Tlhahlobo ya Metsi a Tlhahiso Bakeng la Metsi a Mahayeng

© Marinda Louw
Tshobotsi ya metsi le metsi a tswang ho metsia mahaeng (tlhahiso ya ditlhapi tsa metsi a hlwekileng) e lokela ho etswa tlhahlobo pele tlhahiso ya ditlhapi e ka qala. Kamehla nka dikarolo tsa tlhahlobo ya metsi ho tswa dibakeng tse sa tshwaneng ka letamo mme eseng ho tloha lebopong feela.

Ka hodima metsi: leka diteko tsena tsa metsi bakeng sa oksijene, pH, bokahohle ba naetrojene, ammonia le phosphorus yohle (P).
Metsi a nkilweng ka tlase ho letamo: teko ya oksijene, pH le ammonia.

Mokgwa wa ho Etsisa Metsi a Letamo

Nako e ntle ka ho fetisisa ya ho nka disebediswa tsa metsi karolong e ka Bophirimela ya Kapa e ne e tla ba ka Pudungwana ho fihlela ka Pherekgong, e re mookamedi wa theknoloji eleng Henk Stander wa Metsi a mahayeng: Lefapha la dipholo tsa diphoofolo Univesithing ya Stellenbosch.
Mohlala wa metsi haufi le hodima metsi (ho tloha ho 1 ho ya ho 2 dimithara tse tebileng) le ho tloha haufi le tlase ya letamo ka sampole ya metsi. Ka metsing a sa tebang, nka sampole sebakeng seo o kenang ho sona le letamo le sampole e nngwe sebakeng seo.
Nka mehlala e le nngwe kapa tse pedi kapa ho feta haeba tekanyetso e dumella; ho hlahloba ka ho feletseng la laboratori ho tla reka pakeng tsa R1 500 le R2 000 (2019). Sampole ya boholo ba 350 ml e lekane. Boloka polokelong ya fereji mme o hlahlobe ka hare ho matsatsi a mararo ka ho nka mohlala, ya eletsang ke Seter.

Mekgwa e Metle ya Metsi ya Mekgwa ya Boemo ba Metsi?

©Brian Ginn, North American Lake Management Society (NALMS)
Mehlala ya metsi e hlahlojwa ka mefuta e fapa-fapaneng mme e ka kenyelletsa le ho hlahlojwa ka disebediswa tse boima Tshobotsi ya pele ya metsi (pele ho qala temo ya ditlhapi tsa metsi a hlwekileng) e lokela ho ba ka tsela e latelang:
Oksejene:
Oksijene e lekaneng metsing a hodima metsi: 7 ho ya ho 12 mg/L.
Mefuta e phahameng haholo ya oksijene e ne e tla bontsha hore ho na le dikokwana-hloko tse ngata tsa phytoplankton mme e eketsa dikotsi tsa ho senya oksijene ha phytoplankton e shwa.
pH:
Metsi a hodima pH e lokela ho ba tlase ho 8 le pakeng tsa 5 le 8. Phapang pakeng tsa metsi a ka tlase le a tlase pH e lokela ho ba tlase ho 1.5.
Ammonia:
Maemo a ammonia ka tlaase ha a lokela ho feta 1 mg/L.
TP:
Maqhubu a phosphorus (TP) a metsi a hodima metsi ha a lokela ho feta 50 μg/L (0.05 mg/L).
TN:TP
Kakaretso ya naetrojene e feletseng: kakaretso ya phosphorus (TN:TP) e lokela ho feta 20. Sena ke ho qoba ditlolo tsa tlhaho ka ditlhapi ka lebaka la taine ya algae.
Ho bonahala
Ponahalo e nepahetseng e lokela ho ba tse fetang 50 cm ha e fumanoa ka ho bala Secki-disc.

Translated by Sebongile Sonopo