Pabalelo ya Setšhaba ya Richtersveld
Pampiri ya Kgopolo
Pabalelo ye nngwe ye kgolo ka lefelong la Richtersveld ke Pabalelo ya Setšhaba ya Richtersveld (RCC). Sehlongwana se thomile bophelo bjalo ka pampiri ya kgopolo ka 1998 ye e tšweletšego ka go sepelelana le tshepidišo ya tirišo ya Bohwa ya Lefase. E be e thekgwa ke dihlopha tše di fapafapanego tša boditšhabatšhaba le tša bohwa tša selegae (go swana le NORAD – Sehlopha sa Norway sa Koporasi ya Tlhabollo, Kgoro ya Bokgabo le Setšo ya Kapa Leboa le Tikologo-Aforika ya Badiredi ba Tikologo).
Ka ditherišano tše di tseneletšego le dadiredi, kgopolo ya pabalelo e tiišitšwe bjalo ka karolo ya ya bophara ya tshepidišo ya Peakanyo ya Tlhabollo ye e Kopantšwego ya selete. Ka fao setšhaba se thekgile ya go hlama lefelo la bohwa moo didirišwa tša hlago le tša setšo di tla šireletšwago ka fase ga molawana wa tlhabollo ya go ya go ile. Maano a taolo a go fapafapana a ile a ngwalwa gomme, ka 2004, komiti ya taolo e kgethilwe le molaodi wa tlhokomelo wa dinako tšohle mohlankedi wa taolo. Dikantorokgolo tša RCC di ka Eksteenfontein.
Lefelo la go Makatša Kudu
Ka 2005, Kgoro ya Merero ya tša Tikologo le Boeti (DEAT) e ntšhitše go fihla dimilione tša go fihla 6 tša diranta go thuša paballo ya hlabolla ya lenaneokgoparara le madulo. Taolo ya profense ya Kapa Bohlaba le yona e thomile dipoledišano tša go fa pabalelo ya Helskloof ya bolotatlhago ye e kgauswi (gomme e sa tlhabollwa le ga nnyane) pabalelo ka botlalo.
Lehono, Pabalelo ya Setšhaba ya Richtersveld (RCC) ke lefelo la go makatša kudu. Ke bolotatlhago bja diphedi tša tlhago tša go fapafapana le maano a go hloma dinyakišišo tša mahlale a gona. Eupša gape ke bolotasetšo ka moo ditlwaedi tša kgalekgale tša botho di šireletšwego le go hlohleletšwa go tšwetša pele maatla a bona a a fetilego.
Sabole ya go Sega ka Dintlheng tše Pedi
Madimabe ke gore, boeti ke sabole ya go sega ka dintlheng tše pedi. Tikologo ka Pabalelo ya Setšhaba ya Richtersveld le ka Phakeng ya Bosetšhaba ya Richtersveld e huetšega ga bonolo. E šetše e le ka fase ga hlaselo go tšwa go phulopheteletša le dintlha tše dingwe tša tikologo, gomme boeti boo bo sa laolwego bo ka dira ditaba di be mpe go fetelela. Selo ke se, baeti ba (ka tlhago) ke diphoofolo tše kgolo tša go senyago. Maoto a bona a gata dibjalo tša go huetšega bonolo, difatanaga tša bona (ge di otlelwa ka go hloka maikarabelo) di ko gobatša lenaga, le go ba gona fela ka motseng go ka tliša bosenyi ditlwaeding tša setšo tšeo e lego kgogedi go bona le mathomong.
Ka fao, masolo a maswa ka moka a tša boeti ka Richtersveld a rulagantšwego le go lekolwa ka hlokomelo gore kgomo ya tšhelete ya boeti e se bolaye legantšhe la gauta la tikologo. Ka mantšu a mangwe, bakgathatema kamoka ba ka seleteng ba šoma mmogo go dira bonnete bja gore maano a tlhabollo ya tša boeti a phethagatšwa ka tsela ya maikarabelo le tsela ya tšwetšapele go ya go ile. Gomme, ka morago ga go bolela le batho ba bangwe bao ba amegago ka mo lesolong le, ke na le boitshepo bja gore ba tla atlega ditekong tša bona tše bohlokwa kudu.
Translated by Lawrence Ndou
