Tshusumetso ya Vredefort

© David Fleminger

Bolide e Tonahadi

Dilemong tse dibilione tse fetileng, ho ne ho se na dimela lefatsheng, mme pontsho ya bophelo e ne e le dibaktheria. Empa, esita le jwalo, dintho di ne di le mothating wa ho fumana tse ntle. Bofubedu ba bo tonahadi bo ne bo huletswe tshimong ya mobu wa lefatshe mme bo ne bo potlakisa boemong ba lefatshe. Haeba dibaktheria di ne di ena le maoto, di ka be di balehile!
Ha re na bonnete ba hore na sebopeho sena e ne e le asteroid (sephahla se tiileng, se nang le majwe) kapa comet (e nang le motswako o entsweng ka leqhwa le majwe, e latelwang ke mohatla wa khase). Hape ha re na bonnete ba hore na e ne e tsamaya ka potlako hakae, le hoja mohlomong e ne e feta dikhilomithara tse 20 ka motsotswana. Leha ho le jwalo, ha ho nahanwa hore na boholo ba phula eo e bopilwe hakae, e lekanya boholo ba yona bo pakeng tsa dikhilomithara tse 5 ho ya ho tse 15 ho ya ka lebelo la sona le boima, boholo ba yona le boima ba yona. Sena se etsa hore e kgolo ho feta Table Mountain!

E Otla ka Thata!

Ha mokoloko o ntse o atamela, Lefatshe le ile la phefumoloha mme jwale la otla. Ka thata! Taba ya tshusumetso e ne e le haufi le toropo ya kajeno ya Vredefort, hoo e ka bang dikhilomithara tse 120 ho ya borwa-bophirimela ho Johannesburg, mme diphello tsa sona di ile tsa fana ka moelelo o mocha ho lentswe 'tlokotsi'.
Ha e otla, matla a kinetic a tswibilwang a lokolla di megaton ya daenamaete e ka bang dimilione tse 100 - ke dithane tse 100 tsa dimilione tse dikete tse dimilione tsa matla a phatlohileng. Ha ho bapiswa, bomo ya nyutlelie e matla ka ho fetisisa e kileng ya eba le sehlahiswa sa di megaton tse 50 feela. Ka metsotswana e seng mekae, karolo ya dikhilomithara tse dikete tse 70 000 tsa lefatshe e ne e lahlilwe fatshe mme e phunyeletse moyeng, e tsometsa leru le leholo la lerata le kenang sepakapakeng le thibela letsatsi.
Dikokwana-hloko tse tletseng majwe di ile tsa wela ka pula e bolayang e neng e feta dikhilomithara tse makgolo le meya e fokolang naheng eo, ho feta dikhilomithara tse dikete ka hora. Seqhomane se ka tlase ho dikhilomithara tse 50 se ile sa ntshwa ka ntle ho naha mme lefatshe le ile la kenngwa ka hare. Ntle le moferefere ona o ka sehloohong, tshusumetso e boetse e bakwa ke ho senyeha ha lefatshe, tshisinyeho ya lefatse, tshwaetso ya marang-rang le dikoduwa ​​tse ding tsa tlhaho tse ileng tsa utluwa ho pholletsa le lefatse.

Translated by Bongani Matabane