Xiyimo xa Vavasati eka Ndzhavuko wa va Venda

Nkoka wa Vavasati va va Venda

©Dr Peter Magubane

Kuya hi ndzhavuko vavasati va va Venda avangari na xiyimo xale hansi kufana na vavasati vatinxaka letin’wana tale Dzongeni wa Afrika. Emutini wayena, wansati una vulawuri lebyikulu, khale ka matiko wansati lonkulu ari na xiave xikulu swinene eka dyondzo, laha a hlaya swiphato loko ku xuxiwa endzilweni.

Vavasati vangava na yindlu kumbe nhundzu leyi vanyikiweke hi tata wa vona, kumbe swikumeke tani hi ndzhaka loku kungari na n’wana wa xinuna. Kuna minkarhi laha vavasati ava teka ndzhawu ya vurhangeri eka n’wana wa jaha loyi angahariki ntsongo, naswona hosi (khosi) yinga veka sesi wa yona tani hi mupfuni wa hosi (nduna kumbr mukoma).

Kuvekona vurhangeri byin’we (e Mianzwi) laha byinga hundziseriwa eka vavasati kusuka eka rixaka rin’we kuya eka rin’wana. Makhadzi, sesi lonkulu wale mutini wa rhangela, u tiva swihundla swa muti swa nkoka naswona una timfanelo ehenla ka vana va boti wa yena kutlula mana wa vona. Swin’wana swa xintu swotala kufana na mphahlo swingaka swinga endliwi angari kona, loko swita eka vuhosi una xiave xikulu lexi axitlangaka eka kutiva leswaku kungava mani anga ta teka vuhosi.

Translated by Ike Ngobeni