Oregano nga Vhudalo

© Louise Brodie

Dzina la tshisaitsi: Origanum vulgare
Dzina lo doweleyaho: Oregano kana Origanum

Vhubvo hayo ndi Southern Europe na Mediterranean Vhubvaduvh ha Africa.

U Talusa Tshimela

Ndi muri wa daka une wa hula u swika kha 500 mm nga u lapfa una matari madala. Tshimela tshibveledza matavhi o vhalaho hune ndi hone hune ha bva matari. Maluvha ane a abva kha dzi thodzi anga vha matshena, ane abvisa mapfura a mathakheni vhukuma kana pinki na phephulu, zwine zwa shumiswa nga maanda kha zwa u bika.

Mushumo

I ya shuma i thethe kana yo oma kha vhunzhi ha zwiliwa zwine zwa bikiwa sa vhunga i tshi disa munukhelelo.
Munwe mushumo wayo ndi u bveledza mapfura, hezwi zwi ya shumiswa nga nnda na nga ngomu i tshi khou shumiswa nga mulandu wa u kona hayo zwa Antimicrobial. Hupfi iya kona u lafha Candida, milenzhe ya vhagidimi, wo lumiwa nga zwikhokhonono na u bvisa vhutungu.

Zwine Mavu Atoda Zwone Na U Lugisela

I hula zwavhudi kha mavu ane avha uri ana mutavha ane avha na pH ire vhukati ha 6.5 na 7.5. Musi hu saathu lugiselwa mavu hu fanela u dzhiwa mavu matuku atuwa aya u toliwa nga vhadivhi uri hu vhonale uri hu khou todea pfushi ya hani. Mavu afanela uvha o litshedzana zwine zwa swika 500 mm uri akone u langea.
U fanela u lugisa pH nga u engedza lime. Manyoro afanela u shelwa hune havha uri ho limiwa kha mavu a 400 mm vhege nṋa kana thanu hu saathu tavhiwa. Nga maduvha ane wavha u tsini na u tavha u fanela u dovha wa lingedza u shela manyoro wa kona u lima mavu a nntha hune ha vha 20 cm. Hezwi zwithusa na kha u bvisa tshene yothe ine ya vha uri yo mela. U fanela u panga tshithu tshine tsha thusa kha u sheledza.

Mutsho

Ndi muri une wa vha wo khwatha une wa dzula u mudala. U vha wavhudi kha mutsho une wa vha vhukati ha 16°C na 28°C. I ya dovha ya kona u kondelela murotho. Mufhiso wa mavu u fanela u vha vhukati ha 12°C uri i kone u tou mela zwavhudi na u kona u di wana ha zwiraba.

Tshaka

Huna tshaka mbili dzine dza vha dzone khulwane dzine dza bveledzwa u itela thengiso. U tavhiwa hayo ndi zwa ndeme nga mulandu wa mapfura ayo. Ya piki na ya phephulu dzi ya shuma kha zwa u bika tshena dza shuma kha zwa mapfura.
Dzinwe tshaka ndi: Aureum, Crispum, Country cream, Dark leaf, Gold tip, Nanum, Variegata and Zorba.
Huna tshaka nnzhi nahone ndi zwavhudi u thoma wa wana tsivhudzo usaathu thoma u i tavha kha vhadivhi uri u kone u divha ine ya vha ya khwine kha vhupo ha hau.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe