Springbok
Mhala
Vito
Kuvonaka ka mhala enhoveni. Mhala [Antidorcas marsupialis]
Xivumbeko
Mhala yitiwiserile ebyasini. Ya xinuna yitika kwalomu ka 50 Kg, kasi yaxisati yikwalomu ka 37 Kg. Muhlovo wayona lowutsakisaka wuendla leswaku mhala yihatlisa kuvonaka. Makatla yayona ya vonaka yari ehansi loko kupimanyisiwa na lendzhaku. Muhlovo wayona wufana na Cinnamon laha henhla ka yona, kasi laha khwirini iyo basa yitlhela yiva na vala rantima leri sukaka eka milenge yale ndzhaku rihundza ekhwirini kuya eka yale mahlweni. Ncila wayona lowo koma iwa buraweni. Timhondzo ta leya xisati tikomile titlhela ti lala eka leta leya xinuna.
Swakudya
Mhala leyikulu na nwana wa kona. Timhala tihlawula ngopfu leswi tidyaka swona laha tidyaka swimilana leswinga lulamela swiharhi ntsena. Loko ku omile mhala yohlawulela swakudya swayona kambe loko timpfula tinile tidya byasi bya rihlaza. Mhala yitsakela ngopfu mabilomu non'wa mati kambe laha mati yakalaka yidya swirhabyani leswo tsakama.
Kutswalana
Timhaka ta masangu ti endliwa vhiki rin'we kumbe mambiri swiva swiherile hambi leswi mhala yikotaka kutswala nkarhi wunwani na wunwani wa lembe. Endzhaku ko tika 25 wa mavhiki n'wana un'we watswariwa laha atlhelaka a tumbetiwa eka masiku mambirhi yosungula. Ta xisati totala titswala elmbe na lembe kasi tinwani titswala kambirhi hi lembe. Vana va lumuriwa loko vari na mune wa tinhweti kasi leta xisati tifikelela ku endla masangu loko tiri na 7 wa tinhweti.
Mahanyelo
Vana vambirhi va mhala. Leya xinuna hiyona yilavaka ndzhawu yo endlela kona masangu. Kasi leto lava ngopfu vundzhawu tona tirhandza kutshama toxe eka tindzhawu tatona naswona mintlhambi ya tona ayi hluphi.
Vutshamo
Mhala yitshama eka ndzhawu yoka yinga tsakisi nakuka yinga hleketelerisi. Yakumeka atibuweni ta milambu nalomu kungana byasi byo koma swinene emananga. Ayitsakeli na kantsongo kuva yitshama laha kungana byasi byo leha.
Laha yi kumekaka kona
Mhala i xiharhi lexi kumekaka ngopfu exikarhi nale vupela dyambu bya Afrika Dzonga. Yin'wana mintlhambi yichuchekile kuva yiti famba fambela laha nhoveni kasi tin'wana tile mintangeni nale mapurasini. Mhala yikumeka ngopfu emintangeni yaswifundzha, ya mfumu nayoka yingari ya mfumo.
Swo switiva
Timhala hi madzanadzana yatona tijikajikile na tindzhawu tohambana hambana tale dzongeni wa Afrika himinkarhi leyi kunga fika valungu laha tikweni. Kambe mintlawa yotala yihatle yipfaleriwa eti nkambeni nale mapurasini. Xipanu xa Rugby xa tiko ra Afrika Dzonga xitiveka tani hi ti Springboks (Mhala).
