Nkarhi wa Kutswalana ka Timbuti ta Masi
Loko timbuti ti hlayisiwa kahle, kutswariwa ka ximbutani xosungula swinga humelela eka tinhweti ta 12. Nhlayo ya hafu ya timbuti yitava na swimbutani swimbirhi hinkarhi wunwe, kutani hinkwato tiva na swimbirhi kuya emahlweni. Ku huma ka masi endzhaku ko tswala ximbutani switeka nkarhi woleha kuya fika eka 10 wa tinhweti. Loko swoteka nkarhi wa ku leha kuhundza kwalano, timbuti tita boheka ku tshikisiwa ku mamisa. Laha kungana timpfula ta ximumu swimbutani leswi tswariweke emasunguleni ya ximumu switala ku hanya kahle kutlula leswi tswariweke endzhaku. Swa hlohleteriwa kuva titswala himinkarhi yohambana leswaku kutatshama kuri na masi minkarhi hinkwayo. Kunguhata kutswariwa ka swimbutani leswaku kuva eka tinhweti tohlaya kutiyisisa leswaku kungavi na nkayivelo wa masi.Makete wa Masi ya Timbuti
Tiko leri fambaka e mahlweni eka ku xavisa cheese ya masi ya mbuti emisaveni hinkwayo i tiko ra Germany, kasi leri humelerisaka ngopfu masi ya timbuti i tiko ra India. Kasi leri fambaka emahlweni hiku xavisa cheese ya mbuti i Italy.Masi ya mbuti yanga xavisiwa yari furexe, yatiyisiwile, kumbe ya omisiwile (mapa). Yanga xaviseriwa mani na mani kumbe ya xaviseriwa vahumelerisi va switirhisiwa swinwana. Masi ya mbuti yanga endliwa kefir (xin’wiwa xa masi yo virisiwa), cheese, yoghurt, fudge, ice cream na masi ya condensed. Masi ya mbuti lawa ya xavisiwaka yari furexe kumbe ya tiyisiwile yafanele kuva yari endzeni ka swibye leswi pfariweke (hi xitalo kuva kuri plastiki kumbe bodlhela ra nghilazi kumbe swiphakitani). Masi ya mbuti ya tiyisiwa kahle naswona khwalithi ayi khumbeki loko ya tiyisiwile. Masi ya furexe lawa ya xaviseriwaka mani na mani yatala ku hakela kahle kutlula loko ya xaviseriwa va endli va cheese.
Cheese yinga endliwa kusuka eka masi ya mbuti yari woxe kumbe masi ya mbuti ya katsiwe na tinxaka tinwana ta masi. Leswi endliweke swifanele kuva swi phutseriwe kahle swi saseka, swiva khwalithi leyi fanaka, switshama swi kumeka naswona swiri swa nxavo wakahle. Swi endliwa swa masi ya mbuti lawa sukaka e India swikatsa chhana (cheese curd yovevuka yoka yinga vupfani), khoa (yifana swinene na ricotta cheese), na paneer (cheese yoka yinga n’oki.)
Cajeta e Mexico xikan’we na gjetost e Norway i swinwana switirhisiwa swonyanganya leswi endliweke hi masi ya mbuti. Masi ya mbuti yana ti lactic acid letinga ta ntumbuluko naswona tina pH leyi fanaka swinene na nhlonge ya munhu, yikahle kuva yitirhisiwa eka swotola nhlonge. Swotola leswi endliweke hi masi ya mbuti swikahle swinene eka nhlonge leyi nyenyelaka na swiphiqo swa nhlonge swofana na eczema, psoriasis, rosacea, acne na shingles. Switirhisiwa swo endliwa hi masi ya mbuti (hi xitalo swikatsiwe na mafurha ya ntumbuluko na beeswax) swikatsa xisibi xa masi ya mbuti, swotola nomo, bath salts, swobasisa na swotola leswi humelerisiwaka eka matiko yotala kukatsa na Afrika Dzonga.Translated by Ike Ngobeni