Hlokomelo ka Temothuong ya Dihlapi tša Meetse a Hlwekilego

© Marinda Louw
Ka ditshepedišong tše dingwe tša temothuo ya dihlapi tša meetse a hlwekilego (temothuo ya tša meetseng), dihlapi di bewa di le go godiša go dihokong tša malokwa ka letamong goba ka letsheng mola ditshepedišo tše dingwe tša temothuo ya tša meetseng e šomiša ditanka le matamo ka mabaka a tša kgwebo ya temothuo ya dihlapi.
Tlhahlobo ya leboelela ya kgafetšakgafetša le hlokomelo ya didirišwa e fokotša ditshenyegelo mabapi le tšweletšo le go kaonafatša go šoma gabotse.

Go Tlhahloba Dihoko tša Malokwa

Malokwa a hlwekilego kaonafatša kelelo ya meetse e phatša malokwa le go abelana ka moyafatšo.
Boloka malokwa a hlwekile a sena kgolo ya bolele ka go kuka lehlakore le le tee ka nako go e dumelela go omiša ke phefo. Bolele bjo bo omišitšwego bo ka foreifelwa thoko.
Hlahloba dihoko tša malokwa beke ka beke ka go kuka lehlakore le le tee ka thoko ka nako go lebelela mašoba le go kgeiga tšeo di ka feletšago ka go tšhaba ga dihlapi. Se se ka dirwa mo bekeng ye nngwe le ye nngwe gomme gape le tšeo ya diteko le hlaolo di ka dirwa kgwedi ka kgwedi le matšatšing a puno.
Dinyakišišo tša sebopego sa dihoko, go tsentšha malokwa le go tshetlego le yona e swanetše go dirwa ka morago ga tšhutišo ya tšhoganetšo ya dihoko ka lebaka la, go fa mohlala, maemo a oksitšene a fase le maemo a boso a senago kwelo bohloko.

Go Šireletša Dihoko tša Malokwa

Dihoko di swanetše go šireletšwa go tšwa dibataneng bjalo ka di- cormorants le diotter. Lokela malokwa ya thibe dibatana ka ntle ga dihoko tša go fegwa go ya botebong bja bonnyane bja 1 m ka fase ga bofase bja dihoko.

Go Tlošwa ga Dihlapi tše di Hwilego

Dihlapi di hwa ka lebaka la boleng bjo bo fokolago bja meetse, malwetši le go gobatšwa ke dibatana. Tloša dihlapi tše di hwilego ka pela. Dihlapi tše di hwilego di robala ka tlase hokong ya malokwa matšatši a mmalwa fela pele ge di na ka bogodimong. Dihlapi tše di hwilego ka fase di swanetše go tlošwa ka tlhahlobo ya ka mehla ya malokwa.

Mafelo a tšweletšo a swanetše go hlahlobja letšatši ka letšatši go bona hlapi efe goba efe ye e hwilego, yeo e swanetšego go tlošwa ka tsela ye e kwanago le tlhago go thibela phatlalalo ya bolwetši. E ka bolokiwa ka gare ga sediba se se tebilego; tšhela kopi ya kalaka ya temothuo ka hlaping ya bogolo bjo bo magareng. Kalaka e kaonafatša go bola ga manyoro.
Ditsela tše dingwe tša go lahla dihlapi tše di hwilego di akaretša go tšhuma ga ditopo goba tšhomišo ya esiti. Mahu a dihlapi ka moka (ditiragalo tša botee le tša bontšhi di swanetše go ngwalwa). Lemoga gape tše e ka bago dihlodi.

Lekola Difala

Go tsepama le go mela ya tshetleag ya hoko ya lelokwa di swanetše go lekolwa ga mmogo ka ge polokego le sa sebopego sa hoko ye e fegilwego, go tlaleletša le sesepediše sa go fegwa magareng ga dihko le mabopo a letamo di swanetše go hlahlobja ka mehla.
Tšweletša bohlweko bja difala tša hoko pele. Difala di swanetše go swielwa letšatši le letšatši go tloša furu ya kgale, dithorwana tša dinonyana le kalaka go tšwa hlaping. E ka ba ya go relela ka maemong a meetse le melawana ya meetse ya bašomi e swanetše go diragatšwa ka dinako ka moka.
Lekola go bona leswao lefe goba lefe la ruse mo dikholareng tša hoko le difala tša hoko ya lelokwa. Kgomaretša dithaere tša kgale magare ga sebopego le sesepetši se se fegilweng go thibela tshenyo ya dipopego ka bobedi tše di khupeditšweng ka thibela ruse.

Tlhwekišo ya Matamo le Ditanka

Ka ditshepedišong tše di bulegilego fao dihlapi di beiwago gona ka dihokong tša malokwa, ditlhahlobo di tla akaretša go lekola ga dipompo, go hlwekiša mehlotlo le dipeipi, go hlwekiša ka go ntšha dihlapi tše di hwilego ka ntle le go lekola maemo a meetse.
O swanetše go sega bjang go dikologa matamo le matamo a hlwekišwe ka mehla. Gatee ka ngwaga matamo o swanetše go ntšhwa meetse le go omišwa ka letšatšing. Go ya ka sehla le ge e ka ba ditanka di gare ga oago goba ka ntle, a swanetše go hlwekišwa beke ye nngwe le ye nngwe goba dibeke tše dingwe le tše dingwe tše pedi. Ka selemo, ge kgolo ya bolele e bonala kudu, go hlwekiša beke ye nngwe le ye nngwe go a eletšwa. Hlwekiša diširo tša dipompo, tša go tsentšha le go ntšha letšatši le letšatši.
Ka tshekatsheko ya ka mehla ya meetse e bohlokwa go thibela kgatelelo ka dihlaping ka bjalo ka se se hlolago bolwetši.

Translated by Lawrence Ndou