Tšweletšo ya, ditšheri tša go tanta mo Afrika Borwa, 0.1% ya palomoka ya tšweletšo ya lefase, ke palo ya nnyane ge go bapetšwa le dinaga tše dingwe tša go swana le Chile, tšeo diromelwantle tše bohlokwa tša mmaraka e lego China lr Argentina, bao ba romelago go Amerika (USA).
22% ya ditšheri e tšweletšo ka ntle, ka 56% ya tšweletšo ya ditšheri tšeo di sepelelanago le maphelo a mabose a nyakegago. Seripa sa palo ya diromelwa tša Afrika Borwa e ya go UK.
Tšweletšo ya ditšheri ya Afrika Borwa e a gola, le dihektare di oketšetga ka 78% go tšwa go 228 ha go 388 ha magareng ga 2013, le 2018. Palo e ka bago 40 ya ditšheri tša Afrika Borwa di bjetšwe ka 2017 le 2018.
Tšweletšo ya Lefase ya Ditšheri
Ditšheri tša go tanta, prunus avium, ke dikarolo tša Yuropa, Turkey, Afrika le Asia, gomme dinaga tše dingwe tše kgolo tša go tšweletša Ditšheri go swana le Poland le Turkey, di gona mo. Batšweletši ba bagolo ba bararo ba ditšheri tša batamelane ke Russia, Turkey le Ukraine.
Go tloga ka 2001 tšweletšo ya lefase ya ditšheri e oketšegile ka 52% gomme e be Turkey e lahlegelwa ke maemo a yona a batšweletši ba godimo mo lefaseng ka ge Chile e ile ya tšea maemo a ka 2016. Maloko a mangwe a lego godimo ke Amerika (USA), Uzbekistan le China.
Afrika Borwa ke ya bo 34 ka tšweletšo ya ngwaga ya ditšheri ka ditone tše 1 000.
Koketšo ya palo ya tšweletšo ya tšheri e bonala mo Chile. Koketšego ya 353% mo mengwageng ya go feta ye 16 go fihla ka 2016 mo e bilego ya hwetša maemo a godimo gare ga dinaga tša tšweletšo, gomme e be ba ba barome ba bagolo ba dinaga ya Asia ba aba 80% ya tšhomišo ya China. Ka 2016, ba ile ba tšweletšwa 26% ya tšweletšo ya lefase le tšwelelo ya bona ya sehla sa 2018/19 se be se le ditone tše 150 000.
Kgolo ya tšweletšo ya naga ya China e be e kgahliša. Koketšego ya go lekana 1 800% ka mengwaga ya magareng ga 2001 le 2016 e godišitše China, dibjalo tša gona e be e le dikhalthiba tša kgale tše di lego tlase ga seripa sa hektare le dipolasa tša 100 000 tša mehlare ya go feta 100 000 tšeo di bjetšwego ka monola wa godimo. Mo China go lengwa ga mehlare ya ditšheri mo dintlong tše tala go netefatša diengwa ka gare ga sehla sa mafelelong a sehla le mathomg a northern hemisphere ge hwetšagalo ya ditšheri e le ye nnyane. Tšwelelo ya sehla sa ditšheri tša China tša 2018/19 e be e le ditone tše 210 000.
Go ya ka Kgoro ya Temo ya (USDA) tšweletšo ya lefase ya ditšheri ya 2018/19 e be e le go dimilione tše ka bago 3.3 ya ditone, koketšego ya ditone tše 156 000. Go akanywa koketšo ya 30% go tšwa go Yuropa, kudukudu go Poland fao ditšheri di abela tšweletšo ya EU ya boraro.
Mafelo a Tšweletšo ya Ditšheri ka mo Afrika Borwa
Diklaemete tša Freistata Bohlabela mo tikologong ya ditoropo tša Ficksburg, Clocolan le Fouriesburg le mafelo a Ceres a Kapa Bodikela tše swanetšego le lema ga ditšheri mo Afrika Borwa ke - marega a go tonya, selemo se bonolo. Bontši bja ditšheri, 71% di tšweletšwa mo Kapa Bodikela, 13% mo Freistata le 10% mo Probentsheng ya Leboa Bodikela.
Palomoka ya tšweletšo ya ditšheri ka mo Afrika Borwa e be e le 1 024 ya ditone mo nakong ya sehla sa 2018/19.
Mebaraka wa Tšheri
55% ya ditšheri tša Afrika Borwa di rekišwago mo mabenkeleng a Afrika Borwa. 22% e a romelwa gomme palo ya ka fase ga 10% e a sepedišwa. Johannesburg le Durban ke mebaraka ye kgolo, ye nngwe le ye nngwe e na le 33% ya tšweletšo ya ditšheri tša selegae. Pretoria rekiša 21% gomme Cape Town e rekiša fela 9% ya ditšheri tša Afrika Borwa.
Go tšwa mo ditšhering tše rometšwego, 50% e ya go UK, 24% e ya Middle East, 16% e ya go Yuropa le Russia. Mebara ye mengwe yeo e amogelago ditšheri tša Afrika Borwa ke ditšhaba tša Afrika le thokong ya bohlabela, ye nngwe le ye nngwe e amogela 3%.
Translated by Lebogang Sewela