vho vha vha tshi dzulela u ri thatha. Matsheloni manwe na manwe ro vha ri tshi vuwa ra bvisa mikhukhu ra bvisa na zwithu zwashu ra zwi dzumba uri mapholisa atshi ḓa a songo zwi wana. Hezwi ho vha hu u shavha mapholisa kha u tshinyadza ndaka yashu. Musi mapholisa atshi ṱuwa ri dovha hafhu ra fhaṱa mikhukhu yashu.

Ro vha ri tshi ita hezwi ḓuvha ḽinwe na ḽinwe lwa minwaha miṋa. Ngauri arali mapholisa vha wana mikhukhu yashu vho vha vha tsho i kwashekanya zwine zwa sia riṋe ri tshi khou pfuluwa hafhu, vha ḓa na dzi mmbwa dzavho, tshinwe tshifhinga vha ḓa nga masiari kana ḓuvha ḽi tshi khou kovhela kana nga madekwana, kanzhi vho vha vha tshi ḓa luthihi nga ḓuvha.

U gadiwa nga Mapholisa Vhusiku

©Eric Miller

Musi mapholisa vha tshi ḓa vhusiku tshinwe tshifhinga ro vha ri tshi vha ri songo ambara ra shavha ro ralo ngauri dzi mmbwa dzo vha dzi tshi khou ri gidimedza. Ro vha ri tshi mbo ḓi sokou vuwa ra shavha, kana dzi mmbwa dza ri luma. Ḽinwe ḓuvha ndo wa vha nthwa vhukuma kha mulenzhe wanga, ndo vha ndo kwata vhukuma na hone ndi tshi khou lila

. Mbwa dzo nduma luvhili, athi ḓivhi uri rovha ro ita mini lune vha balelwa uri fha fhethu ha u dzula vha ita zwa uri gidimedza nga mmbwa dzavho. Ro vha ri tshi vha pfa musi vha tshi khou swika nga munngo wa goloi wo no ri whii whiii whiii. Muthu wa u thoma uvha pfa ovha atshi vhidzelela uri ho vhifha vha khou ḓa, ho vha hu u tsivhudzana havho riṋe vhathu vhatsu nga tshashu.

U Khakhiswa nga Mapholisa

©Eric Miller

Ḽinwe ḓuvha ho vha hu tshi ḓa mapholisa maṱanu kana vha rathi thinwe tshinwe tshifhinga vho vha vha tshi swika 20 na u fhirisa, ro vha ri tshi vha vhona ra shavha fhedzi vho vha vha tshi kona uḓa ubva kha matungo oṱhe. Ra shavha hafhu vha bva kha lunwe lurumbu.

Pholisa ḽe ḽa vha ḽi tshi langa ḽo vha ḽi ḽilapfu ḽi tshi pfi vho-Basson, ro vha ri tshi vha ḓivha ngauri vho vha vha tshi dzulela uḓa nahone vha tshi khou ri sema. Ro vha ri tshi mushavha vhukuma ḓuvha ḽa u thoma atshi ḓa ndo vha ndo lala, ndo pfa phosho khulu vhukuma vhathu vha tshi khou vhidzelela vho kwata vhukuma nda bvela nnḓa nda wana vhathu vhanzhi vha tshi khou sukumedzana na vho Basson uri vha ṱuwe.

Fhedzi mapholisa vha vhuya vha ḓa vha sukumedza mikhukhu nga magoloi mahulwane, vho vha vha na maanḓa u fhira riṋe ngauri vho vha vha na zwigidi na mitshini na dzi mmbwa.

Mmbwa dzo vha dzi tshi tshuwisa u fhirisa zwigidi ngauri dzo vha dzi tshi kona u ri gidimedza. Fhedzi nga murahu ha tshifhinga vha ri litsha vho vha vha tshi khou edzisa uri tshuwisa. Vha vhuya vha ri vhea kha maṱiraka a muvhuso, ro vha ri tshi vha ri vhathu vha nzhi fhedzi vha tshi kona uri kombetshedza uri ri dzhene kha ṱiraka.

Ro vha ri sina tshifhinga tsha u hwala zwithu zwa vho rine uri ri ṱuwe nazwo, ṱiraka ḽa tshimbila ḽa ya tsini na Stellenbosch, mureili a ima uri a wane mapfura, ro vha ri nga murahu ri tshi khou imba ri tshi khou urwa muṋango, “ni khou ṱoḓa mini “munna a vhudzisa.. ‘ri khou ṱoḓa u ṱuwa. ari tendela ra shavha ra vhuyelela hune ra khou bva hone. Musi ri tshi swika zwithu zwashu zwo vha zwi tshe hone.

Vhathu vha Black Sash Lady

©Eric Miller
Vhathu vha black sash na red Cross ndi vhone vho thusaho vhukuma , tshifhinga tshoṱhe musi mapholisa vha tshi kwasha mikhukhu yashu vhone vho vha vha tshi ri ḓisela zwiḽiwa, vho vha vha tshi ḓa vha tshi khou amba uri ri fanela uvha na muṱangano, kha muṱangano ra vha vhudza zwoṱhe zwine zwa vha zwi tshi khou itea kha riṋe, vha ya kha vho ra polotiki u vhudzisa uri ndi nga mini mapholisa vha tshi dzula vha tshi khou vha sala murahu, ngauri ro vha ri sina hunwe fhethu hune ro vha ri tshi nga ya hone, havha vhathu vha vhuya vha ri vhudza zwe vha amba kha vho rapolotiki, ubva hafho mapholisa vha vha vho ri litsha lwa tshifhinga tshiṱuku havha vhafumakadzi vho vha vha tshi khou ri lwela, ro pfa unga zwithu zwo vha zwi khou konḓa fhedzi hu sini nga u tou ralo vho lini, hezwi zwithu zwo ita uri ri zwi vhone uro vhathu vha vha tshena avha fani vhanwe vha na mbilu dza vhuḓi vhanwe avhana dzo, ngauri avhaṱoḓi muthu mutsu tsini havho.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe