Ingubo Yeenkhali YeMpumalanga

Ingubo yeenkhali yeMpumalanga inombala ohlaza satjani ngaphasi enesiqubulo esibhalwe ngelimu lesi-Latin esithi- OMNIA LABOR VINCIT esibhalwe kiso esitjho ukuthi - “Work conquers all”/“Umsebenzi udlula koke”.

Ngaphezulu kwangaphasi kunesiviko esitjengisa ithuthumbo elibizwa nge-Barberton daisy. Isivikwesi sisekelwe ziinkudu ezimbili ngemahlangothini. Isivikwesi sinomqhele phezulu. Lokhu kutjengisa bona isifundesi sisezingeni lesibili lombuso. Umqhele unamareyi amathathu atjengisa ilinga eliphumako, neenqungulo zeMpumalamga Drakensburg.

Iphawu Lesilwane - Kudu (Tragelaphus strepsiceros)

©Roger de la Harpe

Ikudu kusilwane esidla utjani nemihlobohlobo yamakari yemithi ehlukahlukeneko nemirabhu. Ikudu ibhederisa ukuphila endaweni eyomileko, efana neMopane neMiombo nalapho ekunendawo enengodo e-Kruger National Park. IinKudu kumhlobo weenlwane othanda ukukhamba ngomhlambi, kodwana umhlambi wazo uphetha ngokuhlukana ziphethe ngokukhamba ngeenqhema ezimbili.

Iinkudu ezisesezincani ezisikazi zisala nabonina, bese kuthi eziduna esele zilungele ukuhlanganyela ngokomsebe, ezineminyaka angaba mibili, zikhambe ngesiqhema sazo zodwa. Kuthi lokha nasele kutjhidele isikhathi sokobana zihlangane ngokomseme okwenzeka ngesikhathi sika-Sihlabantangana noMrhayili, iinkudu eziduna zihlangana nomhlambi weenkudu ezisikazi.

Iinkunzi ezikulu nezincani zihlala zoke kodwana zihlukaniswa ngobukhulu nobuncani bazo. Ikambiso yokumitha ibahlangana kweenyanga ezi-7.5, amaputwana abeletha ngeenyanga zehlobo.

Amaputwana asanda ukuvela, enenveke ezihlangana na-4 kuya ku-6, ayafihlwa ukwenzela bona avikeleke eenlwaneni ezizingelako, abomma bazo nabasadla utjani. Abomma laba banaka amaputwanazi lokha nakafuna ukuwanakekela nofana ukuwamunyisa.

Iphawu Lethuthmbo- Barberton Daisy (Gerbera jamesonii)

©Jacques Marais
Umhlobo wethuthumbo i-Barberton daisy kulithuthumbo lendabuko eSewula Afrika, kulithuthumbo lomqaliso elivela amathuthumbo amahle khulu. Amathuthumbo wayo aveza imibala epinki, orentji, tjheli, emhlophe nebovu begodu afunwa iphasi loke afunelwa ubuhle bemibala yayo. Kuhle hle, ithuthumbo le-Barberton daisy kuthiwa ngilo elisikwa khulu ephasini mazombe lisetjenziselwe ukwenza amathuthumbo wokurhabisa.Translated by Busisiwe Skhosana