Lerumo la Madi la Thibela Thurugo

© Uwe Thobae

Ga e amane le tapola ya ka gae, Lerumo la madi la lešoka (Hypoxis hemerocallidea) e amanago le lili gomme ke sebjalo sa tlhago ka Aforika Borwa sa go tiya kudu gomme se kgotlelela komelelo. Se gola ka dileteng tša pula e nago selemo tša Aforika Borwa gomme e na le matšoba a boserolane bja go kganya a sebopego sa naledi ka matlakala a boya.

Dingaka tša setšo di e šomišitše bjalo ka sehlare go alafa bolwetši bja hlogo ‘madi a mabe’, (bolwetšing bja swikiri’, PMS le bjalo ka polaya phelakadingwe. Ditirišo tša mokgwa wa ka mehla di akaretša tirišo setlolo sa go tsenelela go go tibilego sa go alafa dika tše di amanago le bolwetši bja marapo, psoriasis le fibromyalgia.

Gape e mohola le maemong a letlalo a go swana le sekgalaka, thala, mabadi a go swa, megorogo, dišo tša mopeto, ditlhokofefe, mabala a go taologa, phišo ya letšatši, go longwa ke dikhunkhwane le letlalo la go oma. Ke setswaki se se šomago, hypoxoside, e tsopotšwe go tšwa kutung ya go ba segwere.

E na le sterol sa godimo le boteng bja sterolin yeo e ka bago le thibela thurugo ye e maatla ya dithoto tša go maatlafatša mašole a mmele. Ka tiro e swana le cortisone e ka bušetša morago tshenyo le go okobatša bohloko bja digoba.

Gape e šoma bjalo ka setswaki se maatla sa go bolaya mpholo seo se ka bago le sephetho sa thibela botšofadi. Boikgopoleleo bo šišintše gore lerumo la madi bo na le mohola ka kalafong ya HIV/Aids, kankere ya mapele le bolwetši bja mafahla.

Molaetša wa Temoša Kalafong

Tshedimošo ke ya mabaka a tša thuto le tša tshedimošo fela gomme e ka se hlathollwe bjalo ka keletšo ya kalafo. Tshedimošo ga se ya go ikemišetša go tloša keletšo ya kalafo ye e abiwago ke bašomi ba tlhokomelo ya maphelo.Translated by Lawrence Ndou