Mekgwa ya ho Lekanya Mobu o Mongobo

Bakeng sa Morero wa Tlhophiso ya ho Nosetsa Tliso ya Tsamaiso

©Louise Brodie
Semela ka nako e nepahetseng ho netefatsa hore ho na le mongobo o hlokahalang mobung mme metso ya semela ho tloha ho yona. Ho lekanya mobu le ho etsa bonnete ba hore mobu ha o bakelwe ke kgatello ya kelello le tahlehelo ya tlhahiso ka lebaka la kgaello ya metsi a teng mobung bakeng sa kgolo ya dimela, mekgwa e fapaneng le disebediswa di sebediswa ho shebella mobu le o tlwaelehileng haholo ho nosetsa merero ya merero ke:
Mitara wa prob ya neuterone
Boloko ba Gypsum
Thensimitara kapa irrometer
Mokgwa wa ho ikutlwa le ya ho shebahala
Nako e hlahisang probe

Metera ya Methapo ya Bothata ba Neutron

The Neutron Probe Meter e lekanya mobu mongobo ka ho hasanya di-neutrone mobung o potolohileng. Sesebediswa sena se na le sesebediswa qetellong ya mohala o lebisang lebokoseng la metha. Sesebediwa se na le mohlodi wa di-neutron ka potlako, e ka nnang ya e-ba motswako wa radium le beryllium kapa Americium le beryllium.
Disebediswa tsa aluminiamo tse nang le dimilimithara tse 500 ho ya ho tse 1 000 mm le bolelele ba 32 mm tse nang le metheo e kwetsweng di behwa tshimong moo ho balwang mongobo. Bakeng sa dihlahiswa tse sa tebang le selemo, di-tubes tse kgutshwanyane di ne di tla sebediswa ho feta tse sebediswang ka dijalo tse tebileng kapa tse sa feleng.
Palo ya neutron e theolelwa ka hara tube ya ho fihlela ho ya bodibeng bo tebileng le di-neutron tse potlakileng di lokollwa mofuteng. Jwale di-neutron di hasana mobung. Ha di-neuton tsena di kopana le athomo ya metsi ya haedrojene, lebelo la di-neutron le fokotsehile mme tekanyo ya mitara e lekanya palo ya di-neutone tse diehang. Palo ya ho dieha ha di-neutron e lekane le dimolekhule tsa metsi tse mobung o potolohileng. Ka ho kenngwa tlhahisoleseding ena ho marengrang ho na le mongobo wa mobu o tsejwang ho tloha ka lekgalo la matshwao le bontshang ditekanyetso tsa di-neutrone tse fokolang.
Pros
Ditekanyo di potlakile ebile di tswela pele. Ho sebedisa seipone sa Neutron ha ho hlokahale hore mobu o kgathatsehe mme o ka lekanya sebaka se seholonyane (200 mm ho isa ho 400 mm ho potoloha di-tubes) ho feta mekgwa e meng.

Cons
Ho sebedisa seipone sa Neutron ke theko e boima, ho sebedisa mohlodi wa mahlasedi mme ho hloka tlhokomelo e tlwaelehileng ke basebetsi ba kgethehileng. Ho bala ka nepo mongobo o tswang mobu o sa tebang ho thata hobane di-neutone tse potlakileng di ka fokotswa ke diathomo tse ding tsa haedrojene tse entsweng ka manyolo hammoho le diathomo tsa disebediswa tsa tlhaho tse tlwaelehileng tse hlahang mobung o ka hodimo wa 200 mm. Sena se etsa hore ho be le mongobo o mofuthu mobung.

