Tinta Barocca

© Glenneis Kriel

Ṱhaluso

Hoyu ndi muri wa veini tsuku une wa shuma sa veini ine ya vha yone ya u thoma nga nḓila ya Port kana veini tsuku yo bveledzwa ho ho ṱanganiswa Marufo na Touriga Nacional.

Vhubvo

Ina vhubvo hayo hangei Douro kha ḽa vhubvaḓuvha ha Portugal, hune mbeu ya u tou thoma yo tou ṋangiwa nga 1899.

Manwe Madzina

Yo vha i tshi ḓivhiwa nga ḽa Tinta Barocca, Baroccas, Boca de Mina, Tinta das Barrocas, Tinta Gorda, tinta Grossa na Tinta Vigaria.

U Bveledzwa kha ḽa Afrika Tshipembe

Yo bviswa kha ḽa Portugal nga 1920. Ho vha na vhaṱavhi vhe vha ḓo i ṱangayisa na Shiraz, fhedzi vho ḓo zwilimuwa vha vho kona u i bveledza vha tshi khou i shumisa nga nḓila ya Port. Ya vho swika hune ya vha i tshi vho ṱoḓea vhukuma lwa minwaha yo fhelaho zwa vho ita uri na vha iti vhayo vha ḽa Afrika Tshipembe vha kone u ita yo ḓiimisa nga yoṱhe na musi vho i vanganya na dzinwe.
Afrika Tshipembe huna ḓivhazwakale ya u kona nga maanḓa uta veine nga nḓila ya Port, fhedzi vho ḓo iledzwa u shumisa tshitaela tsha Port u bva nga nwaha wa 2012 nga murahu ha u ḓo tenda u saina mulanga na vhalimi vha European union. U bva zwezwo ha vha u fela mbevha ha u ita veini. Uya nga ha vha bveledzi vha kapa vha veini ya Port vha ri i shuma uvha yone ya u thoma kha veini dzine dza vha si songo itwa nga Muscat sa Chardonnay, chenin Blanc kana Verdehlo.
Ngeno vhaite vha kapa vha Pink vha tshi i vhetshela u shuma na luvha na Pink Hue. Dzoṱhe hedzi nḓila dzi tenda yo thoma ya hula khamusi lwa minwedzi ya rathi. Vha Cape Ruby Label vha i shumisa u ṱanganisa i tshi kha ḓi vha ṱhukhu na musi I tshi khou shuma yo fhelela kana yo ṱanganiswa.
Zwi ya fhambana na vha Cape Tawny ngauri havha vha tenda kha uri itea u thoma ya vha i veini yo dzudzwaho u fhirisa minwedzi ya rathi isa fhire minwaha miraru zwine zwa amba uri ine ya swika 80% i fanela uvha yo thoma ya dzula minwaha ya rathi. Cape dated kana Vintage Tawny nayo ifanela u thoma ya dzula lwa minwaha ya rathi. Nga inwe nḓila ndi Vintage yo ḓiimisaho nga yoṱhe.
Vha cape late Bottled vha shumisa dzi veini dzine dzo hula dzi tsha kha ndishi kana boḓelo lwa minwaha yo no swika miraru. U tshi nga engedza u ngari 85% ya dzi veini dzine dza vha kha boḓelo dzi vha dzo dzula lwa nwaha muthihi. Cape Vintage i shuma kha veini yo swifhalaho ubva kha nthihi ine yavha yo dzula tshifhinga tshine tsha lingana nwaha ngeno Cape Vintage Reserve i tshi shuma zwine vha bveledzi vha ri vhahulwane vha dzi veini vha cape Vintage vha funa.

U Bveledzwa kha Madzingu

Hune ya bveledzwa hone ho no lingana uya nga vhukati ubva tsha nwaha wa 1980, zwi tshi khou bva nga u ṱoḓea hayo nga hu hulu nga vhathu vha mashango ḓavha vha tshi khou i funela u ṱanganisa hayo ha Port, ngeno huna uri iya wanala hunwe fhethu hune naho hu sa tou vha hunzhi kha ḽa Swartland, Little Karoo na Stellenbosch ndi hone hune havha na three quarters.

U Aluwa

Iya aluwa nga maanḓa naho i tshi hula i fhasi iya kona u bveledza 16 t/ha uya kha 20 t/ha.

U Kaṋiwa

Vhukati ha khalanwaha kha nwedzi wa Ṱhafamuhwe.

Mitshelo

Mitshelo ya hone yo linganela ya vha mipfufhi na tshivhumbeo tsho tanḓavhuweaho matungo na muvhala mutsu. Lukanda ndi lusekene lwa oma ngeno zwa nga ngomu zwi tshi ḓifha zwo ḓalesa maḓi.

Maṱari

©Glenneis Kriel
Maṱari ahone ndi mahulwane avha tshipulumbu na zwivhanana zwiraru avha na muvhala mudala wo thanyaho.

Zwiḽi na Malwadze

A i andani na murotholo na zwivhungu.

Mushumo

I shuma kha u bveledza nga nḓila ya Port na u ita dzi veini tsuku.

Muthetshelo

Veini iya fhambana nga muvhala ubva kha tsuku uya kha mutsu iya bvisa na mitshelo.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe