Ukwenza imali Ngokukhiqiza iImfarigi - Ukuthoma Irhwebo Lokufuya iImfarigi

©Glenneis Kriel
Ukobana ibubulo lokufuya iimfarigi lingenise inzuzo, abafuyi batlhoga ukobana bathole imakethe yokuthengisa iimfarigi zabo babale kanye nendleko zokuzikhiqiza ngaphambi kokobana benze irhwebelo.
Intengo yemali, umhlaba, lapha bazokukhiqizela khona, ukudla, abasebenzi iinhlahla, ukobana bazozitholaphi iimfarigi, ukukhula kwazo, inomboro yamaputwana abelethwa yifarigi ngayinye, inomboro yemfarigi ezilisisa ukumunyisa, inomboro yokufa kwazo.

Iindleko Zokuthoma

©Glenneis Kriel
Ukuthoma ibubulo lokurhweba ngemfarigi nanyana ukuzithenga kwabanye abafuyi kungabiza. Ihlangano ye-South African Pork Producers Organisation 'SAPPO' ku-manual yayo i-Pigs for Profit iphe iinyeleliso ezilandelako ukwenza bona iindleko zibe phasi. Abafuyi bangathoma kancani, ngemfarigi ezimbalwa, ukuletha inzuzo,ezokwena bona abfuyi bafunde ukwenza irhwebo elincani ngaphambi kokobana bathathe isiphetho esikhulu esingaba yingozi sezemmali.
Kunokobana uzikhulisele eplasini, abafuyi bangaphungula iindleko zokuthoma kanye nobungozi ngokobana batjheje kwaphela incenye yinye yokukhiqiza. Bangakhulisa bebafuye iimfarigi ezilisise amaputwana wazo ukumunyisa kwaphella bazikhulisa zize zifike lapha zizokuhlatjwa khona.

Iindleko Zokudla

©National Pork Board and the Pork Checkoff, Des Moines, IA, USA.
Ngokuya ngencwadi ka-Danie Visser’ ethi-Modern Pig Production, iindleko zokudla zijamela hlangana kwe-70% ukuya ku-80% yendleko zokukhiqiza emahogweni wesimanjemanje lapha kufuywe ngehloso yokwenza inzuzo. Abafuyi bangaphungula iindleko zokudla ngokukhiqiza nokuzihlanganisela ukudla kwabo ngokuthatha ukudla okungabiziko bakuse eduze kwezindluzokukhiqizela. Isibonelo, bangathatha ama-by product wesiphila nanyanabathathe iinthelo ezibuya emthini i-Prosopis nanyana ama-aconrns bakunikele iimfarigi.
Ukuzikhiqizela ukudla kwabp abafuyi bazokutlhoga umhlaba owaneleko, ukwenza njalo qabanga iindleko zokukhiqiza zokwenza lokho, ngombana kungatlhoga iinsetjenziswa ezibizako zokukhiqiza kanye nokuhlanganisa. Lokha nawuthola ukudla kwabanye abalimi nanyana kwamanye amarhwebo, abafuyi batlhoga ukuqiniseka bona ukudlokho kuhlwengekile nokobana akulethi ubungozi.
Kuzokurhelebha ukukhuluma kanye nodorhodere wezokudla kwenlwane nanyana i-technician bakurhelebhe ukutlama ukudla okukhambelana nensetjenziswa bekukhandele ukutlhogeka kwezinye izakhimzimba. Iimfarigi angeze zakhula kuhle lokha nazidla i-acon nanyana i-prosopis pods kwaphela.

Inomboro Yemfarigi Ezithengisiweko

©Glenneis Kriel
Ukungenisa inzuzo kuyakhulu ngokobana kuthengiswe iimfarigi eziyingakhi, okuzokuya ngokobana kulisiswe iimfarigi eziyingakhi ukumunya, inombo yemfarigi ezilise ukumunye ezikhuliswe yifarigi esikazi ngayinye kanye nenomboro yenlwane ezifa ngaphambi kokobana zithengiswe. Inomboro yamaputwana akhiqizwe aisiswa ukumunya qobe ifarigi esikazi azokuya ngomhlobo wefarigi ewakhiqizileko, nokobana iimfarigi ziphiwa kuhle ukudla kanye nobujamo bomkhiqizo.
Ngokuya ngokwe-Modern Pig Production, isilinganiso esijayelekileko sesistimu lapha kufuywe ngehloso yokwenza inzuzo singaba hlangana kwaka-11 ukuya ku-12, lokha ifarigi ekhiqiza khulu ingakhiqiza amaputwana adlula-28 ngonyaka eSewula Africa. Ukukhetha imetheriyali yokukhiqiza kungarhelebha ukwenza ngcono inomboro yamaputwana akhiqizwako kanye nobudisi bamaputwana lokha nakabelethwako.

Translated by Busisiwe Prudance Skhosana