Letsopa kapa Maboloko a Polastere Paris

Tshebetso ena e nang le mahlakore a mabedi a mahlakoreng a mabedi a bolelele ba dimithara tse 550, bolelele ba 375 mm le bophara ba 20 mm. Gypsum, letsopa kapa dipente tsa Paris di sebedisowa bakeng sa tekanyo ya mobu mongobo ka ho beha dibaka sebakeng se tobileng mobung o hlokang ho lekanyetswa le ho hlahlojwa. Ho na le dikgase tse pedi tsa electrode tse hahilweng ka dimilimithara tse 20 ka thoko.
Mokgwa ona wa tekanyo o sebetsana le boitshwaro ba motlakase. Ha motlakase o feta metsing a mabedi a motlakase ho hanyetsa ho phalla ha motlakase ho lekane le mongobo o thibelang. Ha setopo se kolobile, ho kganna ho phahame mme kahoo ho hanyetsa ho fokotseha. Ka kakaretso, di-electrode di bala hoo e ka bang 400 ho ya ho 600 di-ohms ho hanyetsa tshimong le tse ka bang 50 000 sebakeng sa palesa, e leng ha semela se sa kgone ho kga metsi a hlokahalang mobung ho itshehetsa. Ditemana di nkwa ka borokgo ba metsi a Wheatstone Bridge Bouycos ka disele tse omeletseng.
Kenya lebokose la gypsum sebakeng se sa sireletsang.
Dikhone
Maboloko a gypsum ha a tshepahale mobung ometsi.

Tensiometer/Irrometer

©Louise Brodie
Tensiometer ke sesebediswa se lekanyang tsitsipano eo metsi a tshwarwang ke mobu ka yona. E na le, ka ntlha ea yona, e 8 cm ya porous ceramic kapa senoelo sa letsopa se kgomaretsweng ka tshepe e sireletsang kapa ka kgalase e nang le phaputso e kganyang ka hodimo. Tsamaiso e tletse metsi ho tloha bukeng e ka hodima tube mme e tla tlatsa ntlha ya letsopa e nang le mapheo. E ntano kenngwa ka kgalase eya phaello ha e hlongwa mobung.

Kenya mochine wa tensiometer ka ho cheka lesoba ka hohle le ho teba ho lekaneng hore o dumellane le tube kahare ya motswako wa mobu. Ho se ke ha eba le dikgeo tsa moya tse pota-potileng ntlha kapa tube. E lokela ho ba hantle hantle. Mofuthu o tswang ho senwelo o tla tshwarwa ka ho omiswa ha mobu o potolohileng ona. Sena se etsa hore ho be le setlolo se ka hare ho tube se lekantsweng ke tekanyo. Ha tsitsipano e lakatsehang e fihletswe, mobu o lokela ho nosetswa. Sekgahla se entsweng ka ho hlwekisa se bontsha hore maqhubu a phahama ho fihlela sepakapakeng se le seng empa a bala feela ho fihlela ho 0,85 moyeng.
Pros
Tensiometer e bonolo ebile e bonolo ho kenya le ho bala mongobo wa mobu. Ho bohlokwa bakeng sa ho hlophisa ho nosetsang dijalo tse hlokang mekgwa e tlwaelehileng mobung o tlaase wa tsitsipano.

Cons
Tshabo ya tensiometer ke feela marulelong a 0,85 ha mobu o fumanehang mobu o lekaneng ho fihlela moyeng o le mong. Tensiometer e nepahetse haholo mobung wa lehlabathe ho feta mobu o thata wa letsopa.

Maikutlo le Tsela ya Thlao

Haeba ha ho le mekgwa e boletsweng ka hodimo e ka fumanwang, tekanyo ena e sebetsang ya mongobo e ka sebediswa e le kgetho ya ho qetela ya disebediswa tsa mobu tse nkwang ho tloha boemong bo tebileng. Mohlala wa mobu o phunyeletsweng ka letsoho mme ho ikutlwa ha yona le ponahalo ya ho nkga ka hloko. Ka ho sebedisa mokgwa ona, mobu o nepahetseng o ke ke wa etswa.

Nako e Balletsweng ho Hlahella ka di Probs

©Louise Brodie
Disebediswa tsa TDR ke mokgwa o mocha o sebediswang ho hlophisa ho nosetsa. Mokgwa ona o lekanyetsa nako eo e ntseng e nka hore motlakase o tsamaye bolelele ba melamu ya tshepe e kenngwang mobung.
Disebediswa tsa TDR di atisa ho sebediswa ka di-greenhouses mme di nepahetse haholo. Leha ho le jwalo, ke, tsamaiso e theko e boima e tla sebediswa ka tekanyo e kgolo.

Translated by Bongani Matabane