Morago ga nako ka di1950
Go boela morago ka nako le Ngaka Peter Magubane ka morago ga di1950. O bea leswao mo lefaseng. Malobanyana o be a gatiša mošomo wa gagwe wa mathomo, ka ga African National Congress (ANC) sebakeng sa kgatišobaka ya Drum. Morulaganyi Tom Hopkinson o kgotsofetše kudu ka mošomo wa motšea diswantšho o mo mfsha. Peter a tla tšwela pele go šoma ka diutullo le bangwadi ba Drum' bjale ka ‘Nude “Pass” Parade, a hlagiša melao ye e nyenyefatšago le swaro ya batho baso ka Aforika Borwa.
Ngwaga wo o latelago, Peter o thopa maemo a mathomo le a boraro ka phadišanong ya go tšea diswantšho. Motšea seswantšho wa mošweu o o tšerego maemo a bobedi a gana go mo swara ka seatla sa gagwe. Ka ntle le ditshekamo tše ntšhi ka nako eo, mošomo wa go se thibelwe o be o hlomilwe. Ka nako e tee, Sophiatown e be e senywa, e thubiwa go ya fase. Le ba malapa a mangwe, e be e le tlošo ya batho ka kgang — ba tomulwa gomme ba abelwa Diepkloof.
Kgatišo ya Ditiragalo tše Bohlokwa
Nakong ya bo1960 le bo1970, bafsha ka dikarolong tša lefase ba hlagiša tokologo ka mmino le ditšhupetšo. Ka gae, motšea diswantšho, wo bjalo ka ge a le ka dingwaga tša bosome a mararo, o gatiša ditiragalo tša go swana le polaokabontši ya ka Sharpeville —'ga ke sa nka ka bona batho ba banthši bjale ba hlokofetšego' — le tsheko ya Rivonia ka gatišobaka ya Drum.1980s go Bulega ga Mabati a Boditšhabatšhaba
Di 1980 go bulega ga mabati a boditšhabatšhaba go motšea diswantšho Ngaka Peter Magubane. Kabong ya Mokomišenara wa Mokgatlo wa Dinagakopano wa Bafaladi ya okeletša lebaka la gagwe ka Aforika. 'Ka go tšea diswantšho ke bone bontšhi bja dikarolo tša lefase' wa anegela. Tlala e a e gatisitšego ka mafelong a go swana le Somalia le Ethiopia ngwagasomeng wo 'E go betha thwii phatleng.'
Ka nako e tee, a šomela gatišobaka ya Time ka Aforika Borwa. Ka kabong e tee, ka 1985, a gatiša poloko ya moithuti ka Natalspruit. Ka ge ntwa e thoma ka letšatši leo o thuntšhitšwe makga a lesome supa ka fase ga letheka ka sethunya sa dipelete. Morago ka go šoma ka pela ka moo go kgonegago, 1986, o a tsenelela go phološa mma le morwedi go tšwa go lešaba leo le bego le befetšwe ka Leandra.
Motšea Diswantšho wa Semmušo wa Nelson Mandela
Ka 1990, Ngaka. Peter Magubane o kgethilwe bjalo ka motšea diswantšho wa semmušo wa Nelson Mandela wa go tšea diswantšho tše ntšhi wa mengwaga ye mene ya go fetogela go temokrasi. 'mohuta wa "motšea diswantšho wa sepolotiki" mošomo oo ke be go ke o dira ge ba sa le ka kgolegong o beakantše tsela go nna gore ke kgethwe bjalo ka motšea diswantšho woo a tla ba go a latela Mandela go fihla ge a e ba Mopresidente wa Aforika Borwa.
'Ke be ke thakgetše kudu!' Peter a sega. ''Ke eng seo se ka bago motšea diswantšho a ka se nyaka go feta piletšo ya go latela mokgethwa? E be e le se botse go kgethwa go tšwa go batšea diswantšho ba ba ntšhi bjale go latela monna wa senatla yo. Ke be ke tseba gore ke swanetše go dira go phalago ka moka go gatiša bophelo bja gagwe bjale ka ke bo bona, go fihla ka nako yeo o ile a bilego Mopresidente’.
Difoka tše ntšhi tša Boditšhabatšhaba
Peter o phatlaladitše lesometshela la dipuku, tše tharo tšeo di bego di iletšwe ka Aforika Borwa ka bo1970 le bo80: Magubane’s South Afrika, I am a Black Child. Nakong ya moletlo wa go hlompha mošomo wa Ngaka Peter Magubane’ polelo e dirilwe gore' Difofane di fihlelela tikologo ya nnyane go feta dipontšho tša Magubane a le tee!' Hlogo thito ya gagwe le yona ka go lekana ke ya go fapafapana, go tšwa go ditšo tše di nyelelago go ya go bophelo bja morago ga demokerasi ka Aforika Borwa.
Mo gareng ga difoka tše ntšhi tša boditšhtabatšhaba Peter a di amogetšego, go na le sefoka se se ngwe seo se nago le boikgantšho mo šelefong ya gagwe: sa Order for Meritorious Services Services Class II, seo a se amogetšego go tšwa go Mopresidente wa peleng Nelson Mandela ka 1999.
''Ke amogetše difoka tše di ntšhi tša Botšea diswantšho, go tšwa go nageng ye ka di1950 go ya go tše mmalwa tša boditšhabatšhaba le sefoka sa phihlelelo ya bophelo ka moka, eupša ye nngwe e ke e amogetšeng go tšwa go Madiba ke kabelo yeo e di fetago ka moka ka bohlokwa. Ge o na le sefoka go tšwa go monna wa maemo a Mandela — o ka nyaka eng gape?" a nywanywa.
Translated by Lawrence Ndou
Peter Magubane, o mongwe wa batšea diswantšho ba go ketekwa kudu ka Aforika Borwa ka moka o tšere tše maatleng a gagwe. O tšere le go g...