Malbec

© Glenneis Kriel

Inchazelo

Le Malbec yinhlobo yewayini yeligilebisi lesetjentiselwa kukhicita liwayini lelibovu. Yakhula egaleni emkhatsini wetinhlobo tasendvulo, iPrunelard noir kanye ne Magdelaine noir des Charentes.

Lapho Ivela Khona

Lenhlobo ibonakala ngatsi ivela eCahors, France, phindze ike yaba ngumvini lohlanyelwa kakhulu ngase ningizimu-ntshona yase France ngetikhatsi letisemkhatsini.
Tindzawo letinkhulu noma letivulekile ngaphansi kwalenhlobo, nomakunjani, tabulawa ngesikhatsi iPhylloxera ibhubuka emkhatsini wa 1875 kuya ku 1889, emva kwekuba lamavini abuyiselwa ngaletinye tinhlobo emva kwaloko lamavini abuyiselwa ngaletinye tinhlobo letinendlela lekahle kuletimphandze tase America letatimcoka ekuvikeleni emahlanga ku phylloxera.
Lendzawo lengaphansi kwe Malbec yahlushwa ngumoya ngesikhatsi sesitfwatfwa sa 1956, nencumbi yalobekukhula, ngaphandle kwase Cahors, yayishiyela ifashini leningi letinhlobonhlobo, letifana ne Cabernet Sauvignon kanye ne Merlot.
Malbec bamunika imphilo yesibili eArgentina, uma Domingo Sarmiento, le ngalesosikhatsi bekangumhlonishwa wase Mendoza bese muva waba nguMengameli wase Argentina, wacasha sosayensi we agronomy wase France, Miguel Pouget atohambisa emavini kusuka eFrance. Sarmiento abefuna kwakha indzawo yeliwayini e Argentina, lebeyitociniswa njengeyemaFrench.
iMalbec yekucala yafika eArgentina nga 1852, iminyaka lembalwa ngaphambilini kwe sifo sephylloxera sibhubuke eFrance. Bumcoka bekufanana,ngete iron, kwabese kuyaphela eFrance.
Kwatsi emaFrench asahlupheka ekukhiciteni iMalbec, leligilebisi lakhula kulesimo sekufutfumala se Argentina lokwenta umphumela kulelive ube nekukhicita lokukhulu kwalenhlobo.
Ekucaleni, incumbi yalamawayini abetsengwe endzaweni, kepha ngetikhatsi tekucala ngabo 2000 lelive labanekutimisela ngekutfutfumbisa/kuhambisa nekusungula tindlela tekuphucula nesiciniseko selinani/lizinga lemkhicito lohanjiswako. iMalbec yaba ludvumo ngekuba liwayini lelibovu lase Argentina.

Lamanye Emagama/Emabito

iMalbec ike yagcina seyatiwa eFrance ngetikhatsi letisemkhatsini, kutsi ngetulu kwetinkhulungwane letifanako tatikhulela. Letatiwako kakhulu yi Auxerrois, Cȏt, Malbec, Noir de Pressac, Peid-Roughe kanye ne Pressac.

Kukhicitwa eNingizimu Afrika

Nanoba iMalbec itfutfukisiwe eStellenbosch nase Paarl kusuka ngemnyaka wa 1920, yacale yafakwa ebhodleleni njengenhlobo yinye yewayini ngemnyaka wekucala wa 1990, yi Backsberg Estate Cellars, lesemkhatsini we Paarl kanye ne Stellenbosch.

Indzawo Lekhicitako

Lokwatiwa kwe Malbec kuya ngekukhula la Ningizimu Afrika, nalendzawo lekhicitako lekhula kusuka kumahekitha lamashumi lamane nga 1960 kuya kulangaba ngemahekitha lamakhulu lamane nemashumi lasihlanu nga 2016. Emavini atfolwa kutotonkhe letigodzi/tindzawo letikhicitako kulelive, ne Swaartland, Paarl kanye ne Stellenbosch letihambela kumakota lamatsatfu nasekaphelele alendzawo lekhicitako.

Kukhula

Ikhula ngemandla nendlela yayo yekucanca. Kukhicita kulinganela emkhatsini wa 10 t/ha kuya ku 14 t/ha.

Kuvutfwa

Lamagilebisi avutfwa emkhatsini wesikhatsi, kusuka ekugcineni kwenyanga yeNdlovana.

Emagungumence

Emagungumence amunyama, ayindingilizi kantsi futsi asemkhatsini ngelinani. Lesikhumba sicinile futsi silukhuni, ibe lenyama inejusi.

Emacembe

©Glenneis Kriel
Lamacembe asemkhatsini ngelinani, anelibala leliluhlata lotopele, yindingilizi lehlukene katsatfu.

Tilokatane Nemagciwane

Lenhlobo ingaba nemuhlwa lophansi.

Kusetjentiswa

iMalbec isetjentiselwa ekukhweni inhlobo yinye yemawayini noma kungeta libala kanye netitselo kwentela kuhlanganisa. Isetjentiselwa indlela yekuhlanganisa ye Bordeaux, kanye netinhlobonhlobo, letifana ne Cabernet Sauvignon, Merlot, Cabernet franc noma Petit Verdot.

Kuvelela/Kunambitsa

Lenhlobo inesinongo noma liphunga lemagungumence, njengema plums, emagungumence lamnyama, juniper, cherries kanye nemachokolethi lamunyu. Ibonakalisa ikhokha kuvelela lokucinile ngaphansi kwemkhicito lolula.

Translated by Phindile Malotana