Tshivhumbeo
Ndi tshiṋoni tshine tsha vha na milenzhe milapfu. Vhulapfu ndi 90cm(36’).Muvhili wa tsho ndi mutshena, nga nnḓa ha milenzhe ya tsho mitsuku, khofheni na mutshila. Mafhafha a hone o lapfa 36 - 40 cm. Hetshi tshiṋoni tshi ya kona u ṱalusiwa nga mulandu wa tshivhumbeo tsha tsho tsho khetheaho. Musi i tshi fhedza u bebiwa i vha i sa vhonali na uri ndi yone. I bebwa ina mulomo muṱuku une wa vho tou hula musi nayo i tshi khou hula. I vhonala zwavhuḓi uri ndi yone musi i tsini na u bva tshiṱahani. Dzoṱhe dza tshisadzi na tshinna dzi ya fana nga tshivhumbeo.Kuḽele
I funesa dzi khovhe na zwipuka zwa maḓini na dzi shellfishes, zwikhokhonono, na zwinwe zwo raloho.Kubebele
I thoma zwa u beba vhuria. Nahone hezwi zwo thoma vhuria zwi ya swika tshifhefho. Nga nḓowelo iya thoma henefha ubva nga ṅwedzi wa ṱhafamuhwe u swika tshimedzi. Ya tshisadzi iya a lamela makumba mararu uya kha maṱanu nga ṅwedzi wa lambamai u swika kha wa shundunthule. Makumba a hetshi tshiṋoni a vha ana muvhala mutshena ure na zwithoma-thoma zwiṱuku, zwidala na buraweni.Iya vheya zwitaha zwa yo kha miri ine ya vha tsini na maḓi, fhedzi iya kona na u vhea tshiṱaha fhethu ho omaho, fhedzi nga nḓowelo zwi wanala fhasi kana kha miri ire tsini na mulambo. Nga ngomu ha tshitaha hu vha huna matari. Kumba ḽi alameliwa maḓuvha a 29 nga vhabebi vhoṱhe. musi you no thothonya vhana na vhone vha ya ṱhogomeliwa nga vhabei vhoṱhe u swika vha na maḓuvha a 20-30. Ubva hafho hu tshi fhela vhege nṋa a thoma u fhufha.