Go Dira Diteko tša Boleng bja Meetse Lebaka Temothuo ka Meetseng

© Marinda Louw
Boleng bja meetse a letamo le mothopo wa meetse wa lebaka la temothuo ya tša ka meetseng (temothuo ya dihlapi tša meetse a hlwekilego) di swanetše go dirwa diteko pele ge temothuo ya dihlapi e ka thoma. Ka mehla tšea dišupo tša teko ya meetse go tšwa mafelong ao a fapanego ka letamong mme e sego go tšwa lebopong go le nnoši.

Ka meetseng a mo fase: dira teko ya meetse a kak lebaka la oksitšene, pH, palomoka ya naetrotšene, amonia le palomoka ya fosforo (P).
Ka meetseng a tšerwego go tšwa fase ga letamo: teko ya oksitšene, pH le amonia.

Go Tšea Dišupo tša Meetse ka Letamong

Nako ye kaone ya go tšea dišupo tša meetse ka Kapa Bodikela e ka ba ka Dibatsela go fihla ka Pherekgong, gwa realo Henk Stander molaodimogolo wa setegeniki wa ka Aquaculture: Department of Animal Sciences at Stellenbosch University.

Dira diteko meetseng a kgauswi le bokagodimo (go tloga go 1 le 2 m botebo) le go tšwa kgauswi le bofase bja letamong ka go kgetha meetse. Ka matamong a botebong bjo bo sego bogolo, tšea sešupo ka gare ga letamo le ye nngwe ka ntle.
Tšea sešupo se tee goba tše pedi goba go feta ge tšhelete e dumelela; go tekatekanyo ya laboratori ka botlalo magareng ga R1 500 le R2 000 (2019). Bontšhi bja sešupo bja 350 ml bo tla lekana. Boloka ka setšidifatšing le go sekaseka ka gare ga matšatši a mararo a go tšea sešupo, go eletša Stander.

Boemo bja Boleng bja Meetse ka Temothuong ya Tša Meetseng?

©Brian Ginn, North American Lake Management Society (NALMS)
Dišupo tša meetse di sekasekwa ka dithoto tša go fapafapana gomme di akaretša go dira diteko ka ditšhipi tše boima. Boleng bja mathomo bja meetse (pele ga ge o thoma temothuo ya meetse a hlwekilego) bo swanetše go ba bjo bo latelago.

Oksitšene:
Ye e lekanego ka meetseng a bokagodimo: 7 go fihla go 12mg/L.
Maemo a godimo kudu a oksitšene o tla bontšha kgolo ya phytoplankton le go oketša kotsi ya go fokotšega ga oksitšene ge phytoplankton e hwa.

pH:
pH ya meetse a bokagodimo e swanetše go ba tlase go feta 8 le mo gare ga 5 le 8. Phapano magareng ga bokagodimo bja le pH ya meetse a fase e swanetše go ba ka fase ga 1.5.

Amonia:
Maemo a Amoni ka tlase ga se a swanela go feta 1 mg/L.

TP:
Palomoka ya maemo a fosforo (TP) ya meetse a fase ga se ya swanela go feta 50 μg/L (0.05 mg/l).

TN:TP
Tekanyo ya palomoka ya naetrotšene: palomoka ya fosforo (TN:TP) e swanetše go feta 20. Se ke go efoga mehlodi ya go se be botse ka dihlaping ka lebaka la go senya ke molele.

Go Bonagala
Ponagalo ye botse e swanetše go ba go feta 50 cm bjalo ka ge e hwetšwa go bala Secchi-disc.

Translated by Lawrence Ndou