Muscat de Frontgnan
Muscadel
Ṱhaluso
Kha ḽa Afrika Tshipembe hu vha hu tshi khou ambiwa nga Muscat de Blanc a petite Grains. Ine musi yo no vhuya kha luambo lwo ḓoweleyaho zwa amba Muscat tshena ine ya vha na mitshelo. Ndi yone ine ya vha khulwanesa kha zwimela zwo no ita veini. Afrika Tshipembe hu itiiwa tshena na mutation, ine iya fana na tshena ha tou fhambana uri heyi aina mitshelo. Iya shumiswa kha u vanganywa na dzinwe veini.
Vhubvo
Huna u tenda ha uri maroma vho dzhiwa muri hoyu vha uisa France he wa tou ṱavhiwanga vhunzhi. U dovha wa ḓivhiwa nga ḽa Muscat de Frontignan.
Manwe Madzina
Nga nnḓa ha ḽa Muscat de Blanc a petite Grains na Muscat Frontignan,u dovha wa divhiwa sa Gelber Muskatellerkhaḽa Germany una Muscat Canelli kha California. Muri mutsuku u ḓivhiwa sa Muscat ya buraweni kha ḽa Australia.
U Bveledzwa kha ḽa Afrika Tshipembe
I wela kha zwimela zwa u tou thoma kha ḽa Afrika Tshipembe u bveledza veini, murahuni nga ṅwaha wa 1659, nga murahu ha miṅwaha miṱuku Jan van Riebeeck o swika kapa. Muscadel tshena na tsuku zwo ṱangana na Pontac, frontignac tshena na Steen nazwo zwo shuma nga maanḓa u itela dzina veini dza u ḓifha kha centuaryya 18 na 19.
Veini ya swika he ya ḓi itela dzina mashango ḓavha, ya funeswa kha khothe ya vhakololo ya Europe, hune zwi khodo zwayo zwa vha zwi tshi imbiwa nga vharendi na vhanwali. Jane Austen mrs Jennings kha upfa na u pfesesa, sa tsumbo vho sumbedzisa uri ina maanḓa a u fhodza vhulwadze ha mbilu. Ngeno Charles Baudelaire kha tshirendo tshawe tshine tshari Les fleur du mal( ḽiluvha ḽivhi) ḽi tshi vhambedzwa na lufuno lwa mufunwa wawe lwe amukunga ngalo.
Napoleon Bonaparte ambo ḓi tou ṱoḓa boḓelo musi o eḓela kha thovho dzi fhisaho. Zwo ḓo swika magumoni musi Phylloxera, tshivhungu tshine tsha tou tsonzwa tshine tsho fhedza tsho tshinyadza vhunzhi ha zwimela kha shango, tsha rwa Afrika Tshipembe nga nwaha 1886. Ubva zwezwo, zwimela zwinzhi zwa vho sokou tou fhelela zwi khou liwa nga mavu zwine zwo vha zwo balelwa u fhedziwa nga tshivhungu, zwine nga tshenetsho tshifhingazwa mbo ḓi isiwa vhubvaḓuvha ha America.
Afrika Tshipembe ḽo vhuya ḽa vha ḽone ḽine ḽa bvisesa veini nnzhisa tshena na tsuku dza muscadel nga centuari ya vhu 20. Nyimele yo no shanduka nga zwifhinga. Zwa ita uri iṱavhiwe nga vhunzhi.
Madzingu ane ya Bveledziwa Khao
Naho mbalo yo no fhungudzea ya hune ya bveledzwa hone miṅwahani yo fhelaho,miri heyi i kha ḓi waniwa fhethu hune ha bveledziwa hone veini. Yo ḓalesa Robertson hune yo dzhia tshipiḓa tsho no tou lingana nga vhukati. Tsuku ya hone i ya konḓelwa u mela kha Alkaline na kha otsaho aalluvial ane abva karoo. Ngeno tshena i tshi hula zwavhuḓi kha loamy soil. Dzothe dzi funa fhethu hune ha rotholesa.
U Aluwa
Ai tou hula nga uralo sa muzwala wayo Muscat d Alexandrie ine ya dovha u ḓivhiwa nga ḽa Hanepoot kha ḽa Afrika Tshipembe. Yo linganelaho ndi 15t/hauya kha 20 t/ ha. Na u bveledzwa hayo ndi huṱuku.
U Kaṋiwa
Mathomoni a khalanwahaubva kha vhege ya vhuraru ya Luhuhi.
Mitshelo
Huna ṱhukhu na dzine dza vha dzo linganela. Tshena dzina muvhala wa tshitopi na mudalangeno tsuku dzi na muvhala wa pale uya kha mutsuku.
Maṱari
Maṱari adzo oṱhe ndi madala -dala, o khwaṱha aita tshipulumbu, avha na matsinde mararu.
Malwadze na zwi no Tshinyadza
Muri hoyu u tshinyadziwa nga ḓuvha, na zwithu zwino nga zwivhungu.
Mushumo
Mushumo wayo muhulwanesandi u bveledza veini tshenana tsuku ine ya rengiswa sa Muscadel label. Ṱhukhu dzi a shumiswa u bveledza veini ya u ḓifha.
Muthetshelo
Heyi ndi veini ine ya vha uri iya vha ya kale u fhira dzoṱhe, havha n dzine dzo itelwa u nwela henefho, ngeno hedzo dzine dza tendelwa u hula dzi tshi ḓifha na hone dza vha na lupfumo. Ina muthetshelo wa honeyed, mitshelo, caramel na toffee.
Translated by
Khalirendwe Nekhavhambe