Zwa u ta juice zwi ya fhambana ubva kha u tou kwatulela mutshelo muthihi hayani uya kha dzi khamphani dza mashango davha hune wa vha u tshi khou tshimbidza dzi juice dzine dza vha uri dzo tangananana kha shango lothe. Hezwi zwibveledzwa zwa juice zwi vha zwi tshi khou itwa kha zwimela zwine zwa vha uri zwo londiwa vhukuma, zwo itwa nga ndila ine ya vha ya vhugwaimane.
Juice inga rengiswa sa juice ya mutshelo muthihi (sa tsumbo juice ya swiri) kana ya tanganiswa na minwe mitshelo uri hu kone u vha na u difha, hu langei acid na muvhala na u engedza pfushi dzine dza vha nga ngomu.
Zwibveledzwa zwa juice zwi takuswa uya nga ha tshiimo tsha tsha mutshelo watsho.
U Takuswa ha Juice dza Mitshelo
U takuswa ha juice dza mitshelo uya nga vha South African Fruit Juice Association (SAFJA), zwi nga hei ndila:
‘Juice ine ya vha uri i kha di vha thethe’ i vha ina 100% juice hu sina zwinwe zwine zwa vha uri zwo pangiwa. I fanela u rengiswa nga awara mbili fhedzi.
‘Juice ine ya vha uri i vha isa khou difha’ ndi 100% juice hune hu ya divha na zwine zwa vha uri zwo pangiwa.
‘Fruit nectar’ i tou vha na tshikalo tshine tsha vha uri tsho tendeliwa tsha mutshelo uri u vhe hone, u dala ha hone zwi vha zwi tshi khou bva kha lushaka lwa mutshelo.
Sa tsumbo, zwine zwa nga swika 50% ya juice hu vha hu tshi khou ambelwa tshienge, swiri na, naartjie na apula. Havha na tshikalo tsho linganelaho tsha 35 - 40% kha apricot (35%), peach na pear (40%) ngeno granadilla, guava, banana, blackcurrant, papaya, litchi na mango zwi tshi toda zwine zwa swika 20% arali u tshi nga kona u zwi talusa zwavhudi. Lemon na lime zwi fanela u ita zwine zwa swika 12.5% uri zwine zwa khou tanganiswa zwi kone u wela kha dzi ‘fruit nectar’.
‘Fruit squash’ hu fanela uvha na u lingana ha 24% ya juice nga ndila ine ya vha i songo tanganiswa na tshithu na 6% (min) nga ndila ine ya vha yo tanganiswa ‘fruit drink’ i fanela uvha na zwine zwa swika 6% juice.
Mutshelo une wa vha uri wo tangana kanzhi u fanela uvha na zwine zwa swika 6% zwa mutshelo.
Tshaka dza dzi Juice
Dzi juice dzine dza vha uri dzi ya divhea vhukuma sa ya swiri, ndirivhe, tshienge, apula, tamatisi ma zwine zwa tanganiswa ndi dzone dzine dza divhea vhukuma, fhedzi dzi juice dza mitshelo ya dakani sa tsumbo coconut water, açaí na goji berry), juice dza miroho (e.g. cucumber na wheatgrass) na zwa u tanganisa dzi juice nazwone zwi khou hula vhukuma.
Hu na dzi juice dzine dza vha uri dzi ya bveledziwa hu tshi khou itelwa u lafha-sa tsumbo Aloe ferox juice na kaffir lime juice.
Juice i nga kona u takuswa na u thusa uri hu kone u vha hu tshi khou bviswa zwiludi, na u vhona u dala, u dala ha zwine zwa vha uri ndi zwa u fhedzisa, fhedzi vhunzhi ha vhadivhi vha mutakalo vha nga tutuwedza juice ine ya vha na dzi fibre dza mupo. Dzinwe dzine dza divhea vhukuma hu vha hu apula, ndirivhe na juice ya dzi berry u fana a cranberry.
Juice unga kona u i tanganisa uri i pange dzi fizz kana wa shumisa sa tshinwe tsha u thusa kha u bika, na u ita dzi cocktail, u tanganisa na nama na minwe mitshelo uri hu kone u vha na u gonya ha muthetshelo na acid (sa tsumbo lime na lemon juice).
Juice ine ya vha i tshi khou rothola i tshi kho di tou itwa ndi yone ine ya vha uri ina mutakalo. Nga murahu ha musi hu tshi khou itwa hezwi, juice i vha i tshi khou bviswa kha hydraulic press. Zwine zwa fana na musi hu tshi khou shumiswa centrifugal press, u tshewa nga lufhanga na u tanganisa zwibveledzwa, zwi ya ita uri hu vhe na u takuwa ha mufhiso na u bvisela mutshelo kha muya munzhi. Muya ndi wone une wa isa kha oxidation ine khayo ha kona ubva B-vitamins na vitamin C dzine dzi tou luvheleliwa.
Zwa u tou putedza nga zwanda ndi zwone zwine zwa bvisa mutshelo munzhi kana vitamin dza miroho na dzi mineral kanzhi dzi vha dzo sokou pangelwa mudifho wa nga nnda kana zwithu zwa uri dzi sa tavhanye u tshinyala musi dzi mabodeloni.
Juice Musi i tshi khou Tanganiswa na Zwinwe
Asi yothe mitshelo ine ya nga tenda u ita juice, kana ine ya ri yo no fhedza ya vha juice ya vhudi ine ya vha uri yo ita puree. Puree ine ya vha uri i khou bva kha mutshelo wa piere, muomva na apricot na mango i fanela u tanganiswa na madi kana na inwe juice uri i kone u nwea. Hezwo zwithu zwine zwa vha zwo khwatha ngauralo kanzhi zwi vha zwi tshi khou shuma kha u itwa ha dzi smoothies, cocktails, ice creams na zwinwe zwithu zwine zwa di vha uri zwi ya dzhielwa nntha.
Dzinwe dza dzi juice dzi vha dza vhudi arali dzi tshi khou shuma u tanganisa u fhira musi dzi tshi khou shuma dzi dzothe nga mulandu wa vhuvha na u vhavha - beetroot, carrot na Aloe ferox ho da dzone muhumbuloni.
Dzinwe juice dzi vha dzi khou shuma kha u tanganisa uri hu vhe na muthetshelo, acid, muvhala, na muthetshelo na uri hu vhe na tshibveledzwa tsho fhelelaho. Musi u tshi khou tanganisa dzinwe dzi juice hu fanela u vha na u sedza uri dzi sa tavhanye dzo tshinyala; rhubarb juice (10 - 20%) inga fhungudza muvhala wa buraweni kha juice ya apula.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe