Boitsebišo Bja Crows

©Nigel Dennis
Crows di ka hlola tahlego ye e tseneletšego go diruiwa gammogo le go dibjalo, balemi bja dienywa le grape balemi. Dipalo tše di oketšegago di baka mathata a kgolo go seabe sa bona ka digagabi, dinonyana tše nnyane le mehuta ye mengwe ya raptors.
Eupša, ga di mabe kudu. Go ya ka Endangered Wildlife Trust, crows di phethagatša mošomo wo bohlokwa bjalo ka mohuta wa go ja dijo tša go fapana, ka go ja ditopo tša diphoofolo go thuša go thibela phatlalatšo ya malwetši. Gape di thuša go loala setšhaba sa magotlwana le magatlo gomme gantši digola tša bona di šomišwa ke cuckoos goba dinong tše dingwe, go swana le dipekwa, Greater Kestrels le Lanner Falcons.

Pied Crows le White-necked Ravens

Pied crows (Corvus albus) le white-necked ravens (Corvus albicollis) di hlola mathata kudu mo dipolaseng. Pied crows di na le mmala wo moso mmele ka moka, ka ntle lekholoro ye šweu le maboya/selela mo dithong tša ka fase le matswele a tšona, mahlakoreng la mmele le axillaries.
Pied crows tše kgolo di ka ba 45 cm ka botelele, botelele bja lefego bo fapana go ya ka megaton ya mafofa le mengwaga ya nonyana. Di ka hwetšwa mo Borwa bja Afrika ka bophara, eupša gantši di dula kgauswi le dinaga tša dipolase, Savanna, metsesetoropo, mo matlakaleng, pele ga ditsela le mo diporong.
White-necked raven glossy e na la mmala wa go phadima le kholoro ye šweu ka morago ga molala. Arched bill ya yona ke ye šweu ya go ba le bošweu mo ntlheng. Tše kgolo di na le botelele ba go lekana 50 go ya go 54 cm, le mafego a ka bago 48 go 43 cm. Di hwetšagala mo Afrika Borwa ka bophara, kudukudu mo mafelong a dithaba, gorges le magaga, mola go tsoma go ka direga mafelong a go bulega a naga.
Mehuta ka bobedi e tswadiša bophelo ka moka. Digola di na le dipopego tše kgolo ka dikgati le medu, ka botlase bjo boleta bja leraga, maloko, wulu goba bjang. Sehla sa go namelana se fapana go ya ka mabaka a klimate, eupša ka tlwaelo se tloga mo kgweding ya Julae go fihla ka Nofemere go white-necked raven gomme go tloga mo kgweding ya Julae go fihla ka Janaware go pied crow. Tše tshadi di bea mae a 4 go ya go 5 ka nako e tee.

Go Bolaya le Mokgwa wa Phepo

Pied crows le white-necked ravens di kgona go hlola tshenyo e kgolo. Dinko tša tšona ga di bogale kudu go sega letlalo, ka fao gantšo di kgahla mahlo a kwana goba ditshadi tše di belegago, di tlogela ditsongwa tša tšoa di le difofu. Se se ka hlola tahlego e kgolo ya diruiwa, kudukudu mo nakong ya komelelo.
Carcass e bulegilego mahlo, molomo, mokhubo goba marogo, gantši ke sešupo sa go bontšha gore lapa la crow le be le ja.

Taolo

©Roger de la Harpe
Go boima kudu go laola crows. Ga se diphedi tše di šireleditšwego, ka fao di ka tsongwa mo polaseng, eupša e sego mo ditseleng tša setšhaba goba mo lefelong la mmasepala. Balemi ba bangwe ba šomiša diletšo le dipono, go fa mohlala, ka go šomiša diponalo goba scarecrows, go tšhoša dinonyana gore di tloge mo diruiwa tše di lego kotsing le dibjalo, mola ba bagwe ba bae dinete godimo ga dibjalo tša boba go di šireletša go tsenyo ya dinonyana.
Tšhomišo ya mpholo ga se molaong, ka ge gantši e sepelelana le tshenyo ya diphoofolo tše di swanelago, go akaretšwa le raptors tša go setlwaelege tše di hlaselwago.
Taolo ya botlalo sa mathomo e akaretša phokotšo ya methopo ya dijo. Se se ra gore go taolo e kaone le go tloša ga tšhila, kudukudu ka mekhukhung, mekgobo le maselaga. Ditšhila di swanetše go hlokomelwa, didirišwa tša phepo tša dinonyana di swanetše go tlošwa le dijana tša dijo tša diruiwa di swanetše go išwa ka gare. Go ra go kaonafatšo ya taolo ya dipiere tša go hlala, ka ge dinonyana tše di amana le tshenyo ya dipiere tša go hlaba mo Nama Karoo.
Sa bobedi, e akaretša kaonafatšo ya tšhireletšo ya diruiwa tše di lego kotsing. Tše tshadi tše imilego di swanetše go hudugela dikampeng tše nnyane, moo go lego bonolo gore mohlokomedi a di hlokomela bona, mo dibekeng tše mmalwa pele ga pelego gomme di swanetše go dula fao dibeke dibeke tše mmalwa ka morago ga pelego, go fihlela tšona le bana ba tšona ba tšwa kotsing.
Segola le mae di ka senywa, eupša di ka feletša ka go bea mae a mangwe. Ka fao, go kaone go senya dipeu e be o bušetša mae go segoleng.
Go hwetša tshedimošo ka botlalo ikopanye le Predation Management Forum Secretariat.

Translated by Lebogang Sewela