Ditlhapi tse kgahlehang - tse kang koi, thlapiya kgauta le tlhapi ya tropike ya aquarium - ke ditlhapi tse ntle tse bolokilweng bakeng sa dipontsho ka kgalase ya aquaria kapa matamo a ditlhapi.
Ho hlahiswa ha tlhapi ya mekgabiso Afrika Borwa ke ntho e nyenyane le e fokolang ho bafodisi ba mmalwa, e leng ho hlahisang koi, Letsha la Malawi ditlhapi, ditlhapi tsa ho sekwasekwa, killifish le tse ding tsa kgauta. Sena se etswa haholo-holo diterekeng tsa Eastern Cape, Mpumalanga le KwaZulu-Natal. Tlhahiso e kgethehile mme e hlodisana ka mekgwa ya boleng bo phahameng bo tswang dinaheng tse ding tsa Bochabela bo Hole - mefuta e ka bang 95% ya mefuta e meng ya tlhapi tsa Afrika Borwa e kenngwa.
Ha ho sebaka sa mmaraka wa Afrika Borwa bakeng sa tlhapi e theko e tlaase, ya boleng bo tlaase. Disebediswa di sa ntse di le theko e tlaase ha di bapiswa le ditshenyehelo tsa tlhahiso le tlhahiso ya sebakeng seo.
Ditlhoko tsa Tlhahiso ya Ditlhapi tse Hlophisitsweng
Haeba Afrika Borwa e nahane ka ho fetola tlhahiso ya tlhapi ya mekgabiso ka tlhahiso ya yona, e tlameha ho kgomarela ditlhoko tsena tse nne, tse leng tse tiisang katleho ya tlhahiso ya ditlhapi tsa mekgabiso ya hole Bochabela:
Ke setsebi haholo. Boleng ba ditlhapi bo phahameng haholo Ho rekiswa haholo. Aquaculture tsa tlhapi tse kgahlehang di etswa ka maemo a futhumetseng a equatorial e dumellanang le thlaho, kahoo ho hlahisa le ho hodisa ditlhapi tsa tropika.
Tlhahiso ya ditlhapi e ke ke ya etswa ka kgalase ya aquaria kapa esita le ditanka tsa polasetiki kapa tsa konkrete. Tshobotsi e phahameng e lekaneng e ke ke ya finyellwa mekgeng e jwalo. Hangata tlhahiso ya hole Bochabela e etswa ka matamo a lefatshe, hangata e nang le metsi a tala le dijo tse ngata tsa tlhaho. Ho hlahisa metsi a mangata ke ha manyolo a kenngwa metsing ho ntshetsa pele dijo tsa tlhaho tsa tlhapi tse kang daphnia, cyclops le algae.
Afrika Borwa, tlhahiso e ntle ya ditlhapi e tla hloka hore ho sebediswe dithapo dibakeng tse futhumala moo metsi a ka bolokilweng ka hodimo ho 25℃. Ho hlahiswa ha goldfish, bajaki ba bophelo le tsamaiso e tsepameng.
Tlhokomelo e tebileng ho dintlha le ho boloka boleng ke ya bohlokwa bakeng sa katleho e ntle ya ho lema temo. Mohlala wa hore na sena ke sa bohlokwa hakae se bontsha ke polasi e kgolo e nang le mekgabiso wa ditlhapi KwaZulu-Natal ya hore dilemong tsa bo-1990 di hlahisitse ditlhapi tse ngata bakeng sa mmaraka wa Afrika Borwa.
Polasi ena e ne e ena le disebediswa tse fetang 150 tsa disebediswa, esita le ho romela di-guppies tse phahameng ho USA. Mokgatlo o ile wa atleha ho ba kgwebo e ikemetseng e nang le tshebetso e matla, e nang le bokhgoni le boiphihlelo. Hang ha e sebedisitswe ho basebetsi ba bang ka bomong, e mong le e mong ya ikarabellang bakeng sa mekgwa ya dithapo tse le nngwe kapa ho feta, e ile ya hloleha ho feta selemo, ha ho lebiswa tlhokomelo ho dintlha, boleng esita le ho fepa kamehla, e ile ya fela.
Mathata a ho Hlophisa Temo le Ho Jala Afrika Borwa
Ho tla nne ho be le maraka a marang-rang bakeng sa mefuta e kgethehileng moo ditshenyehelo tsa thekiso le thepa ya dipalangwang di dumellanang le ditshenyehelo tsa tlhahiso ya ho hlahisa dibakeng tsena sebakeng sa balemi ba' mmalwa ba ditsebi tsa litlhapi. Mehlala ke ditlhapi tsa Letsha la Malawi, ditlhapi tsa seka sekwang le mefuta e meng e thata ka ho fetisisa.
Ho kwetliswa ha dihwai tse ncha tsa tlhapi Afrika Borwa ho lekanyeditswe ho ditsebi tsa bohoebi ba temo. Ho na le boiphihlelo bo fokolang mekgatlong ya mmuso le lefapha la temo ya tlhapi ya dijo, e leng ho loketseng ho kwetlisa dihwai tse ncha tsa ho tshwasa ditlhapi.
Translated by Sebongile Sonopo