Zwa u vhewa ha zwibveledzwa zwine zwa vha uri zwi kha di vha zwitete zwi vha na mushumo munzhi u fhira u sokou zwi kwatulela kha dzi khonthina. Muhumbulo muhulwane hu vha hu uri dzi kone uvha na vhutshilo vhulapfu musi dzi mavhengeleni, i khwinisee i dovhe ivhe na muthetshelo wone wone, muvhala na vhundeme na u dzhenisa ndeme kha zwithu zwa vhulimi zwine zwa vha zwi sa faneliwi nga u rengiswa.
Mulayo muhulwane wa uri juice ivhe ya vhudi hu vha ho kateliwa na nga kufarele kwa musi i tshi khou kaniwa (sa tsumbo, zwiendedzi, u dzudzanya na u awela), u tsireledzea ha zwiliwa, u vhewa na madi, u paka, u langa vhundeme na zwinwe zwi no nga zwenezwo.
Minwe ya mitshelo na miroro i vha itshi khou toda u londiwa hune ha vha uri ho ima ngauri zwi tshi khou bva kha lushaka na tshivhumbeo (fruit morphology) na tshiimo tsha hone. Sa tsumbo, Aloe ferox a i koni u vhewa na zwenezwo nga ndila ine zwa shumiwa kha dzi peach sa vhunga zwa kale, zwi nga ita uri juice ya hone inge ina gel nga ngomu ngeno zwine zwa nga tevhela zwi tshi nga vha zwiludi zwine zwa vha uri zwo khwatha. Mitshelo ine ya vha na lukanda lune lwa vha uri alu lei sa tshienge tshi vha tshi tshi khou toda u sotoliwa musi u tshi khou vhambedza na dzi berries dzine dzi ya shumiwa dzo tou ralo.
Mulayo muhulwane wa musi hu tshi khou itwa juice hu vha hu tshi khou kwashekanyiwa dzi mbondo dza dzi celle kha muroho kana mutshelo, hu tshi khou tendeliwa uri dzi pfushi dzi phadalale na u thaba na dzi fibre. Zwa u phadaladza zwi ya fhambana zwi tshi khou bva uri hu khou shumiswa zwanda kana mitshini ngauri mitshini iya kona u kwasha zwi zwinzhi uya nga mutshelo u fhira zwanda.
Huna dzi phambano nnzhi dzo fhambanaho dza u kona u fara mutshelo uya nga u fhambana hayo, zwino ri do kona u talutshedza zwine zwa vha uri zwo doweleya:
Nga murahu ha u lavhelesa na u dzudzanya mitshelo ine ya vha uri yo tanganedziwa, iya tanzwiwa nga zwituku u itela tshifhinga tsha u ita dzi juice tshi tshiswika ya vhewa zwavhudi ya fhola. Kha hetshi tshifhinga, minwe ya mitshelo iya vha i tshi khou isa phanda na u vhibva kana ya vha i tshi khou ita na u vhibva.
Zwi tshi khou bva kha lushaka lwa mutshelo, unga kona hafhu u sotola, kana u ntsha zwothe zwine zwa sa tendeliwe musi hu tshi thoma u kwashekanyiwa ha mutshelo. U bva hafho uya kona u thoma u shuma pulp nga macerating enzymes uri i kone u thusa kha u kwashekanyiwa ha dzi mbondo dza dzi celle na zwishumiswa zwine zwa nga pectin na cellulose. U lafhiwa ha Enzymatic zwi vha zwi tshi khou fhelekedziwa nga zwithu zwine zwa vha uri zwi ya fhisa uri hu kone u vha na juice nnzhi ine ya do bveledziwa ubva kha dzi celle.
Ha kona u tevhela zwa u putedziwa na u bviswa ha juice ha kona u tevhela zwa u bviswa mashika na u tanzwiwa.
Musi u tshi khou itela u ita juice hune ha vha uri hu na khuli kana turbidity a zwi ngo tendeliwa, maitele ane anga centrifugation na filtration zwi ya kona u bveledza juice ine ya vha uri aina vhukhakhi.
Nga tshifhinga hetshi tshothe, juice ya mutshelo iya vha i tshi vho bvela nnda duvhani zwine zwa tutuwedza u vha ha muvhala wa buraweni, na u tshinyadza zwine zwa sa vhe na mushumo, na u bvisela muthetshelo phanda.
U bviswa ha muya (oxygen) zwi ya itwa nga u tuwiswa ha juice ine ya vha uri i khou fhisa kha mutshini wa u vacuum chamber kana u tanganisa juice na nitrogen kana carbon dioxide.
