Ku cinciwa ka xifaniso xa Mandela

© Eric Miller

Murhangeri wa xirhandwa

Ndhuma ya Mandela ayiri leyikulu swinene naswona kuya hi vulavisisi lebyi endliweke yi May 2007 hi khamphani ya vulavisisi ya Markinor, a nyanya ku duma swinene loko aya arikarhi a kula. Hi siku ra yena raku tswariwa ravu 89th, eka ndzavisiso lowunga endliwa ehenhla ka vanhu voringana 3 500 lava ava yimela vanhu lavakulu va tiko ra Afrika Dzonga, Nelson Mandela u kume mikutlunya ya 9.2 eka 10, leswi aswin’wi endla murhangeri worhandziwa ngopfu e tikweni.

Kambe loko ahari enhlonhlorini yaku duma, Mandela, na Nelson Mandela Foundation avari eku laveni ka tindlela to 'demythologise' kumbe, kun’wiveka kahle, kuringeta ku xavisa vito ra yena kahle. Foundation yakwe se ayi komberile va aki kuva vapfuneta hiti ndlela ta leswaku swinga endlisiwa kuyini kufikelela xikongomelo lexi.

Xikongomelo xo hlamarisa

Vatirhi vale ka Foundation yakwe vate na kungu raku susa swifaniso hinkwaswo leswingana xikandza xa Mandela eka maphepha hinkwawo ya vona xipfariwa hi xifaniso xa voko rakwe ra ximatsi riyimele e henhla laha arita komba swinene ring ya mucatu wakwe.

Hambi leswi aswitikomba onge Nelson Mandela akuri yena loyi a hlohletela ngopfu projeke leyi, swivangelo swaku endla leswi aswinga tiveki kahle. Mutsari un’wana wa mahungu eka phepha hungu, William Saunderson-Meyer, u hlamurile hiku hlamala naswona aringeta kulava kutwisisa swivangelo swa rito leri ‘bizarre' intention.

Saunderson-Meyer a hlamula:

Swikongomelo swa Foundation aswinga twisiseki kahle.Xikombiso xa kuhumelela akungova ntsena xikambelo xa Rorschach inkblot tsena,laha ungata hlaya swilo leswi utsakelaka kuswihlaya hinkarhi walowo.Swikombiso swinene aswi cinci, aswina tinhlamuselo timbirhi, swikongomelo swa swona kumbe leswi swiyimelaka swona. Mandela, hibyakwe leswi aswitwisisa ku antswa.

Akuri kunghenelela kakwe ka nkoka loku nga ponisa ti Springbok ti languteka tani hixifaniso xa khale swinene eka ntlangu wa rugby e Afrika Dzonga, loko vandla ra ANC riteka mfumo hi lembe ra 1994. Swatika kutiva leswaku hikokwalaho kayini Foundation ayi lave kunghenelela eka kuhumelela ka Mandela.

Kumbexani Xikwembu na Muhammad valava ndlela yintshwa yakuva maketa — va lunghisiwa laha na lahaya kukuma nseketelo eka misava leyi hi hanyaka eka yona. Kambe sweswo swina nkoka eka Mandela ke? Loyi i wanuna loyi misava hinkwayo yin’witsakelaka swinene laha se a tlakuseriwe ehenhla kuya fika eka xiyimo xosungula xa saint.

Vulavisisi lebyi nga endliwa e United States eka malembe ndzhaku nyana byi tekele enhlokweni ngopfu brand ya Mandela loyi anga khoma xiyimo xa vumbirhi endzhaku ka Coca-Cola misava hinkwayo. Coke yitirhisa mabiliyoni kuva va hlayisa no xavisa vito leri. Mandela yena o fanele ku famba famba ari yena hi xiviri anga tirhisi na peni wotshuka.

Translated by Ike Ngobeni

Nelson Mandela our beloved President by Raymond Louw

Akungari hikuva a ambale jesi ya Springbok eka ntlangu wohetelela, laha Afrika Dzonga ringa wina World Cup loko ringhenele rosungula eka mph...more