Spear Grass

© Ivan Van der Walt

Dzina

Spear Grass

Dzina ḽa tshi Latin

Heteropogon contortus

Mushumo

Ndi hatshi ḽine ḽa vha na mushumo ḽa dovha ḽa ḽea tshilimo fhedzi, ubva hafho ḽi ya khwaṱha ḽa konḓa u ḽea. Ḽi ya kona u ita nguvho ya u khwaṱha vhukuma ngauri ndi hatsi ḽo khwaṱhaho.

Ṱhaluso

Ḽo lapfa 1 m. Ndi hatsi ḽine ḽa vha na vhutshilo vhulapfu nahone ḽi hula nga luvhilo. Ḽifhedziwa nga vha uḽi zwima/u ḽiḽa. Musi ḽo no tou hula tshoṱhe ḽi vha ḽi ḽothe na muvhala mudalo (kanzhi ḽi vha ḽi na mavhudzi) ḽa lapfa, ḽavha na muvhala wa buraweni hafha hune ḽa vha ḽo tou ima tswititi. Nahone hafha hune ḽa vha ḽo tou oma tswititi ḽi ya songana ḽi tshi vho hula.

Nḓowelo

Hatsi heḽi ḽi ya kona u kokodza muthetshelo wa maḓi, mavu a re na matombo na fhethu ho vuleaho. Mbeu yaḽo iya vhonala magondoni. Ḽi ya vhonala ḽi tshi khou hula kha vunḓu ḽa Limpopo na Kruger National Park.

Maluvha

Khubvumedzi – Ṱhafamuhwe

Mawanwa

Ndi hatsi ḽine ḽi ya kona nga maanḓa u vhofhekaniwa ḽa ita dzi khuḽane naho huna uri hu ḓivha na zwinwe zwi si zwavhuḓi ngaḽo. Nga zwipiḓa zwinwe zwa ḽifhasi sa Australia. Hatsi ndi ḽone ḽine ḽa hwaliswa vhuḓifhinduleli ha u pandela dzi feme dza u ita dzi uḽu kha manwe a mavunḓu nga mulandu wa u tshinyadza mbeu nga murahu ha musi yo no fhedza u itiwa.