Ubva hafho juice iya ya ya toliwa ya dzudzanyiwa ya kona u tanganiswa.
Zwibveledzwa ubva hafho zwi ya kona u pakiwa nga ndila, zwa nwaliwa dzina, zwa endedziwa zwa kona u rengiswa. Hafho hu vha ho sedziwa na uri dzi kone u vha na vhutshilo vhulapfu dzi mavhengeleni u swika kha awara dza 24 zwine zwi ya toda uri i thome i awele, i rothole, pasteurisation kana u engedziwa ha maduvha ane ya do dzula one. Zwa Heat Pasteurisation kana High-Pressure Processing (HPP) - ndi ndila ya u tanzwa ine ya vha uri iya rothola ine ya fhedza i tshi khou vhuisa pfushi na muthetshelo - inga shumiswa musi hu tshi khou tsireledziwa zwiliwa musi hu tshi khou pakiwa zwiliwa.
Fhethu hune ha vha uri hu ya dudela, juice ine ya vha uri i kha di vha thete i fanela u liwa nga murahu ha awara mbili uya kha dza 24 zwi tshi khou bva na kha lushaka lwa mutshelo na tshifhinga tsha u vhibva.
Mushumo une wanga u fholiswa, u rothodziwa u pakiwa kha dzi vacuum na u pasteurisation ha juice zwi ya thusa kha uri isa tavhanye yo tshinyala zwi tshi khou bva kha oxidation, fermentation na u tshinyala (zwine zwa vha zwo vhangiwa nga microbes na zwiito zwa enzymatic reactions). Hezwi musi yo no sheleswa zwithu zwinzhi, zwiita uri hu bve dzi vitamin, na muthetshelo u shanduke na mbonalo na u hula ha zwithu zwine zwa nga fhedza zwi khombo.
U pakiwa ha dzi juice a zwithusi fhedzi uri zwibveledzwa zwi vhe zwo tsireledzea, zwi dovha hafhu zwa thusa na kha u disa ndivho nga ha zwibveledzwa na u kona u kunga zwine zwa vha uri zwo tea kha vharengi. Zwi dovha hafhu zwa leludza musi zwi tshi da kha zwiendedzi na zwibveledza na u thusa u lapfisa maduvha a musi i a mavhengeleni.
Uya ngaha divhazwakale, dzi khothina dzine dza vha dzina fluid dzo vha dzi tshiitwa nga zwimela na zwibveledzwa nga zwifuwo u fana na fibre ya tshimela tsha woven, calabashes, ostrich eggs, na mukumba wa zwifuwo kana mala na dzi bodo dza vumba.
Musi hu tshi khou pakiwa zwa ano maduvha zwi vha zwina mushumo vhukuma zwa zwino zwi vha zwo katela na dzi ngilasi na dzi PET blow Moulded mabodelo ahone ho kateliwa na dzi khene na mabogisi, zwine zwa itwa musi zwi tshi vho tou dovhololiwa. Vhunzhi ha vhabveledzi vha dzi juice vha ya nanga zwa u tou isa dzi juice dzi nnzhi kana vha tendela vharengi vha tshi da na zwithu zwavho zwa u shululela.
Zwithu zwine zwa pangiwa kha juice zwi tshi khou ita uri isa tavhanye u sina ndi sodium benzoate, sulphur dioxide na sulphites, citric na ascorbic acid hokateliwa na pimaricin.
Citric acid yo dala vhunga kha zwinwiwa zwinzhi ngauri i disa muthetshelo na uri i kona u dzula tshifhinga. Iya dovha hafhu ya shumiswa na kha juice ya citrus uri hu kone u khwiniswa muthetshelo na uri i vhe na maduvha manzhi mavhengeleni.
Ascorbic acid (vitamin C) ndi yone ine kanzhi iya sheliwa kha juice ya mutshelo uri hu kone uvha na Vitamin C ine iya bva nga u tavhanya musi hu tshi khou itwa juice. Iya thusa vhukuma na kha uri juice i songo tavhanya yo tshinyala na ubva ha muvhala na uvha thethe.
I ya shuma na kha u ita dzi veini na u ita juice ya dzi ndirivhe uri hu kone u langea u sina na u bvelela ha zwitshili nahone aina vhuila - ila musi hu tshi khou shumiswa sulphate.
Naho zworalo, hezwi na zwinwe zwine zwa nga engedziwa zwi ya engedza u vha hone ha pfushi dza juice ine ya vha nntswa. Arali zwi tshi khou konadzea na hone zwine zwa itea u liwa ha juice na zwezwo i tshi fhedza u itwa zwiya vha zwo fara pfushi dzine dza vha uri dzi hone dzina mushumo.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe