Mavabyi ya Madiriva - Mildew

© Prof Piet Goussard Winetech
Powdery mildew - also called oidium - can be spread by mealybugs.

Powdery Mildew or Oidium

Powdery mildew leyi tivekaka hi oidium, yi vangiwa hi fungi Uncinula necator naswona yitekiwa tani hi mavabyi ya nghozi swinene eka madiriva. Swikoweto swa oidium swinga langutiwa e matlukeni, swirhabyani na swichocho swa madiriva. Swikoweto swosungula kutala kuva swicoticoti swa rihlaza leswinga vonaeki ngopfu ematlukeni. Loko tluka rikhomiwe rikombetiwa etlhelo leringana rivoni, misisi yo basa kuya eka mpunwa yita vonaka eka swicoticoti sweswo. Eka swirhabyana leswintsongo swa mudiriva uta vona hi swicoticoti swobasa kuya eka mpunwa leswi cincaka swiva swantima endzhaku.
Swichocho swa madiriva swikomba fungi yobasa kuya eka mpunwa eka rinhu nale ka nhlonge ya madiriva. Oidium yitisa nantswo woka wungari kahle eka wayeni. Oidium yisala yingaha tirhi nchumu hi xirhabyana naswona naswona ya suka loko rhavi ritshoveka. Masimu loko yakomba ku hlaseriwa naswona mavabyi lawa yafanele ku lawuriwa kusukela ekusunguleni ka nguva. Masimu yafanele ku fafazeriwa kusivela oidium na mealybug (leyinga hangalasaka mavabyi) eka 2, 4 na 6 wa mavhiki kusukela loko kuhume swirhabyani. Hambi swiritano, swina nkoka swinene kusungula hi nkarhi (eka 2 – 5 cm hiku leha) naswona unga teki nkarhi exikarhi ka kufafazela.
Kufana na downy mildew, oidium yi lawuriwa hi swidlaya switsotswana leswi khumbiwaka kumbe leswi lwisaka fungi, kambe mavabyi lawa aya heli loko kutirhisiwa murhi wa muxaka wun’we. Swirimiwa swotani hi Chardonnay, Chenin Blanc, Riesling, Sémillon, Pinotage, Sultana na Muscadel, leyi kunga minsinya leyi kulaka swinene, yihlaseriwa ngopfu kutlula yin’wana. Kutlhela kuva na maendlelo yan’wana lawa yanga hungutaka kuhangalaka ka fungi:
Endla vulawuri bya kahle bya matluka naku hunguta nhova emasinwini ya madiriva. Hunguta swinonisa misava leswingana nitrogen eka misinya leyikulaka swinene emasinwini. Cheleta masimu loko yaha tsakama, xikombiso na mixo. Nseketelo, tlhelo leri ntila wutekaka wona na ndzhawu leyi masimu yanga kona swinga hoxa xandla eka ku hatlisa ku oma ka matluka.

Translated By Ike Ngobeni