Tšweletšo ya Kwaba

Ditšweletšwa le Dirišwa

©Louise Brodie

Dikwaba ka kakaretšo di lewa di le tala, gantšhi di ripiwa ka dikarolwana goba go lewa go swana le apole. Seenywa se foreše gantšhi se akaretšwa ka disateng tša dienywa goba abiwa le swikiri le lebebe bjalo ka phuting. Dikwaba gape di lewa ka lerojana la letswai le pherefere le go bopa motheo wa meor ye e latšwegago. Ka ge seenywa se na le maemo a godimo a pektini, dikwava di šomišwa ka bophara go dira malekere, dipoloko, dijeli le jamo. Dikwaba gape di a dirwa go ba matutu, go tsentšhwa ka dikaneng le go omišwa.

Tšweletšo ya Lefase ka Bophara

Go fihla ga bjale India ke motšweletši wo mogolo go feta wa boditšhabatšhaba gomme o tšweletša bontšhi bjo bo ka bago 40% ya bontšhi bja lefase ka bophara. Se ka bontšhi se latelwa ke China, Thailand, Pakistan, Mexico, Indonesia le Bangladesh.

Tšweletšo ya Aforika Borwa

Dikwaba di tsebagantšwe ka Profenseng ya Kapa Bodikela ya Aforika Borwa go tšwa Madeira. Serapa sa mathomo sa kwaba sa kgwebonse be se bjetšwe ka Paarl ka 1890, ke Faan Retief. Dilete tša godimodimo ka Aforika Borwa di ka Kapa Bodikela, Mpumalanga, Limpopo.

Ka Aforika Borwa, dikwaba ka setšo di be di tšweletšwa kudu go ka indastering ya go di tsentšha ka dikaneng eupša go ya ka nako tšweletšo ya tšhomišo ya tše foreše, mtutu, jamo le go omiša di bile tša go tsebega kudu. Kapa Bodikela e bone tsošološo ka tšweletšong ya kwaba, e otlelwa ke indasteri ya go tsentšhwa ka dikaneng le dira matutu.

Bontšhi bja dikwaba tše di tšweleditšwego ka Kapa Bodikela di šomišwa go dira gomme go feta seripagare sa tšweletšo ye e romelwa ka sebopego sa go hlweka. Dikwaba tša Aforika Borwa tše foreše ga di romelwe ntle ka lebaka la bophelo bja šelefo le ditlhohlo tša tšhila ya dibjalo, eupša bontšhi bjo bogolo kudu bja ditšweletšwa tša kwaba di romelwago btle ngwaga ka ngwaga.

Dithekišo

©Louise Brodie
Lenaneo: Mokgatlo wa Babjadi ba Kwaba ka Aforika Borwa

Foreše
Dikwaba tše foreše di gona ka go itokisetša kgwebo ka Aforika Borwa nakong ya dikgwedi tša marega magareng ga Moranang le Lewedi.

Ka Dikaneng
Dikwaba tša boleng tša di budulego di bunwa le go romelwa ka lefelong la go tsentšha ka dikaneng moo di hlaolwago, di ebolwago le go tsentšhwa ka dikaneng. Dikwaba tse di tsentšhweng ka dikaneng di ka šomišwa bjalo ka phuting, ka go pakeng le ka disalateng gomme phahlo ye ke ya boleng bja moreki wa thomelontle wa ka Aforika Borwa.

Sohlo le Tša go Inelwa
Bokaakang bjo bogolo bja dikwaba di bunwa le metswakotii pulped goba ka go diriša ka botlalo tša dienywa tša ka nageng le ya boditšhabatšhaba.

Guava matutu le dikenywa blends
Matutu a kwaba ye e hlwekilego ke kgetho ye e tumilego ka bareking. Maatla a tatso ya kwaba gape a e dira ya maleba ka metswakong ya boenywa le matutu a mangwe a dienywa.

Kwaba ye e Omišitšweng
Seenywa se se omišitšwego le go tsentšhwa swikiring, dikwere tše nnyane tša boleta le dirolo ke tše botse tše tumilego.

Translated by Lawrence Ndou