Umthelela we Vredefort

© David Fleminger

Inkunzimalanga Yenkanyezi Eqhumayo

Eminyakeni eyizigidi zezigidi ezimbili ezidlule, kwakungekho nhlobo lwezimila emhlabeni, futhi isibonakaliso sokuphila kuphela besingesebhaktheriya. Kodwa, ngisho noma kunjalo, izinto zase zizoba zimbi. Inkunzimalanga yenkanyezi eqhumayo yaphuthuma phansi endaweni yomhlaba. Uma amabhaktheriya ebenemilenze, ebengabaleka!
Asiqiniseki ukuthi ngabe le nkanyezii bekuyi-asteroid (ibhande lamadwala) noma i-comet (namatshe, nomsila wegesi). Futhi asiqiniseki ukuthi kwakushesha kangakanani, nakuba kungenzeka ukuthi kungaphezu kwamakhilomitha angamashumi amabili ngomzuzwana.Kodwa masiqaphela izinga lobubanzi bomgodi obunjalo,ububanzi obuphakathi kwamakhilomitha amahlanu kuya kwayishumi nanhlanu ngaphesheya, ngokuya ngejubane elihlosiwe, ubuningi,kanye nomthelela. Lokhu kwenza ube mkhulu kakhulu kuneTable Mountain!

Ishaye Kakhulu

Njengoba lenkanyezi isondela, uMhlaba wabamba umphefumulo ... bese yashaya. Kunzima! Iphuzu lempembelelo lalikude edolobheni lamanje lanamuhla laseVredefort, cishe ngamakhilomitha angu-120 ukuya eningizimu-ntshonalanga yeGoli, futhi imiphumela yanikeza incazelo entsha kule gama enithi 'inhlekelele'.
Lapho ishaya, amandla okushayana akhipha ama-megatoni ayizigidi ezingu-100 zama-dynamite-amathani ayizigidi eziyikhulu zama-explosion. Ngokuqhathanisa, ibhomu le nyukliya elinamandla kunazo zonke liye lahlaselwa kuphela isivuno sama-megatoni angamashumi amahlanu. Ngemizuzu embalwa, inani elingama-amakhilomithat aphindwe kathathu angu-70 000 emhlabeni likhishwe phansi futhi laphonswa emoyeni, likhahla ifu elikhulu lomoya emkhathini futhi lavimbela ilanga.
Ingxenye yamadwala yawela emvuleni ebulalayo eyadluliselwa ngamakhulu amakhilomitha nemimoya egcwele umhlaba wonke, ngaphezu kwezinkulungwane zamakhilomitha ngehora.umgodi ophezu kwentaba mlilongaphezu kwamakhilomitha angaba ngamashumi amahlanu ejulile yakipilita ngaphandle futhi umhlaba waphenduka ngaphakathi. Ngaphandle kwalolu phiko oluyinhloko, umthelela wabuye wabangela ukukhuphuka komhlaba, ukuzamazama komhlaba kanye nezinye izinhlekelele zemvelo ezazizwa emhlabeni jikelele.

I-Vredefort Dome

Izindonga ezinamanzi zomgumbini wokuqala wawa ngokushesha, kodwa, futhi isakhiwo esingajulile esingamakhilomitha angaba amakhulu amathathu sakhiwe endaweni yaso. Phakathi nendawo, ukuphakama okuphakathi kwavela lapho umhlaba ocindezelekile uqhuma waba isici esifana nesiqongoesiyindingilizi phezulu, njengokuchaphaza uma ugibela echibini. I-Vredefort Dome yayidalwe. Kunezimbongolo eziningana ezigxile, eziyinkimbinkimbi nazo zakha ngezikhathi ezithile ngaphesheya komgodi, njengezivunguvungu echibini.
Ngokungangabazeki, iningi lalezi zenzakalo ezivelele zenzeka emizuzwini eyishumi nanhlanu ngaphakathi komthelela wokuqala! Uma bekube khona uhlobo lokuphila eMhlabeni, ngaphandle kwamabhaktheriya, bekuyoholela ekuqothulweni okukhulu kwezinhlobo eziningi. Ngokuyinhloko, kwakungumama wazo zonke izigameko zenkanyezi enomsila - umcimbi omkhulu kanye nomthelela wokuqala okwamanje okhonjisiwe emhlabeni. Ngakho-ke, masilinde uthuli ukuxazulula bese singena ukuze sibheke ngokujulile.

Translated by Nsika Khoza