Go nošetša mafulo neng le bokaakang bja meetse a a hlokegago? Goba e bile go bohlokwa go nošetša? Go ya ka lefelo, pula e ka abelana ka monola wo o lekanego dibjalong tše di itšego, eupša ka dinako tša dipaterone tše fetogago maemo a bosa, nošetšo bjale gantšhi go hlokega go thekga pula.
Meetse a mantšhi go fetišago, ka ntle le go ba tshenyo ebile go ba le theko ya godimo, gape a ka fofora phepo le go hlola mabu a tletšego meetse. Ka kganetšo, meetse a ma nnyane kudu a ka diegiša go gola.
Dinyakwa tša go Nošetša Dibjalo tša Phulo
Tlabere
Tlabere e bjalwa ka mafelong ao a swanelago tšweletšo ya bjang bja mabele.
Tlabere ye tšhweu le e khubedu e hloka 800 mm goba go feta ka ngwaga. Nošetšo: 25 - 50 mm ka beke. Kgetlelelo e fokolago ya komelelo.
Tlabere ya Balansa e ka bjalwa ka fase ga 350 mm ya pula mola tlabere ya Berseem e hloka pula ya palogare bja go feta 600 mm, goba ka fase ge e ba e tlaleletšwa ka nošetšo.
Leoto la mogogonope
Leoto la mogogonope le gola botse ka mo mafelong a fodilego le pula ya go feta 900 mm. E šoma botse go nošetšo eupša e sego botse go swana le dibjalo tša phulo tše dingwe.
Eragrostis Tef
Ga go na nošetšo ye e hlokegago ya tef ka ge e gola gabotse ka fase ga mašemo ao a omilego moo pula e fetago 400 mm.
Mahlokwana
Mahlokwana gantšhi a bjalwa ka mafelong ao pula e nago kudu gomme a tla hola go tšwa go nošetšo ka dikgweding tša go oma marega ka mafelong ao pula e nago selemo. Ke ya maleba go bjalwa ka mašemong a meeste a leruri goba mabung a kolobilego.
Bjang bja nare ya mosela wa phokobje
Bo kgotlelela komelelo kudu, mosela wa phokobje bo ka gola ka maemong a go tloga go pula ya 100 mm - 1 000 mm ka ngwaga, eupša e ka se kgotlelele mabu a nago le meetse a mantšhi.
Ka fase ga nošetšo, furu e ka bunwa go fihla makgetlo a lesome ka sehla ka sekgoba sa matšatši a 35 go ya go 40.
Bjang bja Guinea (Panicum bogol)
Meetse a go feta 500 mm ka ngwaga a hlokega go bjala sebjalo se botse sa bjang bja Guinea.
Bjang bja Kikuyu
Pula ya go feta 750 mm e a hlokega ka tšweletšong ya Kikuyu, eupša e ka gola ka mafelong ao pula e nago ga nnyane fao nošetšo e swanetšego go thekga dinyakwa tša meetse.
Luseren
E maleba bjalo ka phulo ya ka mašemong a omilego fao pula e nago e le fase ga 500 mm, dipuno tša luserene di a kaonafala ka fase ga maemo a nošetšwago.
Paspalum
E ka nošetšwa goba di bjetšwego ka maemong a fase ga mašemo a omilego fao pula e le go bonnyane bja 650 mm.
Bjang bja Rhodes
Rhodes bo gola ka tlhago ka mafelong ao a omilego a Kapa Bohlabela eupša e ka gola ka mafelong a molatšatši a pula ya 400 mm - 1 000 mm.
Bjang bja furu (ngwaga ka ngwaga)
Ga bo a swanela tšweletšo ya mašemong ao a omilego. Bjang bja furu bo swanetše go bjalwa ka mafelong ao a nago le palogare ya pula ya selemo ya go feta 1000 mm. Nošetšo e šišinywa ka mehuteng ya mabu ke 25 mm mo matšatši a mangwe le a mangwe a 4 go ya go 5 ge bo bjetšwe ka Pherekgong/Dibokwana go tloga fao 25 mm ka beke ka paka ka moka ya kgolo
Bjang bja furu (ngwaga ka moka)
Bo swanetše tšweletšo ya mafelong a a fodilego moo pula e phatlalalago sehleng le go feta 1000 mm.
Bjang bja monwana bja Smuts
Amantšhwa le mafelo a go oma gomme bo rata pula ya selemo ya go feta 500 mm. Ga bo a swanela mabu a nago le meetse a mantšhi.
Mabelethoro
Bjalo ka sebjalo sa go kgotlelela go komelelo, mabelethoro a swanetše mafulo a mašemo a go oma goba moo pula e lego 400 mm goba go feta.
Babala goba pheta ya leotšwa (Pennisetum glaucum)
Gape sebjalo sa go kgotlelela komelelo, babala e swanetše mafulo ao a omilego goba moo pula e lego 400 mm goba go feta. Ga bo kgotlelele mabu ao a kolobilego.
Bjang bja lerato bjo bo lelago (Eragrostis curvula)
Bjang bja lerato bo rata mebu ye bofefo le pula ya go feta 650 mm eupša bo ka phela ka pula ya palogare ya 450 mm. Nošetšo e ka tlaleletša pula.
Go Nošetšwa Mafulo Neng
Poeletšo ya nošetšo e laolwa ke mehuta diphedi tša dibjalo, go ba gona ga meetse, bokaakang bja meetse ka mabung, kelo ya moyafalo-phufulego le botebo bja medu ya dibjalo ya phulo. Lekgotla la Dinyakišišo tša Meetse (WRC) šišinya gore nošetšo ye nngwe le ye nngwe, mabu a swanetše go tlišwa go nyakego ya kgaolo ya medu ya phulo. Go e beya bonolo, se se ra gore dinošetšo tše telele, go se gantšhi.
Ka mehla, nošetšo e dirišwa ka morago kudu seo se tla hlolago tiego ka manyorofatša naethrotšene. Ka tlwaelo, monontšha wo o dirišwago ka morago ga fao phulo e futšwe goba go ripiwa ga furu le pele ga nošetšo.
Translated by Lawrence Ndou