Malwetši a Terebe a Fankase – Letsogo le Hwilego le Botrytis

© Tom Maack

Bolwetši bja Seatla se Hwilego

Bolwetši bja seatla se hwilego le hlolwa ke fankase ya Phomopsis viticola. Dika di akaretša botsothwa bjo bo leswiswi, dintho tša go swana le lente ka dinokong tša ka gare tša fasana tše pedi goba tše tharo tša mohlaka. E bonagala mathomong a sehla, fela ka morago ga ge lehlona le robega. Se se hlola tahlego ya dibjalo bjalo ka mahlaka a robega ga bonolo ka dinthong. Dipatšo tše serolane tša nkgokolo le ntlha ye boso bogareng e tšwelela matlakaleng – e ka gakantšhwa ga bonolo le tshenyo ye e bakilwego ke "paraquat" sebolayangwang. Bolwetši bja seatla se hwilego bo laolwa go tšwa go go robegeng ga noko go ya go letšoba. Mohlaka o nago le dintho o swanetše go tlošwa ka go pomiwa ka ge dintho di hlola phetetšo e mpša.

Botrytis

Botrytis e thoma ka botsothwa bja seetša go lahlegela ke mmala wa letlalo la terebe. Letlalo la terebe le ka thelela go tšwa nameng (semelo se segolo sa seka) le ka fase ga maemo a kolobilego, mašobana a fankase a masehla a ka bonwa ka diterebeng. E hlolwa ke fankanse ya Botrytis cinerea gomme e ka feletša ka dibeine tše tšhweu tša go go bola tša nobel tša go nyakega kudu ka lebaka la semelo sa tšona se itšego. Ka mabakeng a mantšhi botrytis e iša punong ye e fokolago le dibeine tša boleng bja fase le dibeine tše khubedu ka mohlodi wa go bola.
Botrytis e ka laolwa ka go gašetša dibolayafankase go tšwa nakong ya matšoba go ya punong. Laola go tloga mathomong go go kgaoga ga mmala (ge borekhu bo thoma go butšwa le go fetoga ga mmala) go fihla ka nako ya puno go bohlokwa kudu. Taolo ya bokagodimo bja dibjalo go na go nyakega go fokotša matlakala a kitlanego - ge matlakala a le kopana, ke ge boso ka mathokong a diboka tša terebe bo ba monola kudu.
Tikologo ye ya go ba monola e tšwetša pele go mela ga mašobana a botrytis. Go tsentšha moya ga botse gape go ba le seabe go omišeng matlakala ka morago ga pula. E maatla kudu, dijarata tša meterebe ya go ba le monola e fetelwa ke twatši ga bonolo. Le ge go le bjale, o swanetše go thibela nontšho ya naetrotšene mafelong ka nepo ya go fokotša kgolo ya matlakala ye e feteletšego. Ka dijarateng tša meterebe tša go fetelelwa, metereebe e swanetše go tlošwa le go fišwa.

Translated by Lawrence Ndou