Ndi yone ine ya ḓivhiwa nga maanḓa kha dzi tshaka dza dzi ṋowa. zwine zwa amba uri Bateleur nga tshi French. Heḽi dzina tsho ḽi wana nga mulandu wa zwine tsha vha zwone zwi sa fani ho na zwinwe.
Tshivhumbeo
Tshina mathenga matsu na vhutshena fhasi ha mafhafha na tshifhaṱuwo tshitsuku tsho tshaho, milenzhe ire na vhutsu zwine zwa kona u i ṱalusa. A i ngi zwinwe zwipuka dza tsadzi ndi dzone khulwane u fhira dza tshinna. Muvhala wa ṅwana wayo are na ṅwaha muthihi ndi buraweni yo dombilelaho, nga murahu ha minwaha miraru ṅwana u thoma u vha na muvhala wo no nga wa khulwane une wavha mutsu mutshena na gireyi. Zwi dzhiela ṅwana muṱuku minwaha ya 8 uri a ṱutshele muvhala wa buraweni uri a kone u vha khulwane yo fhelelaho. Ina mafhafhu malapfu na mutshila mupfufhi zwi tshi itela uri milenzhe I fhire mutshila musi I tshi khou fhufha. Ina maṱo a buraweni ayo o tingeledziwa nga muvhala mutsuku. Mafhafha a tshisadzi nga nnṱha ndi buraweni ngeno mafhafha a vhuvhili ana muvhala wa gireyi.Kuḽele
I fhedza tshifhinga tshi no lingana awara dza malo uya kha ṱahe nga ḓuvha tshi muyani tshi tshikhou ṱoḓana na zwiḽiwa. zwḽiwa zwine ya ḽa zwo katela Nntsa.Mbevha. Zwiṋoni. Ṋowa. Carrion. Tswina nga maanḓa zwine zwa vha zwo vhulaiwa badani.Kubebele
Ya tshisadzi i kudzela kumba ḽithihi tshiṱahani tshine tsha vha kha muri muhulwane hu tshi khou itelwa tsireledzo. Mme vha alamela kumba ngeno khotsi vha tshi khou ṱoḓana na zwiḽiwa na zwitanda zwa tshiṱaha. Tshinwe tshifhinga naho huna uri na khotsi vha ya alamela. nga murahu ha u alamela lwa maḓuvha a 52-59 ṅwana uya thothonyiwa uya ṱutshela tshiṱaha fhedzi iḓiisa phanḓa na u ṱodeliwa zwiḽiwa nga vhabebi u swikela tshi na maḓuvha a 100. Ndi phesenthe mbili fhedzi dzine dza swika u hula nga mulandu wa u vhulaheswa hazwo musi zwitshe zwiṱuku.Kuitele
Hedzi phukha dza vhuya dza malana dzo malana na hone dza dzula dzoṱhe tshitahani lwa minwaha minzhi. Hedzi dzi songo malanaho dzi ya vhonala tshinwe tshifhinga tsini na zwiṱaha. hetshi tshiṋoni atshi haniwi nga munna wa tsho na hone a tshi thusi kha u alamela. zwi vhonalasesa nga lugwada. ku fhufhele kwa hone kwo tou livhana na hune kwa khou ya hone arali ku tshi khou zwima ndi yone nḓila ine ya zwima ngayo.Zwiṋoni zwi ya kona u fhufha lwa dzi mile dza 300 nga awara dza malo tshs tshi khou ṱoḓana na zwiḽiwa. Nga mulandu wa fhethu hune ha vha ho tsireledziwa tshivhalo tsha haya magoni shangoni tshi angaredzwa nga vhubvo hatsho ha Sub-saharan vunḓuni ḽa afrkika. Fhedzi tshivhalo tshao kha zwinwe zwipiḓa tshi khou fhungudzea.Fhethu hune tsha tshimbilesa hone vhusiku ho khethefhela nga u ita madaila a hetshi tsha tshifumakadzi tshine tsha ḓo ḓi vhumbulusa nga muṱana. tshi tshi khou sumbedza maṋala tshi tshi khou vhumbuluwa. Dzi ya kona u tevhela murangaphanḓa zwi tshi khou vhumbuluwa muyani na hone zwi nga vhumbuluwa lwa 300 degree, zwine zwa vha zwo fhelekedzwa nga munngo muhulu wa mafhafha atshi khou diana.
Hoyu mubvumo uya pfiwa na nga vhathu vha re kule. Hezwi zwoṱhe zwi ya fhelekedzwa nga mutzhemo muhulu. zwi takalela nga maanḓa ḓuvha. Dzi ya kona u ima zwo tou tswititi zwa vula mafhafhu uyela matungo na zwikunwe zwo buḓa. tsha ima nga inwe nḓila yo khethefhalaho zwi tshi khou tevhela ḓuvha.