Ukukhiqiza Izithelo Ezisamathunduluka kanye Nezibalo

© Louise Brodie

Umkhiqizo waseNingizimu Afrika wamakheli amnandi, u-0,1% womkhiqizo womhlaba wonke, uyinani elincane uma liqhathaniswa namanye amazwe aseningizimu ne-Chile, emakethe yawo enkulu yokuthumela ngaphandle yiChina, ne-Argentina, athumela e-USA.

Cishe i-22% yezokukhiqizwa kwe-cherry yaseNingizimu Afrika iyathunyelwa ngaphandle, cishe i-56% yokukhiqiza ama-cherry enelisa isidingo sendawo esinempilo kakhulu. Ingxenye yempahla ethunyelwa ngaphandle yaseNingizimu Afrika iya e-UK.

Ukukhiqizwa kwe-cherry kwaseNingizimu Afrika kuyakhula, amahektha akhula ngo-78% kusuka kuma-221 ha kuya kuma-388 ha phakathi kuka-2013 no-2018. Cishe ama-40% ezihlahla zezithelo zaseNingizimu Afrika zatshalwa ngo-2017 nango-2018.

Ukukhiqizwa Kwezithelo Umhlaba Jikelele

Ama-cherries amnandi, (i-Prunus avium), idabuka ezingxenyeni ezithile ze-Europe, Turkey, Africa kanye ne-Asia futhi impela, amanye amazwe aphambili akhiqiza i-cherry isb. I-Poland neTurkey, zitholakala lapha. Abakhiqizi abaphezulu kwamathathu ama-cherries omuncu wokubhaka iRussia, iTurkey ne-Ukraine.

Kusukela ngo-2001 ukukhiqizwa kwezithelo okumnandi emhlabeni kukhuphuke ngo-52% kwathi iTurkey yalahlekelwa yisikhundla sayo sokuba ngumkhiqizi we-cherry ophambili emhlabeni ngo-2016 lapho iChile ithatha izintambo. Amanye amalungu aphezulu-amahlanu yi-USA, Uzbekistan ne China. I-Ningizimu Afrika isendaweni yama-34 ukukhiqizwa kwama-cherry ngonyaka kwamathani angaphezu kwe-1 000.

Ukwanda okukhulu kubonakala ekukhiqizeni i-cherry eChile. Ukwanda okungama-353% ngaphezulu kweminyaka eyi-16 kuze kube ngu-2016 kubangenise emazweni aphezulu akhiqiza ama-cherry, kwaba ngumkhumeli omkhulu e-Asia kanye nokunikeza ama-80% ukusetshenziswa kweChina. Ngo-2016, bakhiqize ama-26% womkhiqizo womhlaba kanti ukuqagelwa kwabo kwesizini ka-2018/19 bekungamathani angama-150 000.

Ukwanda ekukhiqizweni kweChina kwakubukeka kakhulu. Ukwanda okungaphezulu kuka-1 800% eminyakeni ephakathi kuka-2001 no-2016 kubonakale ukuthi iChina iba ngumdlali omkhulu, inezithelo eziqala emapulazini amadala emapulazini angaphansi kwengxenye yamahektha aya emapulazini ase-100 000 anamuhla atshalwe izihlahla eziphezulu. E-China, ukutshalwa kwezihlahla zama-cherry ezindaweni zokugcina izithombo kuqinisekisa ukuthi izithelo zitholakala phakathi nenkathi ye-hemisphere esekupheleni komhlaba kanye ne-hemisphere yokuqala yasenyakatho, lapho ukutholakala kwama-cherry kukhawulelwe.

Ukuqagela kwenkathi yezithelo zika-China ka-2018/19 bekungamathani angama-210 000. Ngokusho koMnyango wezoLimo e-United States (i-USDA) ukukhiqizwa kwama-Cherry emhlabeni wonke ngonyaka ka-2018/19 kulindeleke ukuthi kube ngamathani ayizigidi eziyi-3.3, okuwukunyuka kwamathani ayi-156 000. Ukwanda okungama-30% kubikezelwe eYurophu, ikakhulukazi ePoland amatshe ayo anikela cishe engxenyeni yesithathu yokukhiqizwa kwe-EU.

Izindawo Zokukhiqiza amaCherry eNingizimu Afrika

Isimo sezulu saseMpumalanga Free State sizungeze amadolobha aseFicksburg, eClocolan naseFouriesburg kanye nendawo yaseCeresti eNtshonalanga Kapa - ubusika obubandayo, ihlobo elithambile - lilungele ukulima ama-cherry eSouth Africa. Iningi lama-cherries, ama-71%, akhiqizwa eNtshonalanga Kapa, ​​13% eFree State no-10% esifundazweni saseNorth West.

Ukukhiqizwa ngokuphelele kwama-cherries eNingizimu Afrika kwakungamathani ayi-1 024 ngesizini ka-2018/19.

Imboni Zezithelo

Cishe ama-55% ama-cherries aseNingizimu Afrika athengiswa ezitolo nasezimakethe zaseNingizimu Afrika. Cishe ama-22% athunyelwa kwamanye amazwe kanti angaphansi kwe-10% ayacutshungulwa. I-Goli neTheku yizimakethe ezinkulu kunazo zonke, ngayinye ithola ama-33% omkhiqizo wama-cherry endawo. I-Pitoli ithengisa ama-21% kuthi iKapa libe ngama-9% kuphela ama-cherries aseNingizimu Afrika.

Kuma-cherries athunyelwa kwamanye amazwe, cishe ama-50% aya e-UK, ama-24% aya eMiddle East, 16% aya eYurophu naseRussia. Ezinye izimakethe ezithola ukuthunyelwa kwamanye amazwe kwaseNingizimu Afrika ngezinye izizwe zise-Afrika kanye neFar East 3% ngayinye.

Translated by Nsika Khoza