Ku Lawula Ximilani xa Thyme

Mbuyelo - tonnes hi hectare hi lembe

©Louise Brodie
Ya ntolovelo
Yotsakama: 4 tonnes
Yo oma: 1 tonne
Mafurha: 30 litres ta
Yale xikarhi
Yotsakama: 10 tonnes yotsakama
Yo oma: 2 tonnes yo oma
Mafurha: 60 litres ta mafurha
Ya kahle
Yotsakama: 20+ tonnes
Yo oma: 4+ tonnes yo oma
Mafurha: 150+ litres ta

Ntshovelo

Ntshovelo wa thyme wu endliwa hi mavoko xikan’we na hi muchini kuya hi sayizi ya purasi rakona. Eka purasi lerintsongo xikan’we nale ka ti greenhouses, swi endliwa hi mavoko.
Kuhumelerisiwa ka leyi tsakamaka: sungula ku tshovela loko dyambu rahaku xa loko mahiselo yahari ehansi kumbe ku hola. Ntshovelo wa thyme leyi tsakamaka wunga sungula ku endliwa loko yiri na 12 wa mavhiki endzhaku kaloko kubyariwe swimilani swa thyme.
Kuhumelerisiwa ka leyinga oma: eka kuhumelerisiwa ka thyme yo oma, ku tsemeleriwa kunga sungula kusukela loko kuri na matluka yoringanela kuva ya tshoveriwa. Ximilani hinkwaxo xitsemiwa loko xingase humesa mabilomu, loko vuswikoti bya mafurha byiri eka xiyimoxale henhla. Leswinga tsemiwa kutani swa omisiwa eka mahiselo ya 32°C. Unga tirhisi moya lowu hisaka kutlula 36°C hikuva wuta endla leswaku mafurha ya huma eka mitsembyana xikan’we na nantswo na nuhelo swita lahleka.
Kuhumelerisiwa ka mafurha yankoka: mafurha yankoka ya kahle ya huma eka ku tshoveriwa xikanwe naku virisiwa ka matluka loko yari ekusuhi naku humesa mabilomu loko mafurha ya ximilani yari emaninginingini. Kuhumelerisiwa loku heleleke kunga languteriwa kusukela eka lembe ravumbirhi.

Nhlayiso

Kuhumelerisiwa ka leyi tsakamaka: Endzhaku ka ntshovelo, hlayisa thyme leyi tsakamaka eka 4°C. Thyme yinga hlayisiwa kuringana kwalomu ka mavhiki yambirhi. Kasi relative humidity eka nhlayiso wufanele kuva eka kutlula 95% ku sivela kuheleriwa hi mati. Mitsembyani leyi tsakamaka yi lahlekeriwa hi nantswo wa swakudya hiku hatlisa se swikahle kuva yi xavisiwa xikan’we naku tirhisiwa yaha tsakama endzhaku ko tsemiwa ka thyme hiku hatlisa.
Kuhumelerisiwa ka leyinga oma: Matluka lawa ya omisiweke ya pakiwa eka xibye lexinga ngheneki moya hiku hatlisa leswaku yata tshama yari na muhlovo wa wona na nantswo. Ya vekiwa kwalomu ka 10°C. Kasi thyme leyinga omisiwa yinga gwitsirisiwa yiri endzeni ka phakiti leringa pfaleka.
Mafurha yankoka: Hlayisa mafurha yankoka lawa yanga e bodlheleni eka ndzhawu leyinga dzwihala kunga negheneki kuvonakala yinga oma kutlhela ku hola kuringana kwalomu ka 18 wa tinhweti endzhaku ka kucheriwa e bodlheleni. Endzhaku ka leswi, mafurha ya sungula ku lahlekeriwa hi matimba na nuhelo.
Mitsembyani ya Aroma yofana na thyme hixitalo ayitalangi kuva na switsotswana xikan’we na mavabyi tani hileswi yingana nuhelo wa matimba wa thyme leyi tlhelaka yitirha tani hi xichavisa switsotswana. Kutani, hambiswiritano, swikahle ku landzelela vusirheleri bya swimilani leswi tsundzuxiweke hi extension officer kumbe agronomist. Muxavisi wa tikhemikhali wale kusuhi hixitalo una minongonoko ya kahle kumbe anya nyikela vuxokoxoko kuya hi switsundzuxo swakahle leswi kumekaka ekusuhi na ndzhawu ya vuhumelerisi.

Switsotswana

Aphids, Snout beetles, Spider mites, Snails na whiteflies.

Mavabyi

Alternaria, Botrytis, root rot and rust i swiphiqo swa ntolovelo.

Translated by Ike Ngobeni